ENTREPRENEURSHIP OPPORTUNITIES AND CHALLENGES FOR THIRD AGE TOURISM IN TÜRKIYE

Yıl 2024, Sayı: 42, 155 - 172, 09.02.2024

Sultan Nazmiye Kılıç

https://doi.org/10.18092/ulikidince.1354468

Öz

Demand for products and services aimed at the third age group has increased as a result of demographic changes around the world. This has brought about significant business opportunities for varied sectors, including tourism. This study aims to analyse the entrepreneurial opportunities and challenges of third age tourism in Türkiye. The research uses a qualitative method and a case study design. During May and June 2023, semi-structured interviews were conducted with 27 stakeholders from hotels, travel agencies, hospitals, nursing homes and NGOs in Antalya. Themes were developed on the basis of the research questions and then codes and categories were evaluated under these themes. The study concluded that there are significant business opportunities for third age tourism in Türkiye. The need for integration and coordinated efforts among different areas of the tourism sector is highlighted due to the diverse needs and demands of this age group. Recommendations for future academic studies, industry, and policy regulations are proposed based on the research findings.

Anahtar Kelimeler

Third Age, Third Age Tourism, Tourism Entrepreneurship

Proje Numarası

Bu araştırma T.C. Balıkesir Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından 2022/005 no’lu proje ile desteklenmiştir.

TÜRKİYE’DE ÜÇÜNCÜ YAŞ TURİZMİNE YÖNELİK GİRİŞİMCİLİK FIRSATLARI VE ZORLUKLAR

Öz

Dünya çapında değişmekte olan demografik yapı, üçüncü yaş grubuna yönelik ürün ve hizmetlere olan gereksinimi artırmıştır. Bu gereksinimler turizm de dâhil olmak üzere faklı sektörler için önemli iş fırsatlarını beraberinde getirmiştir. Bu doğrultuda çalışmanın amacı, Türkiye’de üçüncü yaş turizminde girişimcilik fırsatlarının ve zorluklarının neler olduğunun anlaşılmasıdır. Araştırmada nitel yöntem ve durum çalışması deseni kullanılmıştır. Çalışma kapsamında Mayıs ve Haziran 2023 aylarında Antalya’da otel, seyahat acentası, hastane, bakım evi, STK alanlarında faaliyet gösteren 27 sektör yetkilisinden yarı yapılandırılmış görüşme formu ile veri toplanmıştır. Araştırma soruları doğrultusunda temalar oluşturulmuş ardından kod ve kategoriler ilgili temalar altında değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda, Türkiye’de üçüncü yaş turizmine yönelik dikkate değer girişim fırsatlarının olduğu anlaşılmıştır. Üçüncü yaş grubunun ihtiyaç ve taleplerinin çeşitliliği, turizm sektöründe birçok farklı alanda entegrasyon ve koordineli çalışma gerekliliğini ortaya çıkarmıştır. Araştırma sonuçları doğrultusunda gelecekteki akademik çalışmalar, sektör ve politika düzenlemelerine yönelik öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Üçüncü Yaş, Üçüncü Yaş Turizmi, Turizm Girişimciliği

Etik Beyan

Araştırma T.C. Balıkesir Üniversitesi Rektörlüğü Sosyal ve Beşeri Bilimler Etik Komisyonu'nun 05.04.2023 tarih ve 244551 no'lu etik kurul onayı ile gerçekleştirilmiştir.

Destekleyen Kurum

Araştırma T.C. Balıkesir Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından 2022/005 no’lu proje ile desteklenmiştir.

Proje Numarası

Bu araştırma T.C. Balıkesir Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından 2022/005 no’lu proje ile desteklenmiştir.

Kaynakça

• Akoğlan Kozak, M., Acar, D. ve Zencir Çiftçi, E. (2019). Üçüncü Yaş Turizminin Geliştirilmesinde Yaşlı Dostu Şehir (YDŞ) Teması. Turizm Akademik Dergisi, 6(2), 99-114.
• Aktepe, C. (2013). Sağlık Turizminde Yeni Fırsatlar ve Türkiye’de Yerleşik Sağlık İşletmelerinin Pazarlama Çabaları. İşletme Araştırmaları Dergisi, 5(1), 170-188.
• Albayrak, A. (2014). Üçüncü Yaş Turistlerinin Otellere Bağlı Restoranlarında Yiyecek ve İçecekler ile İlgili Karşılaştıkları Sorunlar. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(31), 345-368.
• Albayrak, T., Caber, M. ve Bideci, M. (2016). Identification of Hotel Attributes for Senior Tourists by Using Vavra’s Importance Grid. Journal of Hospitality and Tourism Management, 29, 17-23.
• Alén, E., Domínguez, T. ve Losada, N. (2012). New Opportunities for The Tourism Market: Senior Tourism and Acessible Tourism. M. Kasimoglu (Ed.), Visions for Global Tourism Industry: Creating and Sustaining Competitive Strategies içinde (ss. 139-166). BoD – Books on Demand. Erişim Adresi https://books.google.com.tr/books?hl=tr&lr=&id= acycDwAAQBAJ&oi=fnd&pg=PA139&dq=senior+tourism+business&ots=diWwbf0Qty&sig=7lsOxqUpMMQiWsGeLc7e8HUHLgI&redir_esc=y#v=onepage&q=senior%20tourism%20business&f=false
• Amaral, M., Rodrigues, A. I., Diniz, A., Oliveira, S. ve Leal, S. (2020). Designing and Evaluating Tourism Experiences in Senior Mobility: An Application of the OEC Framework. Tourism & Management Studies, 16(4), 59-72.
• Asghar, I., Cang, S. ve Yu, H. (2020). An Empirical Study on Assistive Technology Supported Travel and Tourism for the People with Dementia. Disability and Rehabilitation: Assistive Technology, 15(8), 933-944.
• Baynal Doğan, T. G., Doğan, S. ve Baynal, B. (2020). İleri Yaş ve Engelli Turizmi Hedef Kitlesine Yönelik Bolu İli Sağlık Serbest Bölgesi Tasarımı. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi, 23(2), 295-311.
• Büyük, Ö. ve Akkuş, G. (2022). Geriatrik-Turizmin Üçüncü Yaş Turizminden Ayrılan Yönleri ve Fizik Tedavi Rehabilitasyon ve Termal Tedavilerle İlişkisi. Journal of Tourism Intelligence and Smartness, 5(2), 112-131.
• Ceylan, U. (2018). Üçüncü Yaş Turistlerin Termal Konaklama İşletmelerinden Beklentileri Üzerine Bir Araştırma. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(4), 671-685.
• Connell, J. ve Page, S. (2020). Tourism, Ageing and the Demographic Time Bomb – The Implications of Dementia for the Visitor Economy: A Perspective Paper. Tourism Review, 75(1), 81-85.
• Creswell, J. W. (2018). Nitel Araştırma Yöntemleri: Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni. (M. Bütün ve S. B. Demir, Çev. Ed.). Ankara: Siyasal. (Orijinal eserin yayın tarihi 2013).
• Ergen, F. D. (2018). Türkiye'de Medikal Turizm Girişimciliği: İstanbul Örneği. [Doktora Tezi]. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Ergen, F. D. ve Aydemir, B. (2020). Medikal Turizm Girişimciliği: İstanbul Örneği. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(2), 1607-1623.
• Erickson, F. (1986). Qualitative Methods in Research on Teaching. In M. C. Whittrock (Ed.), Handbook of Research on Teaching (3rd ed.) (pp. 119-161). Old Tappan, NJ: Macmilllan.
• Hussein, S. (2016). Avrupa’da Demansa Yönelik Bakım Hizmetleri: Norveç, Hollanda ve Birleşik Krallık Vaka Çalışmaları. Erişim Adresi https://aile.gov.tr/media/100412/annex-14-5-2-1-report-on-social-care-models-in-eu-sh.pdf
• Kalyoncuoğlu, Y. (2018). Dünyanın Yaşlıları Türkiye’de Ağırlanacak. Erişim Adresi https://www.aa.com.tr/tr/yasam/dunyanin-yaslilari-turkiyede-agirlanacak/1121525
• Kasalak, M. A. ve Kasalak, Ç. (2022). Türkiye’deki Termal Turizmin Üçüncü Yaş Turizmi Açısından Değerlendirilmesi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (53), 341-348.
• Kılıç, S. N. (2020). Helal Konseptli Otellerin Girişimciliği ve Yönetimi Üzerine Bir Araştırma [Doktora Tezi]. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Kılıç, S. N., Avcıkurt, C. ve Aydemir, B. (2021). Helal Konseptli Otellerin Girişimciliği ve Yönetimi Üzerine Bir Araştırma. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(3), 1500-1523.
• Kılıç, S. N., Aydemir, B. ve Hacıoğlu, N. (2019). Alkolsüz Aile Oteli Konsepti: Girişimi ve Yönetimi Üzerine Bir Örnek Olay Çalışması. 2 nd International Halal Tourism Congress, Antalya, 04-06 Nisan 2019, ss. 292-298.
• Mangunsong, F. (2020). Senior Tourism and Chance for Tourism Business Players. Journal of Tourism, Hospitality and Environment Management, 5(19), 1-13.
• Merriam, S. B. (2013). Nitel Araştırma: Desen ve Uygulama için Bir Rehber. (S. Turan, Çev. Ed.). Ankara: Nobel. (Orijinal eserin yayın tarihi 2009).
• Nikitina, O. ve Vorontsova, G. (2015). Aging Population and Tourism: Socially Determined Model of Consumer Behavior in the “Senior Tourism” Segment. Procedia—Social and Behavioral Sciences, Worldwide trends in the development of education and academic research, Sofia, Bulgaria, 15-18 June, 2015., 214, 845-851.
• Nikraftar, T. ve Hosseini, E. (2016). Factors Affecting Entrepreneurial Opportunities Recognition in Tourism Small and Medium Sized Enterprises. Tourism Review, 71(1), 6-17.
• Ökem, Z. G. ve Çelik, H. (2019). Türkiye Hizmet İhracatında Yeni Hedefler: Yaşlı Bakım Turizmi: Fırsatlar, Politika ve Strateji, 2020-2023 Yol Haritası Önerisi. İstanbul: TÜSİAD. Erişim Adresi https://www.mto.org.tr/uploads/mto/contentFile_83_2083461b658c85520d.pdf
• Özdipçiner, N. S. (2008). Türk Turizm Pazarında Yaşlı Yabancı Tüketicilerin Turistik Tercihleri. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, (2), 134-146.
• Page, S. J., Innes, A. ve Cutler, C. (2015). Developing Dementia-Friendly Tourism Destinations: An Exploratory Analysis. Journal of Travel Research, 54(4), 467-481.
• Rodrigues, H. ve Brochado, A. (2021). Going for Silver-Senior Consumers’ Reviews of Medical Tourism. A. P. Borges ve P. Rodrigues (Ed.), New Techniques for Brand Management in the Healthcare Sector içinde (ss. 64-83). IGI Global.
• Shenton, A. K. (2004). Strategies for Ensuring Trustworthiness in Qualitative Research Projects. Education for Information, 22, 63-75.
• Short, J. C., Ketchen Jr., D. J., Combs, J. G. ve Ireland, R. D. (2010). Research Methods in Entrepreneurship: Opportunities and Challenges. Organizational Research Methods, 13(1), 6-15.
• Sujarittanonta, L. ve Khemapayana, V. (2014). Senior Tourism Promotion in Asia With Focus on Thailand: Policy Comparison and Service Providers’ Opinions. SIU Journal of Management, 4(1), 44-70.
• Teruel-Sanchez, R., Briones Peñalver, A. J., Bernal-Conesa, J. A. ve de Nieves-Nieto, C. (2021). Improving Senior Tourism in The Mar Menor: An Entrepreneurial Viewpoint. Anatolia, 32(4), 643-657.
• Tufan, İ., Tamer Köse, M. ve Ayan, F. S. (2017). Türkiye ve Üçüncü Yaş Turizmi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Dergisi, 1(1), 29-36.
• Türkiye İstatistik Kurumu. (2021). İstatistiklerle Yaşlılar-2021. Ankara. Erişim Adresi https://www.tuik.gov.tr/media/announcements/istatistiklerle_yaslilar_2021.pdf
• Wen, J., Zheng, D., Hou, H., Phau, I. ve Wang, W. (2022). Tourism as A Dementia Treatment Based on Positive Psychology. Tourism Management, 92, 104556.
• World Health Organization. (2007). Global Age-Friendly Cities: A Guide. Geneva: World Health Organization. Erişim Adresi https://apps.who.int/iris/handle/10665/43755
• Yao, Y. ve Hou, P. (2019). Senior Tourism: The Sunrise Industry in the Sunset Crowd. Journal of Quality Assurance in Hospitality & Tourism, 20(5), 572-580.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2021). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (12. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yin, R. K. (2003). Case Study Research Design and Methods. Thousand Oaks: Sage Publications.
• Zhang, H. (2022). Critical Success Factors in Eco-Tourism Product Design for Senior Citizens Based on Analytic Network Process. Journal of Environmental Protection and Ecology, 23(2), 841-847.
• Zheng, D., Wen, J., Kozak, M., Phau, I., Hou, H. ve Wang, W. (2023). Vulnerable Populations with Psychological Disorders in Tourism: Methodological Challenges and Recommended Solutions for Empirical Research. Tourism Management, 98, 104760.