Greece’s Threat Perceptıon to Türkiye From the Perspectıve of the Balance of Threat Theory: Turkısh-Greek Competıtıon in the Eastern Mediterranean in the Period 2018-2020

Yıl 2023, Cilt: 3 Sayı: 2, 68 - 83, 30.06.2023

Onur Balcı

Öz

In recent years, the tension between Türkiye and Greece in the Eastern Mediterranean and the Aegean Sea has occupied the international policy agenda. In 2018, Türkiye’s announcement that it would conduct gas exploration in the Eastern Mediterranean was the beginning of the latest tension between Türkiye and Greece. However, this crisis, which has ceased to be a problem only between two states, has turned into a scene where many regional and non-regional actors are involved. The involvement of these third actors in the crisis stems from Greece’s desire to balance Türkiye. From the perspective of the Balance of Threat Theory put forward by Stephen Walt, this study analyzes the balancing strategy of Greece between 2018-2020 due to the perceived threat from Türkiye. In other words, the reason and the way of Greece’s balancing strategy against Türkiye is presented. In addition, Türkiye’s policies against this strategy are explained. The hypothesis of the study is that Greece, which perceives Türkiye as a threat, uses various balancing strategies (such as internal balancing / external balancing) to eliminate this threat. Since it is not possible for Greece to balance Türkiye with its own capacity, it is assumed that third-party actors are used as a balancing tool. In addition, it is observed that non-regional actors’ attempts to penetrate the region due to the crisis in question and Greece’s closure to diplomatic means make the resolution of the crisis very difficult. The study aims to present a different perspective on the crisis by addressing the issue from the perspective of Greece.

Anahtar Kelimeler

Greece, Threat, Balancing, Balance of Threat Theory, Aegean Sea, Eastern Mediterranean

Tehdit Dengesi Teorisi Perspektifinden Yunanistan’ın Türkiye’ye Yönelik Tehdit Algısı: 2018-2020 Döneminde Doğu Akdeniz’de Türk-Yunan Rekabeti

Öz

Son yıllarda Türkiye ve Yunanistan arasında Doğu Akdeniz ve Ege Denizi’nde yaşanan gerilim uluslararası politika gündemini oldukça meşgul etmektedir. 2018’de Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de gaz araştırmaları yapacağını açıklaması, Türkiye ve Yunanistan arasındaki son gerilimin başlangıcı olmuştur. Fakat yalnızca iki devlet arasında bir sorun olmaktan çıkan bu kriz, bölge içi ve bölge dışı pek çok aktörün dâhil olduğu bir sahneye dönmüştür. Söz konusu üçüncü aktörlerin krize dahil olması, Yunanistan’ın Türkiye’yi dengeleme isteğinden kaynaklanmaktadır. Bu çalışma, Stephen Walt tarafından ortaya atılan Tehdit Dengesi Teorisi perspektifinden, 2018-2020 yılları arasında Yunanistan’ın Türkiye’den algıladığı tehdit sebebiyle giriştiği dengeleme stratejisini analiz etmektedir. Başka bir ifadeyle Yunanistan’ın Türkiye’ye karşı yürüttüğü dengeleme stratejisinin nedeni ve nasılı ortaya konulmaktadır. Ayrıca Türkiye’nin bu stratejiye karşı uyguladığı politikalar anlatılmaktadır. Çalışmanın hipotezi Türkiye’yi tehdit olarak algılayan Yunanistan’ın, bu tehdidin ortadan kaldırılması için çeşitli dengeleme stratejileri (iç dengeleme/dış dengeleme gibi) kullandığıdır. Yunanistan’ın kendi kapasitesi ile Türkiye’yi dengelemesi mümkün görülmediğinden üçüncü taraf aktörlerin dengeleme aracı olarak kullanıldığı varsayılmaktadır. Ayrıca bölge dışı aktörlerin söz konusu kriz nedeniyle bölgeye nüfuz girişimlerinin ve Yunanistan’ın diplomatik yollara kapalı olmasının, krizin çözümünü oldukça zorlaştırdığı gözlemlenmektedir. Çalışma Yunanistan perspektifinden konuyu ele alarak, krize yönelik farklı bir bakış açısı sunmayı hedeflemektedir.

Anahtar Kelimeler

Yunanistan, Türkiye, Tehdit, Dengeleme, Tehdit Dengesi Teorisi, Ege Denizi, Doğu Akdeniz, Greece, Threat, Balancing, Balance of Threat Theory, Aegean Sea, Eastern Mediterranean

Kaynakça

• Acer, Y. (2019). “Doğu Akdeniz’de Deniz Yetki Alanları ve Türkiye-Libya Mutabakatı”, https://www.setav.org/analiz-dogu-akdenizde-deniz-yetki-alanlari-ve-turkiye-libya-mutabakati/, (Erişim Tarihi: 03.01.2021).
• Ametbek, D. (2017). “Perceptionand Image Theory of International Relations”, https://www.ankasam.org/perception-and-image-theory-of-international-relations/?lang=en#_ednref9, (Erişim Tarihi: 21.01.2023).
• Anadolu Ajansı (2017). “Yunanistan”, https://www.aa.com.tr/tr/ulke-profilleri/yunanistan/901491, (Erişim Tarihi: 07.01.2021).
• Arı, T. (2018). Uluslararası İlişkiler Teorileri: Çatışma, Hegemonya, İşbirliği, Bursa: Aktüel Yayınları.
• Armedforces (tarihsiz). “Militarypower of Greece&Turkey”, https://armedforces.eu/compare/country_Greece_vs_Turkey, (Erişim Tarihi: 07.01.2021).
• Ayhan, H. (2020). Yazılı Yanıt Soruları Bağlamında Avrupa Parlamentosu’ndaki Türkiye Karşıtı Yunan ve Rum Uğraşları, Ankara: Adalet Yayınevi.
• Ayman, G. (2001). Neo-Realist Bir Perspektiften Soğuk Savaş Sonrası Yunan Dış Politikası: Güç, Tehdit ve İttifaklar, Ankara: SAEMK Araştırma Projeleri Dizisi.
• Balcı, A. ve Çelik, C. (2019). “Turkey’s Military Power in the 2000s: An Assessmentfor Measurement Methods”, Turkish Policy Quarterly, Cilt: 18, Sayı: 2, ss. 101-111.
• Baykent, S. (2020). “Macron’un Doğu Akdeniz’deki kumarı”, https://www.indyturk.com/node/236031/t%C3%BCrkiyeden-sesler/macronun-do%C4%9Fu-akdenizdeki-kumar%C4%B1, (Erişim Tarihi: 03.02.2023).
• Buzan, B. ve Waever, O. (2003). Regionsand Powers: The Structure of International Security, New York: Cambridge University Press.
• Chidley, C. (2014). “Towards a Framework of Alignment in International Relations”, Politikon: South African Journal of Political Studies, Cilt: 41, Sayı: 1, ss. 141-157.
• Cohen, R. (1978). Threat Perception in International Crisis, Political Science Quarterly, Cilt: 93, Sayı: 1, ss. 93-107.
• Countryeconomy (tarihsiz). “Country Comparison Greecevs Türkiye”, https://countryeconomy.com/countries/compare/greece/turkey, (Erişim Tarihi: 05.01.2021).
• Çelikkol, O. (2018). “Ege ve Doğu Akdeniz’de gelişmeler”, https://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/oguz-celikkol/ege-ve-dogu-akdenizde-gelismeler-41012217, (Erişim Tarihi:03.01.2021).
• Doster, B. (2020). “Yunanistan, Türkiye’ye karşı kimlerle ittifak yapıyor?” https://www.cumhuriyet.com.tr/yazarlar/baris-doster/yunanistan-turkiyeye-karsi-kimlerle-ittifak-yapiyor-1747044, (Erişim Tarihi: 03.01.2021).
• DW (2020). “Yunanistan askeri harcamalarını 5 kat artıracak”, https://www.dw.com/tr/yunanistan-askeri-harcamay%C4%B1-5-kat-art%C4%B1racak/a-55949498, (Erişim Tarihi: 05.01.2021).
• Gause, F. (2003). “Balancing What? Threat Perceptionand Alliance Choice in The Gulf”, Security Studies, Cilt: 13, Sayı: 2, ss. 273–305.
• Globalfirepower (2020a). https://www.globalfirepower.com/countries-listing.asp, (Erişim Tarihi: 02.01.2021).
• Globalfirepower (2020b). “Comparison of Greeceand Turkey Military Strengths”, https://www.globalfirepower.com/countries-comparison-detail.asp?form=form&country1=greece&country2=turkey&Submit=COMPARE, (Erişim Tarihi: 02.01.2021).
• Globalfirepower (2020c). “Greece Military Strength”, https://www.globalfirepower.com/country-military-strength-detail.asp?country_id=greece, (Erişim Tarihi: 02.01.2021).
• Herrmann, R. K. (2013). “Perceptionsand Image Theory in International Relations”, The Oxford Handbooks of Political Psychology, L. Huddy (Ed.), London: Oxford Universty.
• Joseph, N. ve Welch, D. (2011). Küresel Çatışmayı ve İşbirliğini Anlamak, (Çev. Renan Akman), 2. Baskı, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Karan, C. (2020). “Fransa’yı arkasına alan Yunanistan’ın baskısı sürerse Almanya, Türkiye’ye yaptırımlara geçit vermek zorunda kalır”, https://tr.sputniknews.com/ceyda_karan_eksen/202008311042758898-fransayi-arkasina-alan-yunanistanin-baskisi-surerse-almanya-turkiyeye-yaptirimlara-gecit-vermek/, (Erişim Tarihi: 03.01.2021).
• Kasapoğlu, C. (2020). “Türkiye’nin savunmada 2020’lere bakışı umut veriyor”, https://www.aa.com.tr/tr/analiz/turkiye-nin-savunmada-2020-lere-bakisi-umut-veriyor-/1701020, (Erişim Tarihi: 05.01.2021).
• Mearsheimer, John J. (2001). Thetragedy of Great Power Politics, New York: University of Chicago. Muscato, C. (tarihsiz). “Balance of Threat Theory: Assumptions&Example”, https://study.com/academy/lesson/balance-of-threat-theory-assumptions-example.html, (Erişim Tarihi: 01.01.2021).
• Nasi, S. (2021). “2022 Yılına Doğru Türkiye-İsrail İlişkileri: Uzlaşma Vakti Geldi Mi?”, https://apm.org.tr/2021/12/08/2022-yilina-dogru-turkiye-israil-iliskileri-uzlasma-vakti-geldi-mi/, (Erişim Tarihi: 03.02.2023).
• Özalp, G. (2020). “AB’den Yunanistan’a kötü haber: O harita geçersiz”, https://www.hurriyet.com.tr/dunya/abden-yunanistana-kotu-haber-o-harita-gecersiz-41591335, (Erişim Tarihi: 02.01.2021).
• Özlük, E. (2017). “Dengeleme mi Peşine Takılmak mı?: Dış Politika Stratejilerini Yeniden Düşünmek”, Gazi Akademik Bakış, Cilt: 10, Sayı: 20, ss. 221-263.
• SIPRI (2020). “Trends in World Military Expenditure 2019”, https://www.sipri.org/sites/default/files/2020-04/fs_2020_04_milex_0.pdf, (Erişim Tarihi: 04.01.2021).
• Smith, H. ve Henley, J. (2020). “Greekmilitary put on high alert as tensions with Turkey rise”, https://www.theguardian.com/world/2020/aug/13/greek-military-put-on-high-alert-as-tensions-with-turkey-rise, (Erişim Tarihi: 03.01.2021).
• SSB (2020). “2019-2023 Stratejik Plan (Güncellenmiş Versiyon 2020)”, https://www.ssb.gov.tr/WebSite/contentlist.aspx?PageID=43&LangID=1, (Erişim Tarihi: 01.01.2021).
• Steff, R. ve Khoo, N. (2014). “Hard Balancing in the Age of American Unipolarity: The Russian Responseto US Ballistic Missile Defense during the Bush Administration (2001-2008)”, Journal of Strategic Studies, Cilt: 37, Sayı: 2, ss. 222-258.
• TRT Haber (2021). “Türkiye ile Mısır Doğu Akdeniz’de denklemleri değiştirdi”, https://www.trthaber.com/haber/gundem/turkiye-ile-misir-dogu-akdenizde-denklemleri-degistirdi-564138.htm, (Erişim Tarihi: 03.02.2023).
• Usta, A. (2020). “Kendimizi Avrupa’da görüyoruz”, https://www.hurriyet.com.tr/gundem/kendimizi-avrupada-goruyoruz-41668756, (Erişim Tarihi: 03.02.2023).
• Walt, S. (1985). “Alliance Formation and the Balance of World Power”, International Security, Cilt: 9, Sayı: 4 (Spring), ss. 3-43.
• Walt, S. (1987). The Origins of Alliances, Ithaca and London: Cornell UniversityPress.
• Waltz, K. (1979). Theory of International Politics, First Edition, New York: McGraw-Hill.
• Wilkins, T. (2012). “’Alignment’, not ‘alliance’ – The Shifting Paradigm of International Security Cooperation: Toward a Conceptual Taxonomy of Alignment”, Review of International Studies, Cilt: 38, Sayı: 1, ss. 53–76.
• Worlddata (tarihsiz). “Country comparison: Greeceand Turkey”, https://www.worlddata.info/country-comparison.php?country1=GRC&country2=TUR, (Erişim Tarihi: 02.01.2021).
• www.etymonline.com (tarihsiz). “Alignment”, https://www.etymonline.com/word/alignment?ref=etymonline_crossreference, (Erişim Tarihi: 03.01.2021).