Oryantalizm ile Feminizm Arasında Türkiye’deki Kadın Yazarların Eserleri

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 2, 25 - 40, 31.12.2018

Münire Kevser Baş

Öz

Türkiye’de kadın modernleşmesi, Türk modernleşmesinin sancılı evrelerinden birisidir. İlk Türk feminist kabul edilen Halide Edib’in aksine sonraki yazarların feminist duyarlılıkları büyük oranda oryantalist bir perspektifte şekillenir. Kadın yazarların önemli bir kısmında dikkati çeken oryantalist perspektifi tartışmayı planladığımız bu çalışma bağlamında oluşturduğumuz 50 yazarlık bir listede kadın yazarların 20 tanesinin, yabancıların Türkiye’de eğitim veren okullarında lise eğitimi aldıkları görülmüştür. Kadın yazarların kadın sorunlarına ilişkin yaklaşımlarında büyük oranda indirgemeci ve seçkinci bir yaklaşım dikkat çekmektedir. Bu bağlamda çalışmamızda, Türkiye’deki kadın yazarların eserlerindeki oryantalist yaklaşım ve nedenlerine ilişkin bir tartışma ve değerlendirme hedeflenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Oryantalizm, Feminizm, Kadın, Kadın Yazar, Kültürel Mücadele

Works of Women Writers between Orientalism and Feminism

Öz

Modernization of women in Turkey is one of the most distressing stages of Turkish modernization. Unlike Halide Edib, who is regarded as the first Turkish feminist, recent writers developed their feminist sensitivity in an orientalist perspective substantially. In the context of this study, in which we plan to discuss the orientalist perspective that is striking about an important part of women writers, a list of 50 writers is created. It is seen that 20 out of 50 women writers got their high school education in foreign schools at Turkey. Hence, a reductionist and an elitist approach is conspicuous while women writers held women’s problems. In this context, a discussion and an evaluation concerning the orientalist approach of the works by women writers in Turkey and its reasons in this study.

Anahtar Kelimeler

Orientalism, Feminism, Woman, Women Writers, Cultural Struggle

Kaynakça

• Akkent, Meral, “Gerekli Bir Düzeltme”, Kadın Bakış Açısından Kadınlar, Haz: Şirin Tekeli, İstanbul, İletişim Yayınları, 1993.
• Aktaş, Cihan, ”Feminizmin Beyaz Batılı Kadın Seçkinliği” , s.10-11. http://www.muharrembalci.com/hukukdunyasi/insanhaklari/253.pdf.
• Baş, M.Kevser, “Yakup Kadri’nin Romanlarını “Sosyal Kronik” Olarak Okumak Mümkün Müdür?”, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Cilt 8, No 1 (2013), s.1003-1032.
• Bora, Tanıl, Türk Sağının Üç Hali- Milliyetçilik, Muhafazakârlık, İslamcılık-, İstanbul, Birikim Yayınları, 2000.
• Cindoğlu, Dilek, Women Writers And Women’s Fiction İn 1970-1985 Period Of Turkey, Yayımlanmamış Tüksek Lisans Tezi, İstanbul, Boğaziçi Üniversitesi, 1986.
• Durakbaşa, Ayşe, Halide Edib- Türk Modernleşmesi Ve Feminizm-, İstanbul, İletişim Yayınları, 2000.
• Erol, Merve, “En Azından Başı Açık” ,http://www.radikal.com.tr/hayat/en-azindan-basi-acik-902850/.
• Escarpit, Robert, Edebiyat Sosyolojisi, çev. Ali Türkay Yazıcı, İstanbul, Remzi Kitabevi, 1968.
• Irvin, Cemil Schick, Batının Cinsel Kıyısı- Başkalıkçı Söylemde Cinsellik Ve Mekânsallık, İstanbul, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 1999.
• Kahraman, Hasan Bülent, “İçselleştirilmiş, Açık Ve Gizli Oryantalizm Ve Kemalizm”, Doğu- Batı, Ankara, Doğu Batı Yayınları, 2. Baskı, 2002.
• Saktanber, Ayşe, “Türkiye’de Medya’da Kadın: Serbest, Müsait Kadın Veya İyi Eş, Fedakâr Anne”, Kadın Bakış Açısından Kadınlar, Haz: Şirin Tekeli, İstanbul, İletişim Yayınları, 1995.
• Tekeli, Şirin, “Türkiye’de Feminist İdeolojinin Anlamı Ve Sınırları Üzerine”, Feminizmi Düşünmek, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2017.