Abdüssamed el-Gaznevî Tefsîrü’l-Kur’âni’l- Azîm’inin Kaynakları ve Tesirleri

Yıl 2012, Cilt: 21 Sayı: 1, 87 - 113, 01.01.2012

Ferihan Özmen

Öz

-

Anahtar Kelimeler

-

Abdüssamed el-Gaznevî Tefsîrü’l-Kur’âni’l- Azîm’inin Kaynakları ve Tesirleri

Öz

Bu makalede hicrî V. asırda yaşayan Hanefî fakîhi ve müfessir
Ebü’l-Feth Abdüssamed b. Mahmûd b. Yûnus el-Gaznevî’nin tanı-
tılması ve onun 487/1094’de telif ettiği “Tefsîru’l-Kur’âni’l-Azîm”
isimli eserinin kaynaklarının ve tesir ettiği eserlerin belirlenmesi
konu edilmiştir. Bu amaçla Abdüssamed el-Gaznevî’nin eserini
oluştururken kullandığı kaynaklar araştırılmış, eser bu kaynaklarla
karşılaştırılarak müellifin tefsirini oluştururken bunlardan
ne ölçüde istifade ettiği belirlenmeye çalışılmıştır. Ayrıca tefsirin
sonraki dönemlere ve âlimlere tesirleri tetkik edilmiş, böylece Abdüssamed
el-Gaznevî’nin genelde temel İslam bilimlerine özelde
ise tefsir ilmine katkıları saptanmaya çalışılmıştır. Neticede gü-
nümüze “yazma” halinde ulaşmış olan “Tefsîru’l-Kur’âni’lAzîm”in
telif edildiği döneme nisbetle Kur’ân tefsiri açısından orijinalitesinin
belirlenmesine ve eserin tefsir tarihindeki yeri ve
öneminin ortaya çıkarılmasına çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Abdüssamed el-Gaznevî, Tefsîru’l-Kur’âni’lAzîm, Cessâs, Ahkâmu’l-Kur’ân, Ebü’l-Leys es-Semerkandî, Ebû Bekir el-Haddâd.