An Essay of a Semantic Analysis: The Concept of ‘Heart’ in the Qur’an

Yıl 2011, Cilt: 20 Sayı: 2, 167 - 190, 01.06.2011

Fatma Çalık

Öz

-

Anahtar Kelimeler

-

Bir Semantik Analiz Denemesi: Kur'ân’da ‘Kalp’ Kavramı

Öz

“Kavram tefsiri ve semantik analiz yöntemi” son dönemde, Kur'ân’ı doğru bir şekilde anlamanın ve anlamlandırmanın en sıhhatli yöntemlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Bu tefsir yöntemi aracılığıyla kelimenin tarihsel gelişimi takip edilmekte ve esas (kök) anlam ile kelimenin tarihî süreç içinde kazandığı izafî anlamlar belirlenmektedir. Kur'ân’ın odak kavramlarından biri olan kalp, insanın zihnî, hissî ve de ahlakî tüm varlık boyutlarını içine alan bir kavramdır. Bu makalede, kalp kavramıyla ilgili bir semantik analiz denemesi yapılacak, kavramın kök ve izafî anlamlarının belirlenmesinden sonra Kur'ân’daki tanımı ve sahip olduğu anlam sahası ortaya konulmaya çalışılacaktır. is a term which includes entire dimensions of being; mental, sentimental and moral. In this article, an essay of semantic analysis will be done and tried to come out definition of the the term which in the Quran and of its significance area, after the root meaning and relative meanings of the term are come out

Anahtar Kelimeler

Semantik, Tefsir, Kalp, Değişim

Kaynakça

• Açıkgenç, Alparslan, Bilgi Felsefesi, İnsan Yay, İstanbul 1992.
• Akarsu, Bediâ, Wilhelm von Humboldt’ta Dil –Kültür Bağlantısı, 2. bs., Remzi Kitabevi, İstanbul 1984.
• _____________, Felsefe Terimleri Sözlüğü, 5. bs., İnkılâp Kitabevi, İstanbul 1994.
• Albayrak, Halis, ‘Kur'ân’ı Anlamak - Kur'ân’ın Ne Olduğunu Anlamak’, 1. Kur'ân Haftası Sempozyumu-Kur'ân’ın Aydınlığına Doğru, Fecr Yay. Ankara 1995.
• Algül, Hüseyin, İslâm Tarihi, I-IV, Gonca Yay., İstanbul 1991.
• Ateş, Süleyman, Yüce Kur'ân’ın Çağdaş Tefsiri, I-XII, Yeni Ufuklar Neşriyat, İstanbul 1988.
• Aydın, Hüseyin, Muhâsibî’nin Tasavvuf Felsefesi, Pars Matbaacılık, Ankara 1976.
• Bergson, Henry, Şuurun Doğrudan Doğruya Verileri (çev. Mustafa Şekip Tunç), MEB Yay., İstanbul 1997.
• Bilgin, Abdülcelil, Kur'ân’daki Deyimler ve Zemahşerî’nin Keşşâf’ı, Ankara Okulu Yay., Ankara 2008.
• Durusoy, Ali, İbn Sinâ Felsefesinde İnsan ve Âlemdeki Yeri, Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Vakfı Yay., İstanbul 1993.
• Elmalılı, H. Yazır, Hak Dini Kur’ân Dili, I-VIII, Matbaa-i Ebu’z-Ziya, İstanbul 1935.
• ________________, Hak Dini Kur'ân Dili, I-IX, 2. bs., Nebioğlu Basımevi, İstanbul 1960.
• Fahri, Macit, İslâm Felsefesi Tarihi (çev. Kâsım Turhan), 2. bs., İklim Yay., İstanbul 1992.
• el-Fîrûzâbâdî, Mecdü’d-dîn Ebu Tâhir Muhammed b. Ya‘kub, el-Kâmusu’l- muhît ( çev. Âsım Efendi, Kâmus Tercemesi), I-IV, Cemal Efendi Matbaası, İstanbul 1305 h.
• Gazalî, Muhammed b. Muhammed, el-Kıstâsü’l-müstakîm (çev. Yaman Arıkan), Eskin Matbaası, İstanbul 1971.
• Gehlen, Arnold, İnsan, İnsanın Nereden Geldiği, Biricikliği, Eylem ve Zekâ, 2. bs., Edebiyat Fakültesi Matbaası, İstanbul 1973.
• Habermas, Jürgen, Sosyal Bilimlerin Mantığı Üzerine (çev. Mustafa Tüzel), Kabalcı Yay., İstanbul, 1998.
• Hançerlioğlu, Orhan, ‘Rûh’, Felsefe Ansiklopedisi, Kavramlar ve Akımlar, I- VII, Remzi Kitabevi, İstanbul 1993.
• el-Hûlî, Emin, Kur'ân Tefsirinde Yeni Bir Metod (çev. Mevlüt Güngör), Kur'ân Kitaplığı, İstanbul 1995.
• Izutsu, Toshihiko, Kur'ân’da Allah ve İnsan (çev. Süleyman Ateş), Kevser Yay., Ankara ts.
• ________________, Kur'ân’da Dinî ve Ahlakî Kavramlar (çev. Selahattin Ayaz), 2. bs., Pınar Yay., İstanbul 1991.
• İbnü’l-Esîr, Ali b. Muhammed, en-Nihâye fî ğarîbi’l-Hadîs ve’l-Eser, I-V, Kahire 1970.
• İbn Manzûr, Lisânü’l-Arab, I-XV, Dâru’s-sadr, Beyrut, ts.
• ___________, Lisânü’l-Arab, I-VIII, Dâru’l-meârif, Kahire 1119.
• Kuşeyrî, Abdülkerim, Tasavvuf İlmine Dair Kuşeyrî Risâlesi (haz. Süleyman Uludağ), 3. bs., Dergâh Yay., İstanbul 1991.
• Kuşpınar, Bilal, İbn Sinâ’da Bilgi Teorisi, Milli Eğitim Bakanlığı Yay., İstanbul 1995.
• er-Râğıb el-İsfehânî, el-Müfredât fî ğarîbi’l-Kur'ân (nşr. Muhammed Ahmed Halfallah), Mektebetü’l-Ancli’l-Mısriyye, Mısır 1970.
• er-Râzî, Fahruddin, Tefsîr-i Kebîr, (çev. Suat Yıldırım, Lütfullah Cebeci, Sadık Kılıç, Sadık Doğru), I-XXIII, Akçağ Yay., Ankara 1988.
• Tehânevî, Muhammed b. Ali, Keşşâfu ıstılâhâti’l-fünûn, I-II, İstanbul 1318 h.
• Yılmaz, Hasan, Semantik Analiz Yönteminin Kur'ân’a Uygulanması, Kurav Yay., Bursa 2007.
• ez-Zebidî, Muhammed Murtezâ el-Huseynî el-Vasıtî, Tâcü’l-arûs min cevâhiri’l-kâmûs, I-X, Dâru’s-sadr, Beyrut 1306 h.
• ez-Zemahşerî, Mahmûd b. Ömer, Esâsu’l-belâğa, 2. bs., Matbaatü dâri’l- kütüb, Mısır 1973.