Weber’in İslam Görüşü Üzerine Bir Değerlendirme

Yıl 2010, Cilt: 19 Sayı: 1, 1 - 23, 01.01.2010

Abdurrahman Kurt

Öz

-

Anahtar Kelimeler

-

Weber’in İslam Görüşü Üzerine Bir Değerlendirme

Öz

Weber, İslam’ın şehirli aydınların değil, ganimet, fetih ve cinsel arzularını tatmin beklentisiyle motive edilmiş disiplinli savaşçılardan oluşan bir bedevi silahşorlar dini olarak ortaya çıktığını savunur. Ona göre İslam, kadın, lüks ve mal-mülk konusunda, tamamen hedonist bir ahlâkı benimsemiştir. Bu yüzden, kapitalizmin zemin hazırlayıcıları olan “serbest pazar”, “rasyonel teknoloji”, “rasyonel hukuk”, “otonom şehirler” ve “burjuva sınıfı”nın İslam toplumlarında yer edinemediği kanısındadır. İslam dünyasında onların yerini dinî hukuk ve iş dünyasındaki devlet müdahalesi almıştır. Weber’in İslam eleştirisi, kendi metodolojik ilkeleriyle bile ters düşen çelişkilerden ve önyargılardan dolayı ciddi boşluklar içermektedir. O, İslam konusunda kendi yöntemini terk eden bir sosyolog olarak tarihe geçmiştir

Anahtar Kelimeler

Anlayıcı Sosyoloji, Asketik Ahlâk, Bedevilik, Haz Ahlâkı.

Kaynakça

• Aktay, Yasin, “İlahiyat Sosyolojisi: Bir Sosyal Değişim Dinamiği Ola- rak http://www.bilkad.org/content/view/58/29/ (27.11.2008) İlahiyat Sorunu”,
• Aron, Raymond, Sosyolojik Düşüncenin Evreleri, (çev. Korkmaz Alemdar), Bilgi Yayınevi, Ankara, 1986/1989.
• Arslan, Mahmut (2000), “A Cross-Cultural Comparison of British and Turkish Managers in Terms of Protestant Work Ethic Characteristics”, Business Ethics: A European Review, Vol.9, No:1, January.
• Demirci, Mehmet (1987), “Zahitlik Nedir, Dünya-Ahiret Dengesi Nasıl Kurulur?”, İlâhiyat Fakültesi Dergisi, Dokuz Eylül Üniversite- si Yayınları, İzmir, s. 105-128.
• Durkheim, Emile (1992), İntihar, (çev. Özer Ozankaya), İmge Kitabevi, Ankara.
• Esad, Mahmud, İslâm Tarihi, Tarih-i Dini İslâm, (sadeleştiren A.L.Kazancı ve O. Kazancı), Marifet Yayınları, İstanbul, 1984.
• ez-Zebidi, Zeynü’d-din Ahmed b. Ahmed (1972), Sahih-i Buharî Muh- tasarı Tecrid-i Sarih Tercemesi ve Şerhi, çeviri ve yorum: Kâ- mil Miras, DİB, c.9, Ankara.
• Hamilton, B. Malcolm, the Sociology of Religion, Theoretical and Comparative Perspectives, London and New York, 1995.
• Hodgson, G.S. Marshall, İslâm’ın Serüveni, (çev. Ahmet Demirhan), c.1, İz Yayıncılık, İstanbul, 1995.
• İzutsu, Toshihiko, Kur’an’da Dini ve Ahlaki Kavramlar, çev. Selahat- tin Ayaz, Pınar Yayınları, İstanbul.
• Jennings, Ronald(1986), “Some Thoughts on the Gazi-Thesis,” Wiener Zeitschrift fur die Kunde des Morganlandes, Vol. 76, s. 151-161.
• Kızılçelik, Sezgin, Sosyoloji Teorileri, c.1, Yunus Emre Yayıncılık, Konya, 1994.
• Köksal, M. Asım, İslam Tarihi, Hz. Muhammed (As.) ve İslamiyet, Mekke Devri, İstanbul, 1981.
• Kurt, Abdurrahman (2001), “Sosyo-Ekonomik ve Kültürel Yönden İslam Öncesi Mekke Toplumu”, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, c. 17, S. 2, s. 97-122.
• Paden, E. William, Interpreting the Sacred, Beacon Press, Boston, 1992.
• Robertson, Roland, “Din Sosyolojisinin Gelişimi”, M. E. Köktaş, Y. Aktay (Ed.), Din Sosyolojisi, Vadi Yayınları, Ankara, 1998.
• Rodinson, Maxime, İslamiyet ve Kapitalizm, çev. O. Suda, Gün Ya- yınları, İst. 1969.
• Rodinson, Maxime, Hazreti Muhammed, Sosyal Yay, İst.1994.
• Swingewood, Alan, Sosyolojik Düşüncenin Kısa Tarihi, (çev. Osman Akınhay), Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara, 1998.
• Turner, S. Bryan, Weber and Islam, London, 1974; Türkçesi, Max Weber ve İslam, çev. Yasin Aktay, Vadi Yayınları, Ankara, 1991.
• Ülgener, F.Sabri, Zihniyet ve Din, İslâm, Tasavvuf ve Çözülme Devri İktisat Ahlâkı, Der Yayınları, İstanbul, 1981.
• Watt, W. Montgomery, Hz. Muhammed Mekke’de, (çev. M. Rami Ayas ve Azmi Yüksel), Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayın- ları, 1986.
• Weber, Max, The Protestant Ethic and the Spirit of Capitalism, the Relationships Religion and The Economic and Social Life in Modern Culture, translated by Talcott Parsons, Charles Scribner’s Sons, New York, 1958; Türkçesi, Protestan Ahlâkı ve Kapitalizmin Ruhu, çev. Zeynep Aruoba, Hil Yayınları, İs- tanbul, 1985.
• Weber, Max, The Sociology of Religion, Translated by Eprahim Fischoff, Beacon Press, Boston, 1963.
• Weber, Max, Economy and Society, Guenther Roth and Claus Wittich (Ed.), c.1, University of California Press, 1978.
• Weber, Max, Sosyoloji Yazıları, haz. H.H. Gerth ve C. Wright Mills, çev. Taha Parla, Hürriyet Vakfı Yayınları, İstanbul, 1986.