Bireyselden Toplumsala Geçişte Din

Yıl 2009, Cilt: 18 Sayı: 1, 37 - 59, 01.01.2009

Abdurrahman Kurt

Öz

-

Anahtar Kelimeler

-

Bireyselden Toplumsala Geçişte Din

Öz

“İman” kavramı, İslami terminolojide dinî inancı ifade eder. Bununla birlikte kelimenin tüm uzantıları, aynı zamanda sosyal anlam içeriğine de sahiptir. İmanın oluşumu organize bir süreci izler. Duygu, bilgi, mantık, sevgi, istek, iyimserlik, bazen şüphe bu sürecin temel taşlarıdır. Ancak, imanın oluşumu ve muhafazası için bahsedilen kognitif işlemler kendi başına yeterli olmaz. İman edimi, metafiziğin ilgi alanı içerisinde olan akıl ve vahyin devreye girmesiyle tamamlanır. İçeriğinin yapısı mantık, bilgi, metafizik, ahlâk ve estetikle ilişkili olması nedeniyle iman, kişinin duygu, düşünce ve dünyevi hareket tarzlarının motor saiki olarak etkinlikte bulunabilir. Bütün dinler, inanç, düşünce ve tasavvurlar üzerinde şekillenmekle birlikte, genellikle, sadece bunlarla sınırlı kalmaz, aksine her din, dış dünyaya bir inanç, renk, duygu, tavır ve davranış biçimleri olarak yansıma imkânı bulurlar

Anahtar Kelimeler

İman, Metafizik, Vahiy, Nesnelleşme

Kaynakça

• Abdullatif Tüzer, Bir Varoluşçunun İman Savunusu, Pascal'da Fideizm ve Gazali Açısından Bir Değerlendirme, İz Y, İst. 2006.
• Abdurrahman Bedevî, min Tarihi’l-İlhad fi’l-İslam, Dirasati’l-İsla- miyye, Kahire, 1945.
• Abdurrahman Kasapoğlu, Kur’an’da İman Psikolojisi, Yalnızkurt Y, İst. 1997, s.67.
• Ahmed Cevdet Paşa, Kısas-ı Enbiya ve Tarih-i Hulefa, Bedir Y, İst, 1976.
• Amiran Kurtkan Bilgiseven, Din Sosyolojisi, Filiz Kitabevi, İst. 1985.
• Bekir Topaloğlu, Kelam İlmi, Giriş, Damla Y, İst. 1981.
• Bumin Tülin, Tartışılan Modernlik (Descartes ve Spinoza), Yapı Kredi Y, İst. 1996.
• David Krech, Sosyal Psikoloji, çev. E. Güngör, Ötüken Y, İst. 1980, s. 179, 194.
• Erol Güngör, İslam’ın Bugünkü Meseleleri, Ötüken Yay., İst. 1983.
• Erol Kozak, İbn Haldun’a Göre İnsan-Toplum-İktisat, Pınar Y, İst. 1984.
• étienne Gilson, Tanrı ve Felsefe,çev. M. S. Aydın, Birleşik Y, İst. 1999.
• F. Sabri Ülgener, İktisadi Çözülmenin Ahlak ve Zihniyet Dünyası, Der Y, İst. 1981, s.58.
• F.Sabri Ülgener, Zihniyet ve Din, İslâm, Tasavvuf ve Çözülme Devri İktisat Ahlâkı, Der Yay., İst. 1981.
• Fazlur Rahman, İslam Geleneğinde Sağlık ve Tıp, Değişim ve Kimlik, çev. A. B. Baloğlu, A. Çiftçi, Ankara Okulu Y, Ank. 1997.
• Frank Thilly, Felsefe Tarihi, çev. İ. Şener, c. 1, Sistem Y, İst. 1995, s.353 ve c.2, s.49.
• Fukuyama Francis, Güven, Sosyal Erdemler ve Refah, çev. A. Buğdaycı, Türkiye İş Bankası Y, İst. 1999.
• G.S. Marshall Hodgson, İslâm’ın Serüveni, çev. A. Demirhan, İz Y, İst. 1995.
• Georges Gusdorf, İnsan ve Tanrı, çev. Z. Özcan, Alfa Y, İst. 2000.
• Gustave Mensching, Dinî Sosyoloji, çev. M. Aydın, Din Bilimleri Y, Konya, 1994.
• H. Richard Niebuhr, Radical Monotheism and Western Culture, New York, Harper, 1970.
• Hanifi Özcan, Epistemolojik Açıdan İman, MÜİF, İst. 1997.
• …….., Maturidi’de Bilgi Problemi, MÜİFV, İst. 1998.
• Hans Freyer, Sosyolojiye Giriş, çev. N. Abadan, AÜSBFY, Ank. 1963.
• Hartshorne Charles, “Dine ve Felsefeye Göre Tanrı”, Âlemden Allah’a, çev. M. Aydın, Ufuk Kitapları Y, İst. 2000.
• Hüseyin Atay, Kur’an’a Göre Araştırmalar, Ank. 1995.
• Immanuel Kant, Arı Usun Eleştirisi, çev. A. Yardımlı, İdea Y, İst. 1993.
• İbn Haldun, Mukaddime, çev. S. Uludağ, Dergâh Y, c.2, İst. 1991.
• İbn Hişam, es-Siretü’n-Nebeviyye, Beyrut, 1971.
• İbn Hümam, Kemal b. Kemal, Kitabu’l-Musayere, Çağrı Y, İst. 1979.
• İsmail b. Muhammed el-Cerrahi el-Aclunî, Keşfu’l-Hafa, Daru İhyai’t- Türas, Beyrut, 1351.
• İsmail Faruki, Tevhid, çev. D.Yardım ve L. Boyacı, İnsan Y, İst. 1995.
• J. Freund, “Max Weber’in Din Sosyolojisi”, çev. Ü. Günay, EÜİFD, S.3, Kayseri, 1986.
• Kadı İyaz, eş-Şifa, Kahire, ts., s.101.
• Kemal Işık, Maturidi’nin Kelam Sisteminde İman, Allah ve Peygamberlik Anlayışı, Fütüvvet Y, Ank. 1980.
• M. Asım Köksal, İslam Tarihi, Hz. Muhammed (As.) ve İslamiyet, Mekke Devri, İst. 1981.
• M. H. Yazır Elmalılı, Hak Dini Kur’an Dili, Eser Y, İst. 1979.
• Max Weber, Economy and Society, ed. Guenther Roth and Claus Wittich, University of California Press, 1978.
• …….., Protestan Ahlâkı ve Kapitalizmin Ruhu, çev. Zeynep Aruoba, Hil Y, İst. 1985.
• Maxime Rodinson, İslamiyet ve Kapitalizm, çev. O. Suda, Gün Y, İst. 1969.
• Mehmet S. Aydın, İslâm’ın Evrenselliği, Ufuk Kitapları Y, İst. 2000.
• ………, Âlemden Allah’a, Ufuk Kitapları Y, İst.2000.
• Muhammed Hamidullah, İslam Peygamberi, çev. M.S. Mutlu, İrfan Y, İst, 1966.
• Mustafa Bilgin, “Kur’an-ı Kerim’de İlim-İman İlişkisi”, (Yüksek Lisans Tezi), U.Ü.Sosyal Bil.Enst, 1984.
• Muvaffaku’d-Din Abdullah b. Ahmed, İbn Kudame, Lum’atu’l-İ’tikad, İzmir, 1981.
• N. Robert Bellah, “Din ile Sosyal Bilim Arasında”, Sekülerizm Sorgu- lanıyor, haz. A. Köse, Ufuk Y, İst. 2002.
• Nureddin b. Ebi Bekir es-Sabuni, el-Bidaye fi Usuli’d-Din, Dimaşk, 1979.
• Paul Tillich, Dynamics of Faith, New York, London, 1957.
• Raymon Aron, Sosyolojik Düşüncenin Evreleri, çev. K. Alemdar, Bilgi Y, İst. 1989.
• Saadettin Mesud b. Ömer et-Teftazani, Haşiyetu’l-Kesteli ala Şerhi’l- Akaid, (Şerhu’l-Akaid) İst. 1315.
• Seyyid Hüseyin Nasr, “Kulluk Edilecek, Sevilecek ve Bilinecek Hakikat: Allah”, çev. A. Çaksu, Dîvân, İlmî Araştırmalar, Bilim ve Sanat Vakfı Y, S.11, 2001/2.
• Sezgin Kızılçelik, Sosyoloji Teorileri, Emre Y, Konya, 1994.
• Temel Yeşilyurt, Dini Bilginin İmkânı, İnsan Y, 2003.
• Toshihiko İzutsu, İslam Düşüncesinde İman Kavramı, çev. S. Ayaz, Pınar Y, İst. 2000.
• Ünver Günay, Din Sosyolojisi, İnsan Y, İst. 2000.
• W. T. Jones, History of Western Philosophy, Kant and the Nineteenth Century, Harcourt Brace Javonich, Inc., New York, 1975.
• Y.Nuri Öztürk, Kur’an’ın Temel Kavramları, Yeni Boyut Y, İst.1997.