Klasik Arap Nesrinde “Hazırcevaplık” Olgusu

Yıl 2009, Cilt: 18 Sayı: 1, 331 - 364, 01.01.2009

Şener Şahin

Öz

-

Anahtar Kelimeler

-

Klasik Arap Nesrinde “Hazırcevaplık” Olgusu

Öz

Klâsik Arap edebiyatının hacimli kaynakları, Müslüman mizahı ve eğlence edebiyatı noktasında zengin bir muh-tevaya sahiptir. Bu makale, mizahın önemli temalarından biri olan ‘hazırcevaplık’ olgusunu, nesirle sınırlı kalarak ve metin eksenli olarak irdelemektedir

Anahtar Kelimeler

Arap edebiyatı, nesir, mizah, hazırcevaplık

Kaynakça

• el-Câhız, Ebû Osman Amr bin Bahr, el-Beyân ve’t-Tebyîn (I-II; 4 Cüz), Tahkik: Abdusselâm Hârûn, Mektebetu’l-Hâncî, 4. Baskı, Mısır, 1975.
• el-Câhız, Ebû Osman Amr bin Bahr, el-Mehâsin ve’l-ezdâd, Haz.: Muhammed Sevîd, Dâru ihyâi’l-ulûm, 1. Baskı, Beyrut, 1991.
• İbn Abdi Rabbih, el-Ikdu'l-ferîd (I-VII), Tahkik: Ahmed Emîn & Ahmed ez-Zeyn & İbrahim el-Ebyârî, Dâru’l-kitâbi’l-Arabî, 3.Baskı, Beyrut-Kâhire, 1965.
• el-Ebşihî, Şihâbuddîn Muhammed bin Ahmed, el-Mustatraf fî kulli fenn mustazraf, Haz. Muhammed Hayr Tu'me el-Halebî, Dâru'l-maârif, 3.Baskı, Beyrut, 2001.
• el-Mustatraf fî kulli fenn mustazraf, s.93. el-Husrî, Cem'ul-cevâhir fi'l-mulah ve'n-nevâdir, Tahkik: Ali Mu- hammed el-Becâvî, Dâru'l-cîl, Beyrut, 1987.
• Husrî, İbrahim Ali, Zehru’l-âdâb (I-II), Şerh ve Tahkik: Ali Mu- hammed el-Bicâvî, II. Baskı, Dâru ihyâi’l-kutubi’l-Arabiyye.
• İbn Ebî Avn, el-Ecvibetu'l-muskite, Tahkik: Muhammed Abdulkâ-dir Ahmed, Matâbiu'n-nâşiri'l-Arabî, Kahire, 1983.
• et-Tevhîdî, Ebû Hayyân, el-Basâir ve'z-zehâir (I-IX), Tahkik: Ve-dâd el-Kâdî, Dâru Sâdir, 1.Baskı, Beyrut, 1988.
• Zemahşerî, Ebu'l-Kâsım Mahmud bin Ömer; Rabîu'l-ebrâr ve nu- sûsu'l-ahbâr (I-IV), Tahkik: Târık Fethî es-Seyyid, Dâru’l- kutubi’l-ilmiyye, 1.Baskı, Beyrut, 2006.
• İbnu’l-Cevzî, Ebu’l-Ferec Abdurrahman, Kitâbu’l-ezkiyâ, Dâru’l- kutubi’l-ilmiyye, I. Baskı, Beyrut, 1985.
• İbnu'l-Cevzî, Ebu'l-Ferac, Ahbâru'l-hamkâ ve'l-muğaffelîn, Dâru’l- kutubi’l-ilmiyye, 1.Baskı, Beyrut, 1985.
• İbnu'l-Cevzî, Ebu'l-Ferac, Ahbâru'z-zırâf ve'l-mutemâcinîn, Haz.: Bessâm Abdulvehhâb el-Câbî), Dâru İbn Hazm, 1.Baskı, Beyrut, 1997.
• el-Âmilî, Bahâuddîn, el-Keşkûl (I-II), Haz.: Et-Tâhir Ahmed ez-Zâhî, Dâru ihyâi’l-kutubi’l-Arabiyye, Beyrut.
• el-Hamevî, Yâkût, Mu'cemu'l-udebâ (X: 20Cüz), Dâru'l-fikr, 3. Baskı, 1980.
• Ebu Kâsım el-Hasen bin Muhammed bin Habîb en-Nîsâbûrî, Uka- lâu’l-mecânîn, Tahkik: Ömer el-Esad, Dâru’n-nefâis, 1. Baskı, Beyrut, 1987.
• Rozenthal, Franz, Erken İslam’da Mizah (Humour in Early Islam) Çev.: Ahmet Arslan, İris Yayıncılık, I. Baskı, İstanbul, 1997.
• Hatîb el-Bağdâdî, Kitâbu't-tatfîl, Tahkik: Abdullah Abdurrahîm Useylân, 1.Baskı, Dâru'l-medenî, Bağdat, 1986.
• Nuveyrî, Şihâbuddin Ahmed bin Abdulvehhab, Nihâyetu’l-erab fî funûni’l-edeb (I-XXX), Vizâratu’s-sekâfe ve’l-irşâdi’l-kavmî, Kahire.
• Husrî, İbrahim Ali, Zehru’l-âdâb (I-II), -Şerh ve Tahkik: Ali Muhammed el-Bicâvî-, II. Baskı, Dâru ihyâi’l-kutubi’l- Arabiyye.
• el-Enbârî, İbn Ahmed el-Mukrî, el-Muhtâr min nevâdiri'l-ahbâr, el- Mektebetu'l-asriyye, Beyrut, 1994.
• Doğan, Yusuf, İkinci Abbâsi Döneminde Mizah (Basılmamış Doktora Tezi: U.Ü. Sos.Bil.Ens. 2003).
• İbn Kuteybe, Uyûnu’l-ahbâr, Dâru’l-kutubi’l-Mısriyye (c.I-II), I. Baskı, Kahire, 1930.