Bursa’daki Uygulamaları Işığında Osmanlı Devletinde Gayrı Müslimlerin Meskenleriyle İlgili Düzenlemeler

Yıl 2007, Cilt: 16 Sayı: 2, 123 - 154, 01.06.2007

A. İhsan Karataş

Öz

-

Anahtar Kelimeler

-

Bursa’daki Uygulamaları Işığında Osmanlı Devletinde Gayrı Müslimlerin Meskenleriyle İlgili Düzenlemeler

Öz

Bu makalede Osmanlı Devleti’nde gayrimüslimlerin meskenleriyle ilgili yapılan bazı düzenlemeler ve bunların sebepleri üzerinde durulmaktadır. Osmanlı Devleti’ndeki gayrimüslimlerin yaşama, ibadet, eğitim, ticaret, ikamet, mülkiyet ve seyahat gibi hakları bulunmaktaydı. Zimmîler kendi mahallelerinin yanında Müslümanlara ait mahallelerde de ikamet edebilmekteydiler. Bununla birlikte zaman zaman onlarla ilgili bazı düzenlemeler yapılmıştır. Meskenleriyle ilgili düzenlemeler de bunlar arasındadır. Gayrimüslimlerin çoğunlukta olduğu mahallelerde her hangi bir kısıtlamaya gidilmemişken Müslüman mahallelerinde ikamet eden zimmîler için bazı sebeplerden dolayı birtakım düzenlemeler yapılmıştır. Söz konusu sebepler arasında Müslüman mahallelerinden ev satın alan veya kiralayan zimmîlerin mahalledeki çoğunluğu ele geçirmeleri endişesi, cami ve zaviye gibi ibadet mekanlarının yanındaki gayrimüslimlerin buraları kirletmeleri ve uygunsuz davranışlarla Müslümanları rahatsız etmeleri gibi hususlar yer almaktadır. Böyle durumlarda halkın şikâyetlerini de dikkate alan yönetim zimmî evlerini bedelleri karşılığında Müslümanlara devretmiştir. Bununla birlikte bu uygulama çok yaygın değildir

Anahtar Kelimeler

Osmanlı Devleti, Bursa, Gayrimüslimler, Mesken, Düzenleme