Dua ve Hayat Memnuniyeti Üzerine Karşılaştırmalı Bir Araştırma (Kırklareli Üniversitesi İlahiyat Fakültesi ve Fen-Edebiyat Fakültesi Öğrencileri Örneği)

Yıl 2016, Cilt: 25 Sayı: 2, 1 - 29, 11.08.2016

Feim Gashi

Öz

Günümüzde insanoğlu her ne kadar teknolojik alanda ilerlemiş olsa da dini inancından vazgeçmemiştir. Çünkü insanoğlu sıkıntılı dönemlerinde en önemli desteğini dini değerlerden bulmaktadır. Özellikle dua ile sıkıntılarını dile getiren ve talepte bulunan birey kendisini güven içinde hissedebilmektedir. Bu araştırma ile dua ve hayat memnuniyeti, fakülte farklılığı, cinsiyet, sosyal çevre, ekonomik durum ve öznel dindarlık algısı arasındaki ilişki belirlenmeye çalışılmıştır. Örneklemimiz, Kırklareli Üniversitesi İlahiyat (N=113) ve Fen-Edebiyat Fakültesi’nde (N=112) okuyan 225 öğrenciden oluşmaktadır. Örnekleme, “Duanın Ölçek Yapısı” ve “Hayat Memnuniyet Ölçeği” uygulanmıştır. Bulgulara göre, dua ve hayat memnuniyeti ile cinsiyet arasında anlamlı bir ilişki bulunmamakta, buna karşın medeni durum ve alınan eğitim türüne göre dua ve gelir durumu arasında farklılık bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler: dua, hayat memnuniyeti, karşılaştırmalı araştırma

A Comparative Study on Prayer and Life Satisfaction (Example of Students in Kırklareli University Faculties of Theology and Science & Letters)

Abstract

Today, despite the huge technological progress, man has not given up his religious faith. This is because religious values bring along the most important support in difficult times. An individual, who expresses his problems and makes requests through prayers, can more easily feel safe. Hereby study seeks determining the relation between life satisfaction, difference of faculties, gender, social environment, economic status and subjective perception of piety. Our sample consists of 225 students from Faculties of Theology (N=113) and Science & Letters (N=112) in Kırklareli University. “Scale Structure of Prayers” and “Life Satisfaction Scale” are applied on the sample. According to findings, there is no significant between prayer and life satisfaction in terms of gender; on the other hand, there is a difference between prayer and income status depending on civil status and education level.

Keywords: prayer, life satisfaction, comparative study

Anahtar Kelimeler

dua, hayat memnuniyeti, karşılaştırmalı araştırma

Kaynakça

• Akay, Hasan, İslamî Terimler Sözlüğü, İstanbul: İslam Bilgi Merkezi Yayınları 1991.
• Albayrak, Ahmet, Gençlerde Dua Psikolojisi, İstanbul: Düşünce Kitapevi Yayınları 2013.
• Albayrak, Ahmet ve dğr., Dua Tutum Ölçeği, Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7 (2014/34), s. 365-372.
• Allport, W. Gordon, Birey ve Dini, (çev. Bilal Sambur), Ankara: Elis Yayınları 2004.
• Arıcı, Asude, Ergenlerde Dini Başaçıkma Yöntemi olarak Dua, (Yüksek Lisans Tezi Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü), Bursa 2005.
• Aydemir, Abdullah, “Tedavide Dua’nın Yeri”, İslam Medeniyeti, 3 (1973/32), s. 7-16.
• Ayten, Ali, Tanrıya Sığınmak, İstanbul: İz Yayıncılık 2012.
• Ayten, Ali & Gashi, Feim, “Affetme ve Hayat Memnuniyeti Üzerine Karşılaştırmalı Bir Araştırma”, Balkan Araştırmalar Dergisi, 3 (2012/2), s. 11-36.
• Ayten, Ali ve dğr., “Dini Başa Çıkma, Şükür ve Hayat Memnuniyeti İlişkisi”, Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 12 (2012/2), s. 45-79.
• Aslan, Zeynüddin, Üniversite Öğrencilerinin Dua Konusundaki Tutumları, (Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü), Bursa 1987.
• Bebek, Adil, Din ve Düşünce Açısından Dua, İstanbul: Rağbet Yayınları 1998.
• Doğan, Mebrure, Dua’nın Psikolojik ve Psikoterapik Etkileri, (Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü), Bursa 1997.
• Cilacı, Osman, Psiko Sosyal Açıdan İlahi Dinlerde Dualar, Konya: Arı Basımevi 1982.
• __, “Dua”, TDV İslam Ansiklopedisi (DİA), IX, 529-530.
• Gallup, G.H., Index to International Public Opinion, Wetsport, Ct: Greenwood Press 1980.
• Güzel, Sümeyra, Telkin ve Terapide Duanın Önemi, (Yüksek Lisans Tezi Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü), Konya 2009.
• Hill, Peter C. & Hood, Ralph W., Measures of Religiosity, Religious Education Press Brimingham, Alabama 1999.
• Hökelekli, Hayati, Din Psikolojisi, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları 1998.
• Karaman, Fikri ve dğr., Dinî Kavramlar Sözlüğü, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları 2006.
• Kayıklık, Hasan, Kur’an’n Işığında İnanan İnsanın Duasına Psikolojik Yaklaşımlar, (Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü), Kayseri 1994.
• Kimter, Nurten “Dinî İnanç, İbadet ve Duanın Umutsuzlukla İlişkisi Üzerine”, Gençlik, Din ve Değerler Psikolojisi (ed. Hayati Hökelekli), Ankara: Ankara Okulu Yayınları 2002.
• __, Dinî İnanç, İbadet ve Duanın Umutsuzlukla İlişkisi, İstanbul: Kriter Basım ve Dağıtım 2012.
• Koç, Mustafa, Ergenlik Döneminde Dua ve İbadet Psikolojisinin Ruh Sağlığı Üzerindeki Etkiler, (Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü), Bursa 2002.
• __, “Ergenlik Döneminde Dua ve İbadete Yönelik Tutum ve Davranışlar Üzerine Bir Saha Araştırması”, Çorum İlahiyat Fakültesi Dergisi, 3 (2004/6), s. 147-178.
• __,“Ruh Sağlığı ile Dini Başa Çıkma Metodu Olarak Dua ve İbadet Fenomeni Arasındaki İlişki Üzerine Psikolojik Bir Yaklaşım”, Ekev Akademi Dergisi, 24 (2005), s. 11-32.
• Küçük, Emine, Ergenlerin Duasına Psikolojik Yaklaşım, (Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Ünivesitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü), Kayseri 2010.
• Loewenthal, Kate M., The Psychology of Religion, A Short Introduction, Oxford: Oneworld 2000.
• Marinier, Pierre, Dua Üzerine Düşünceler: Psikofizyolojik Sebepleri ve Sonuçları (çev. Sadık Kılıç), İzmir: Nil Yayınları 1991.
• Mckinney, J. Paul & Mckinney. G. Kathleen, “Prayer in The Lives of Late Adolescene”, Journal of Adolescence, 22 (1999/2), s. 279-290.
• Parladır, Selahattin, “Dua (İslam’da Dua)”, TDV İslam Ansiklopedisi (DİA), IX, 530-535.
• Seyhan, Beyazıt Yaşar, “Dua Tutumu İle Psikolojik İyi Olma Hali Arasındaki İlişkiler: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma”, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 17 (2013/2), s. 157-183.
• Şentürk, Habil, İbadet Psikolojisi: Hz. Peygamber Örneği, İstanbul: İz Yayııncılık 2008.
• Tekineş, Ayhan, Dua Nedir?, İstanbul: Ensar Neşriyat 2007.
• Ümit Horozcu, Din Psikolojisi Açısından Dünyevi İstek Duaları, (Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü), İstanbul 2010.
• Vergote, Antoine, Din İnanç ve İnançsızlık (çev. Veysel Uysal), İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı (İFAV) Yayınları, 1999.
• Yaman, Erkan & Temiz, Yunus Emre, “Dua Ölçeği’nin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”, Değerler Eğitim Dergisi, 12 (2014/28), s. 193-219.
• Yıldız, Abdullah, Dua Söylemden Eyleme, İstanbul: Pınar Yayınları 2008.
• Janssen, Jacques ve dğr. “Praying as an Individualized Ritual” Current studies on Rituals Perspectives for The Psychology of Religion (ed. Hans-Günter Heimbrock&H. Barbara Boudewijnse), Amsterdam-Atlanta GA: Rodopi Press 1990, s. 71-87.
• http://tdk.org.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.57975e03d7a867.81210546 (25.02.2016).
• http://www.sozluk.net/index.php?word=dua (25.02.2016)