MODERNIZATION, SOCIAL CHANGE, AND THE PERSISTENCE OF TRADITIONAL INSTITUTIONS OF RELIGIOUS LEARNING: THE CASE OF DIYARBAKIR MADRASAHS

Yıl 2017, Cilt: 26 Sayı: 2, 77 - 95, 20.09.2017

Kemal Ataman , Vejdi Bilgin , Faruk Evrenk

Öz

Some of the leading nineteenth century social scientists and philosopherstheorised that religion and religious institutions would lose their function both at the public and private spheres of life as a result of rationalization, urbanization, and advancement in science and technology.  Although this theory may explain, at least to some extent, the status of religion in some of the Western societies, it, nonetheless, is from being a universally applicable theory given the persistence of religion and religious institutions in some Western and non-Western societies such as Turkey. This article, therefore, attempts to answer specifically the question of why after such an intense modernization program, traditional religious learning institutions, madrasahs, are still active in Turkey.

Anahtar Kelimeler

Madrasah, tradition, modernization, saydah, Diyarbakır, Tillo, Turkey

Modernization, Social Change, and The Persistence of Traditional Institutions of Religious Learning: The Case of Diyarbakir Madrasahs

Öz

Some of the leading nineteenth century social scientists and philosopherstheorised that religion and religious institutions would lose their function both at the public and private spheres of life as a result of rationalization, urbanization, and advancement in science and technology.  Although this theory may explain, at least to some extent, the status of religion in some of the Western societies, it, nonetheless, is from being a universally applicable theory given the persistence of religion and religious institutions in some Western and non-Western societies such as Turkey. This article, therefore, attempts to answer specifically the question of why after such an intense modernization program, traditional religious learning institutions, madrasahs, are still active in Turkey.

Anahtar Kelimeler

Madrasah, tradition, modernization, saydah, Diyarbakır, Tillo, Turkey

Kaynakça

• Akgündüz, Hasan. 1997. Klasik Dönem Osmanlı Medrese Sistemi Amaç, Yapı ve İşleyiş. İstanbul: Ulusal Yayınları.
• Akot, Bülent. 2013. Medrese ve İlahiyat Kavşağında İslami İlimler: Nurşin Me-dresesinin Yetiştirdiği Mutasavvıflar. Bingöl: Bingöl Üniversitesi Yayınları v.2.
• Ayte, Fethullah. 2013. Medrese Geleneği ve Modernleşme Sürecinde Medreseler: Medreseler. Muş: Muş Alparslan Üniversitesi Yayınları v.1.
• Bala, Sabahattin. 2012. “Bir Eğitim Kurumu Olarak Şark Medreseleri (Mardin Yöresi Örneği). Unpublished Master of Arts Thesis. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Baltacı, Cahit. 1976. XV-XVI. Asırlarda Osmanlı Medreseleri. İstanbul: İrfan Mat-baası.
• Bruinessen, Martin van. 2011. Ağa, Şeyh, Devlet Kürdistanın Sosyal ve Politik Yapısı. Translated by Banu Yalkut. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Bruinessen, Martin van. 1986. “The Naqshbandi tariqa as a vehicle of political protest among the Kurds (with some comparative notes on Indonesia)”. In-ternational Conference New Approaches in Islamic Studies, Indonesian In-stitute of Sciences (LIPI), Jakarta, August 15-17.
• Çelik, İmran. 2013. Medrese Geleneği ve Modernleşme Sürecinde Medrese-ler:Geleneği Olan Medreseler ve Tarihi Kökenleri (Tillo ve Nurşin Örnekleri. Muş: Muş Alparslan Üniversitesi Yayınları v.2
• Çiçek, Mehmet Halil. 2009. Şark Medreselerinin Serencamı. İstanbul: Beyan Yayınları.
• Çağrıcı, Mustafa. 2000. DİA: İbrahim Hakkı Erzurumi. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları v.21
• Doğan, İsmail. 2010. Türk Eğitim Tarihinin Ana Evreleri Kurumlar, Kişiler ve Söylemler. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Elçi, Mehmet Sadık. 2013. Medrese ve İlahiyat Kavşağında İslami İlimler: Medrese ve Modern Öğretim Kurumları Arasında Bir Mukayese (Cumhuriyet Dönemi Şark Medreseleri Örneği).Bingöl: Bingöl Üniversitesi Yayınları v.2.
• Giddens, Anthony. 2000. Elimizden Kaçıp Giden Dünya. Çeviren Osman Akınhay. İstanbul: Alfa Yayınları
• Hamidi, Muhammed Sadık. 2013. Medrese Geleneği ve Modernleşme Sürecinde Medreseler:Doğu ve Güneydoğu Medreseleri’nin Mahiyeti ve Ders Müfredatı’nın Islah Önerisi. Muş: Muş Alparslan Üniversitesi Yayınları v.1
• Kayhan, Bayram. 2014. “Klasik Medreselerin Kurumsal Yapısı: Tillo Medrese-si Örneği”. Unpublished Master of Arts Thesis, Süleyman Demirel Üniver-sitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Mardin, Şerif. 2003. Türkiye’de Toplum ve Siyaset, Makaleler 1. Derleyen: Mümtaz’er Türköne/Tuncay Önder. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Memduhoğlu, Adnan. 2013. Medrese Geleneği ve Modernleşme Sürecinde Medre-seler v.2: .Geçmişten Günümüze Tillo Medreseleri. Muş: Muş Alparslan Üniver-sitesi Yayınları.
• Moosa, Ebrahim. 2015. What is a Madrasa. Edinburgh: Edinburgh University Press. 2015.
• Mutlu, Abdülğani. 2013. Medrese Geleneği ve Modernleşme Sürecinde Medreseler v.1: Norşinli Şeyh Masum. Muş: Muş Alparslan Üniversitesi Yayınları.
• Öcal, Mustafa. 2011. Osmanlı’dan Günümüze Türkiye’de Din Eğitimi. İstanbul: Düşünce Kitabevi Yayınları.
• Öngül, Ali. 2003. “Selçuklularda Eğitim Faaliyetleri ve Yetişen İlim Adam-larına Genel Bir Bakış.” Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 1(2): 67-78
• Özenç, Ali. 2014.”Dini Statü Sahibi Medrese Seydalarının ve İlahiyat Fakültesi Öğretim Elemanlarının Birbirlerine Bakışı (Diyarbakır Örneği)”. Journal of International Management and Social Researches 1(2): 1-10.
• Şimşek, Mehmet. 2006. Amid’den Diyarbekir’e Eğitim Tarihi. İstanbul: Kent Yayınları.
• Yalar, Mehmet. 2013. Medrese ve İlahiyat Kavşağında İslami İlimler:Şark Medrese-lerine Analitik ve Eleştirel Bir Bakış. Bingöl: Bingöl Üniversitesi Yayınları v.1.
• Yalar, Mehmet. 2013. Medrese Geleneği ve Modernleşme Sürecinde Medreseler: Seyda, Mela ve Feqilerin Bölgenin Dini ve Kültürel Hayatındaki Yeri. Muş: Muş Alparslan Üniversitesi Yayınları v.1.
• Yazıcı, Nesimi. 2002. İlk Türk-İslam Devletleri Tarihi. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
• Yüksel, Müfit. 2013. Medrese Geleneği ve Modernleşme Sürecinde Medrese-ler:Medresetu’z-Zehra Projesini Bugünden Okumak: Bölge/Kürt Medreselerini Din Eğitimi Merkezli Olarak Islah ve Geliştirme İmkanı ve Bunun Toplumsal Barışa Katkısı. Muş: Muş Alparslan Üniversitesi Yayınları v.2