Kur’ân’da İrâde, Azm ve Tevekkül

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 1, 133 - 150, 06.08.2020

Çevirmen: Hayati Aydın

Öz

Kur’ân’a göre ideal anlamda iman; irade, azm ve tevekküle dayanır. Bunlar birbirlerini tamamlayan süreçlerdir. Bunlardan ilki iradedir; azm ve tevekkül ise bir irade doğrultusunda ortaya konulur. Birisi bir şeye inanır, bu hususta azm ortaya koyup Allah'a tevekkül gösterirse Allah o kişiyi mutlaka başarılı kılacak ve onun için imkânsız gibi görünen şeylerin gerçekleştiğini görecektir. Kur’ân’da azm ve tevekkülden sonra bir mucizenin gerçekleşmesi, mucizenin de imkânsızın gerçekleşmesi olduğuna göre bununla büyük olasılıkla Kur’ân bize azim ve tevekkülle önceleri imkânsız gibi görünen şeylerin birer normal iş gibi kolaylıkla vuku bulacağını kişi için her an bir mucizenin gerçekleşebileceği, olağanüstü bir kuvvetin zuhur edeceğinin mesajını vermektedir.

Anahtar Kelimeler

Tefsir, Kur'ân, İrade, Azm, Tevekkül

Will (Irāda), Resolution (ʿAẓm) and Reliance on God (Tawakkul) in the Qur’ān

Öz

The most ideal belief as explained in the Qur’ān is based on will (irāda), Resolution (ʿaẓm) and reliance on God (tawakkul). These three elements are complementary processes. Will comes first. The second in importance is resolution which means to be patient and serious in any action. And the third, absolute reliance on God means to have trust in God after performing the first and the second steps, will and resolution. It is only then that miracles occur. In other words, a miracle takes place only when one wills, takes action seriously and trusts in God in any work.

Anahtar Kelimeler

Tafsīr, The Qur’ān, Will, Resolution, Reliance on God

Kaynakça

• Abū al-Suʿūd, Muḥammad b. Muḥammad. Tafsiru Abū al-Suʿūd. Beirut: Dāru Ihyā Turas al-Arabi, 1990.
• Abū Ḥayyān, Muḥammad b. Yūsuf b. Ali b. Yūsuf. Baḥr al-Muḥīṭ. Beirut: Dār al-Ihyā Turas al-Arabi, 1990.
• Alūsī, Shihāb al-Dīn. Rūḥ al-ma‘āni fi tafsīr al-Qur’ān al-‘azīm ve sab’ al-mathānī. Beirut: Dār al-Fikr, 1987.
• Azharī, Ahmad. Tahzīb al-lughā. Beirut: Dār al-Kutūb al-ʿIlmıyya, n.d.
• Bayḍāwī, ʿAbdallāh b. Umar. Anwār al-tanzīl wa-asrār al-ta’wīl. Istanbul: Hakikat Yayınları, 1991.
• Bergson, Henri. Zihnin Kudreti (Mental Power). trans. Miraç Katırcıoğlu. Ankara: MEB, 1998.
• Budak, Selçuk. Psikoloji Sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları, 2002.
• Bursawī, İsmāʿīl Ḥaqqı. Rūḥ al-bayān. Beirut: Dār al-Ihyā Turas al-Arabi, 1985.
• Carrel, Alexis. Hayat Hakkında Düşünceler (Thoughts about Life). trans. Cahit Begenc. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı, 1979.
• Dāwūd, Muḥammad, Abdulbari. al-Irada ‘inda al-Mu'tazila ve al-Ash’āira. s. l.: Dār al- Ma’rifa al-Jamiiyya, 1996.
• Dihlawī, Shāh Walī Allāh. Hujjat Allah al-Baligha. s.l.: Dār al-Ihyā al-Ulūm, 1992.
• Dwelshduvers. Psikoloji. Trans. Sekip Tunç. İstanbul: s.n., 1952.
• Firuzābādī, Majd al-Dīn Muḥammad b. Ya’kub. al-Qāmus al-Muhit alā Tariqat al-Misbah al-Munīr and Asas al-Balāgah. ed. Isa al-Babi al-Halebī. 2nd s.l.: s.n., n.d.
• Fīrūzābādī, Majd al-Dīn Muḥammad b. Yaʿqūb. Qamus al-Muhit. Cairo: Isa al-Babi al-Halebī, n.d.
• al-Ghazzālī, Abū Hāmid Muḥammad.’Ihyā Ulūm al-Din. Beirut: Dār al-Ihyā al-Kutūb al-Arabi, n.d.
• Güçlü A. Baki et al. Felsefe Sözlüğü (Philosophy Dictionary). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları, 2002.
• Hançerlioğlu, Orhan. Felsefe Ansiklopedisi (Encyclopaedia of Philosophy). İstanbul: Remzi Kitabevi, n.d.
• Ḥārith b. al-Muḥāsibī. Abū Abdallāh, al-Riaya li-Huquq Allah. Beirut: Dār al-Kutub al-ʿIlmiyye, n.d.
• Ibn al-Humam, Kamal al-Din. al-Musayarah. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1979.
• Ibn Fāris, Abū al-Husayin Ahmad. Mu’jam al-maqāyis al-lugha. Beirut: Dār al-Jiyl, 1991.
• Ibn Manẓūr, Jamāl al-Din Muhammad. Lisan al-Arab. Beirut: Dār al-Ihyā Turas al-Arab, 1992.
• Ibn ʿĀshūr, Muḥammad Ṭāhir. al-Tahrir wa al-tanwir. Tunus: Dār al-Tunus, n.d.
• Iqbal, Muḥammad. Kulliyāti Ashʿārī Farisī Mawlānā Iqbal-i Lahurī / Esrari Hodi. n.d.
• Isfahānī, Rāgıb. Abū al-Qasim Husayn b. Muḥammad. al-Mufradāt fī gharib al-Qur’ān. Beirut: Dār al-Marifa, n.d.
• Jurjānī, Sharīf Ali b. Muḥammad. al-Ta’rifāt. s.l.: s.n., n.d.
• May, Rollo. Kendini Arayan İnsan (Man’s Search For Himself). trans. Ayşen Karpat. Exceptional,3rd ed. s.l.: s.n., n.d.
• Muslihiddin Mustafa al-Kastallanī. Ḥashiya al-Kastallanī alā Sharh al-Aqāid. İstanbul: Salah Bilici Kitabevi, n.d.
• Nasafī, Abu l-Muin. Tabsirat al-adilla. ed. Hüseyin Atay – Şaban Ali Düzgün. Ankara: Diyanet İşleri Başlanlığı Yayınları, 2004.
• Nasafī, Najm al-Dīn Abū Ḥafṣ 'Umar b. Muḥammad. Khashiyya al-Kastallanī alā Sharh al-Aqāid. İstanbul: Salah Bilici Kitabevi, n.d.
• Nawawī, Abd al-Haqq Sibṭ. Tadrij al-adani ila sharhi sa’d alā tasrif al-Zanjani. İstanbul: Salah Bilici Kitabevi, n.d.
• Öner, Necati. İnsan Hürriyeti. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 1987.
• Qushayrī, Abū al-Qāsim Abdul Karim. Latāif al-Ishārāt. Beirut: Dār al-Kutub al-ʿIlmiyye, 2000.
• al-Rāzī, Fakhr al-Dīn. al-Tafsīr al-Kabīr. Beirut: Dāru İhya al-Turas al-Arabi, 1998.
• Rūmī, Mawlānā Jalāl al-Din. Fīhī- Mā-Fihī. Tahran: Shirketi Sihami Naşirini Iran, 1961.
• Sabunī, Nūr al-Dīn. Maturidi Aqāidi. trans. Bekir Topaloğlu. s.l.: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, n.d.
• Sakīl, Fahir. Mu’jam’ Ilm al-Nafs. Beirut: Dār al-’Ilm li al-malayīn, 1985.
• Shaikhzāda, Muḥammad b. Muslihiddin Mustafa. Khashıyya alâ anwār al-tanzīl wa-asrār al-ta’wīl. İstanbul: Hakikat Kitabevi, 1991.
• Shawkani, Muḥammad b. Ali. Fath al-Qādīr. Egypt: Mustafa al-Babi al-Halebi, 1964.
• Tabarī, bu Jaʿfar Muḥammad. Jāmi’ al-bayān an ta’wīl’ āy al-Qur’āni Beirut: Dār a’l-Fikr, 1988.
• Taftāzānī, Saʿd al-Dīn. Mukhtaṣar al-ma’anī. s.l.: s.n., n.d.
• Tahanawī, Muḥammad Ali b. Ali b. Muḥammad. Kashshaf al-Istılahāt al- Funūn. Beirut : Dār al-Kutub al-ʿIlmi, 1998.
• Yazır, Muhammad Hamdi. Hak Dini Kur’ān Dili. Eser Yayınları, 1979.
• al-Zamakhsharī, Maḥmūd b. ‘Umar. al-Kashshaf an haqāiqi gavāmid al-Tanzīl. Cairo: Dār al-Kitab al-Arabī, n.d.