Contributions of Jarida Al-Ilmiah to Non-Formal Religious Education

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 2, 317 - 340, 31.12.2020

Amine Nuriye Çıtırık , Zeki Salih Zengin

https://doi.org/10.54659/ulum.833905

Öz

Jarida al-Ilmiah, originally known as Ceride-i Ilmiye in Ottoman Turkish, published by the Mashihat Au-thority between 1914 and 1922, was initially a publication in which official correspondence and transac-tions were announced to the public. Later, with the impact of the difficult situation that the Ottoman State experienced at the time, it grew into a journal that focused more on writing articles on scientific and religious subjects, to inform the society, to guide it and to psychologically support it. Since it was a journal published by an official institution and enjoyed the opportunity to be delivered to remote parts of the country, it promoted non-formal religious education by informing the society. The purpose of this study is to assess to what extent Jarida al-Ilmiah was successful in providing the public with religious knowledge. With this purpose in mind, nine articles, each written by a competent and respected author in religious sciences, were sampled and evaluated with respect to content, language and style. The results revealed that the journal partially reflected the ideas of the official authority of the time as it was the official publication of the Mashihat Authority. A major point highlighted in the articles was that the per-ceived reasons for the problems of the Ottoman State were considered to be getting away from the orders and disregarding prohibitions of Islam and that it was only possible to get rid of this plight by firmly ad-hering to the religion. Although a plain and comprehensible style was apparent in the articles, there were also pieces of writing that could appeal to people with more advanced religious knowledge. A striking feature of the articles was that they placed emphasis on elucidating critical concepts, quoting verses, hadiths, and the views of Ahl as-Sunnah scholars. Moreover, it was found that the problems of the period were influential in the selection of the issues that the journal addressed.

Anahtar Kelimeler

Non-formal Religious Education, Mashihat Authority, Dâru'l-Hikmeti'l-Islâmiye, Jarida al-Ilmiah

Ceride-i İlmiye Dergisi’nin Yaygın Din Eğitimine Katkısı

Öz

Meşihat makamının 1914-1922 yılları arasında yayınladığı Ceride-i İlmiye önceleri resmi yazışmaların, işlemlerin duyurulduğu bir dergi özelliğindeydi. Sonraları Osmanlı devletinin, içerisinde bulunduğu du-rumun etkisiyle toplumu bilgilendirmek, yönlendirmek, halka psikolojik destek sağlamak vb. için daha çok ilmî ve dinî konularda makale yazmaya ağırlık veren bir dergi hüviyetine bürünmüştür. Resmî kuru-mun dergisi olması dolayısıyla ülkenin birçok yerine ulaştırılma imkânının olması, toplumu bilgilendirme noktasında yaygın din eğitimine katkı sağlamıştır. Çalışmanın amacı dini bilginin halka ulaştırılması hu-susunda Ceride-i İlmiye’nin ne düzeyde başarılı olduğunun tespit edilmesidir. Bu amaçla her biri dini ilim-ler konusunda yetkin ve saygın yazarlar tarafından kaleme alınarak dergide yayınlanan 9 makale belirle-nerek içerik, dil, bilgi ve üslup açısından değerlendirilmiştir. Yapılan araştırmada söz konusu derginin Meşihat makamının resmi yayın organı olmasından dolayı, dönemin resmi otoritesinin sahip olduğu fikir-leri kısmen yansıttığı görülmüştür. İncelenen makalelerde, Osmanlı Devleti’nin içinde bulunduğu olum-suzlukların nedenlerinin İslam’ın emir ve yasaklarından uzaklaşılmış olmasında arandığı ve bu durumdan kurtulmanın ancak dine sımsıkı sarılmakla mümkün olacağı vurgusunun öne çıkarıldığı tespit edilmiştir. Makalelerde çoğunlukla sade, anlaşılır bir üslup tercih edilse de daha ileri düzeyde dini bilgiye sahip kim-selerin anlayabileceği makalelerin de olduğu belirlenmiştir. Makalelerde kavramların açıklanmasına, ayet-lerden, hadislerden, ehl-i sünnet âlimlerinin görüşlerinden alıntılar yapılmasına ehemmiyet verildiği dik-kat çekmiştir. Ayrıca dönemsel problemlerin konu seçiminde etkili olduğu anlaşılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Din Eğitimi, Meşihat Makamı, Dâru’l-Hikmeti’l-İslâmiye, Ceride-i İlmiye

Kaynakça

• Ahmet Cevdet Efendi. “İnsanın Vazifesi”, Ceride-i İlmiye 4/42 (Ocak-Şubat 1919):1228.
• Ahmed Rasim Avni. “Din-i İslam” Ceride-i İlmiye 4/46 (Mayıs-Haziran 1919):1416.
• Ahmed Rasim Avni. “Câhilâne Cesaret” Ceride-i İlmiye 7/69 (Ekim-Kasım 1921):2222.