Fitobiyotikler (Fitobiotics)

Yıl 2007, Cilt: 26 Sayı: 1-2, 33 - 39, 01.06.2007

Derya Yeşilbağ

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Fitobiyotikler

Öz

Doğal ürünlerin tüketimindeki artışa bağlı olarak tıbbi ve aromatik bitkilerin dünya pazar hacmi hızlı bir artış göstermektedir. Önceleri doğadan toplanan bu bitkilere olan talebin artışıyla birlikte tıbbi ve aromatik bitkilerin tarımına yönelik çalışmalara da hız verilmiştir. Özellikle hayvan beslemede antibiyotiklerin kullanımının sınırlandırılması, ekolojik ve doğal ürünlerin tüketiciler tarafından daha fazla tercih edilmesine neden olmuştur. Aromatik bitkiler ve bunlardan elde edilen uçucu yağlar da bu gruba girmektedir. Hayvan beslemede aromatik bitkilerin ve bitkisel ekstraktların kullanımı tüm dünyada önemli derecede artmıştır. Bu derlemede aromatik bitki ve ekstraktların kimyasal yapısına, etki mekanizmalarına, hayvan beslemede kullanım alanlarına, Türkiye’de yetiştirilen aromatik bitkilere ve bunlardan elde edilen ekstraksiyon ürünlerine ve bu bitkilerin üretiminin artırılmasına yönelik önerilere değinilmiştir

Anahtar Kelimeler

Fitobiyotikler, aromatik bitkiler, bitki ekstraktları, esansiyel yağ

Kaynakça

• ANONİM (2006) Doğanın İzinde – Holistik A- romaterapi. Erişim: http:// www.webnaturel.com. Erişim tarihi: 15.11.2006.
• ARSLAN, N. GÜRBÜZ, B. ÖZCAN, S. Türki- ye’de Doğal Bitkilerin Kullanımı ve Ticareti. Ekin Dergisi 2000, 14: 98-104.
• BACH KNUDSEN KE. Development of Antibiotic Resistance and Options to Replace Antimicrobials in Animal Diets. Proc. Nutr. Soc. 2001, 60: 291-299.
• BALL, A. The New Source in Poultry Feeding After The Ban of Growth Promoters. V. Uluslara- rası Yem Kongresi ve Fuarı. 2000. Antalya, 87- 93.
• BASMACIOĞLU H, TOKUŞOĞLU Ö, ERGÜL M. The Effect of Oregano and Rosemary Essential Oils or Alpha-Tocopheryl Acetate on Performance and Lipid Oxidation of Meat Enriched with n- 3 PUFA’s in Broilers. South Afrc. J. of Anim.Sci. 2004, 34:197-210.
• BOTSOGLOU NA, GOVARİS A, BOTSOGLOU EN, GRİGOROPOLOU SH, PAPAGEORGİOU G. Antioxidant Activity of Dietary Oregano Essential Oil and Alpha-Tocopheryl Acetate Supplementation in Long –Term Frozen Stored Turkey Meat. J. Agric. Food Chem. 2003, 51: 2930-2936.
• CEYLAN A. Tıbbi Bitkiler II (Uçucu Yağ Bitki- leri). E.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları. No: 481. 1996.
• ÇABUK M, ALÇİÇEK A, BOZKURT M, İMRE N. Aromatik Bitkilerden Elde Edilen Esans Yağ- ların Antimikrobiyel Özellikleri ve Alternatif Yem Katkı Maddesi Olarak Kullanım İmkanı. Yem Magazin. 2003, 35: 39-41.
• GİLL C. Herbs and Plant Extracts as Growth Enhancers. Feed İnt. 1999, 20: 20-23.
• HERTRAMPF JW. Alternative Antibacterial Performance Parameters. Poult. Int.2001, 40: 50- 52.
• JAMROZ D, KAMEL C. Plant Extracts Enhance Broiler Performance. In non Ruminant Nutrition: Antimicrobial Agents and Plant Extracts on Immunity, Health and Performance. J.Anim.Sci. 2002, 80:41.
• JONES G. High performing livestock and consumer protection are not contradictory- impact of a phytogenic additive. Feed Magazine.2001, 12: 468-472.
• KAMEL C. A Novel Look at a Classic Approach of Plant Extracts. Feed Mix Special. 2000,19-21.
• KELLEMS RO, CHURCH DC. Livestock Feeds & Feeding. Fifth Edition. Upper Saddle River, New Jersey 07458.2002.
• KIRKPINAR F,ERKEK R.Yem Katkı Maddeleri Kullanımı, Gelişmeler Sorunlar. International Animal Nutrition Congress. 4-6 Eylül. Isparta. 2000, 286-293.
• LANGHOUT P. New Additives for Broiler Chickens. World-Poultry- Elseiver. 2000, 16:22- 27.
• MOLERO R, IBARS M, CALSAMİGLİA S, FERRET A, LOSA R. Effect of Spesific Blend of Essential Oil Compounds on Dry Matter and Crude Protein Degrability in Heifers Fed Diets with Different Forage to Contrate Rations. Anim. Feed Sci. and Tech. 2004, 114: 105-112. 18. ÖZCAN E. Preteolitik Lactobasillusun Broyler Yemlerine İlavesinin Per- formans, Populasyonu Üzerine Etkileri. A.Ü. Fen Bilimleri Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2001. Katkılı İleum pH ve Mikroorganizma
• ÖZGÜVEN M, SEKİN S, GÜRBÜZ B, ŞEKEROĞLU N, AYANOĞLU F, EKREN S. Tütün, Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Üretimi ve Ti- careti. Erişim: http:// www.zmo.org.tr. Erişim ta- rihi: 15.12.2006.
• PARLAT SS, YILDIZ AÖ, OLGUN O, CUFADAR Y. Bıldırcın Rasyonlarında Büyütme Amaçlı Antibiyotiklere Alternatif Olarak Kekik Uçucu Yağı Kullanımı. S.Ü. Ziraat Fakültesi Der- gisi.2005, 19: 7-12.
• SHANES.The Antibiotics Issue. Poult. Int. 1999, 38: 46-50 22. SİRVYDİS VH, BOBİNİENE R, PRİUDOKİENE V, VENCİUS D. Phytobiotics Add Value to Broiler Feed. World Poult. 2003, 19:16-17.
• SVOBODA KP, HAMPSON JB. Bioactivity of Essential Oils of Selected Temperate Aromatic Plants. net/speechemseminar. Erişim tarihi: 25.09.2006.
• Wallace RJ, MCEWAN NR, MCINTOSH M, TEFEREDEGNE B, NEWBOLD CJ. Natural Products as Manipulators of Rumen Fermantation. Asian-Aust. J. Anim.Sci 2002, 15: 1458-1468.