PSYCHOSOCIAL RISK FACTORS AFFECTING YOUTUBERS' CHILDREN and ADOLESCENTS

Yıl 2022, Cilt: 2 Sayı: 1, 33 - 46, 27.06.2022

Öznur Şen Karadağ

Öz

With technology finding more and more place in human life day by day, there have been many changes in the daily life practices of individuals in a wide range from business life to socialization, especially the generation called the Z generation has become intensively using the internet and social media. Although the researches indicate that Youtube is the most used social media platform, the intensive use of Youtube by children and adolescents causes many problems leading to problematic use and addiction. On the other hand, people who share many videos on Youtube and have a large number of followers are called 'YouTuber', and they are taken as role models, especially by children and adolescents. It is found in the literature that Youtubers have many negative effects on children and adolescents such as addiction, violence, peer bullying and unrealistic future expectations. In this study, the psychosocial risks that YouTube creates on children and adolescents, among the social media platforms, are explained, and suggestions for increasing the beneficial use instead of the problematic use have been developed by emphasizing the social work activities that can be carried out for this purpose.

Anahtar Kelimeler

Social Media, Problematic Social Media Use, Youtube, Youtuber

YOUTUBERLARIN ÇOCUK VE ERGENLERİ ETKİLEYEN PSİKOSOSYAL RİSK FAKTÖRLERİ

Öz

Teknolojinin insan yaşamında günden güne daha fazla yer bulmasıyla birlikte bireylerin günlük yaşam pratiklerinde iş yaşamından sosyalleşmeye kadar geniş bir çerçevede birçok değişiklik olmuş, özellikle Z kuşağı olarak adlandırılan nesil internet ve sosyal medyayı yoğun kullanır hale gelmiştir. Yapılan araştırmalar en çok kullanılan sosyal medya platformunun Youtube olduğunu belirtmekle birlikte Youtube’un çocuk ve ergenler tarafından yoğun kullanımı problemli kullanım ve bağımlılığa giden birçok soruna neden olmaktadır. Öte yandan Youtube’da birçok video paylaşan ve çok sayıda takipçisi olan kişiler ‘YouTuber’ olarak adlandırılmakta, özellikle çocuk ve ergenler tarafından rol model alınmaktadırlar. Youtuberların bağımlılık, şiddet, akran zorbalığı ve gerçekçi olmayan gelecek beklentisi gibi çocuk ve ergenler üzerinde birçok olumsuz etkisinin olduğu literatürde yer bulmaktadır. Bu çalışmada sosyal medya platformları arasından YouTube’un çocuk ve ergenler üzerinde yarattığı psikososyal riskler açıklanmış ve buna yönelik gerçekleştirilebilecek sosyal hizmet faaliyetleri üzerinde durularak problemli kullanım yerine faydalı kullanımın artırılmasına yönelik öneriler geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Medya, Problemli Sosyal Medya Kullanımı, Youtube, YouTuber

Kaynakça

• Aydoğan, D. (2016). Hazır Giyim Moda Reklamları ve Çocuk Bedenine Yönelik İmgesel Baskı: Koton Örneği. Balkan Sosyal Bilimler Dergisi, 277-288.
• Balleys, C., Millerand, F., Thoer, C. ve Duque, N. (2020). Searching for Onself on YouTube: Teenage Peer Socialization and Social Recognition Processes. Social Media + Society, 1-11.
• Bandura, A. (1971). Social Learning Theory. New York City: General Learning Press.
• Bandura, A. (2006). Social Learning Theory of Eggression. Journal of Communication, 3(28), 1228.
• Bentley, A., Earls, M. ve O'Brien, M. (2011). I'll Have What She's Having: Mapping Social Behavior. Cambridge: MA: MIT Press.
• Biçer, S. (2014). Goffman Metodolojisinden Hareketle Facebook Üzerinde Akademisyenlerin Kendini Sunma Davranışı. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (16), 65-100.
• Binark, M. (2005). Kimlik(lenme), Dipnotsuz İletişim ve Etnik Laflama Odaları. Ankara: İnternet Toplum Kültür Derneği.
• Burgess, J., & Green, J. (2009). Youtube: Online Video and Participatery Culture. Cambridge, UK: Routledge.
• Caplan, S. E. (2003). Preference for Online Social Interaction- A Theory of Problematic Internet Use and Psychosocial Well-Being. Comminication Research, 625-648.
• Coloroso, B. (2003). The Bully, The Bullied and the Bystander. New York: Harper Resoruce Publishers.
• Dedeoğlu, A. O. ve Üstündağlı, E. (2011). Sanal Topluluklar Bağlamında Tüketicilerin Tüketim, Yaşam Tarzı ve Kimlik Yönünden Değerlendirilmesi. Business and Economic Research Journal, 2(2), 23-40.
• Defy Media. (2015). Youth Video Diet. Acumen Report.
• Deloatch, S. (2014, May). The Effects of Videogame Playing, Watching, and Realism on a Person’s Level of Aggression. Master Thesis. Northridge: California State University.
• Digital 2021: Turkey. (2021, 11 13). Datareportal: https://datareportal.com/reports/digital-2021-turkey adresinden alındı
• Du, Y., Jiang, W. Ve Vance, A. (2010). Longer Term Effect of Randomized, Controlled Group Cognitive Behavioral Therapy for Internet Addictionin Adolescent Students in Shangai. Australian and New Zealand Journal of Psychiatry, 129-134.
• Elhai, J., Levine, J., Algraibeh, A., Alafnan, A., Aldraiweesh, A. ve Hall, B. (2018). Fear of Missing Out: Testing Relationships With Negative Affectivity, Online Social Engagement, and Problamatic Smart Phone Use. Elsevier- Computers in Human Behavior, (89), 289-298.
• Emirza, E. (2018). Youtuber İtibarı ve İmajı ile Online Tüketici Satın Alma Niyeti İlişkisinde Sosyal Medya Kullanım Düzeyinin Aracılık Rolü. The Journal of International Scientific Researches, 3(3), 248-260.
• Erbaş, T. (2018, 12 08). Türkiye'de Tumblr Blog Ortamındaki Popüler Blogcuların Kullanım Pratikleri. ACADEMIA: http://www.academia.edu/1152107/T%C3%BCrkiyede_Tumblr_Blog_Ortam%C4%B1ndaki_Pop%C3%BCler_Blogcular%C4%B1n_Kullan%C4%B1m_Pratikleri adresinden alındı
• Eşitti, Ş. (2015). Bilgi Çağında Problemli İnternet Kullanımı ve Enformasyon Obezitesi: Problemli İnternet Kullanımı Ölçeğinin Üniversite Öğrencilerine Uyarlanması. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 75-97.
• Eurostat. (2020). Eurostat. https://ec.europa.eu/eurostat/web/products-eurostat-news/-/edn-20211008-1 adresinden alındı
• Feher, D. J., Bartok, M. ve Feher, L. (2018). The Effects of Computer Games on Teenagers. IEEE 12th International Symposium on Applied Computational Intelligence and Informatics (s. 261-266). Timişoara: SACI 2018.
• Fergus, S. (2018). Internet Safety for Children. Master Thesis. Lulea, Sweden: Lulea University of Technology.
• Geyer, S., Le Roux, L. ve Hall, H. (2018). Students Voices on the Involvement of Social Workers in Services Related to Problematic Internet Use. Practice- Social Work in Action, 30 (3), 203-216.
• Goffman, E. (2009). Günlük Yaşamda Benliğin Sunumu. İstanbul: Metis Yayınları.
• Griffiths, M. (2005). A components Model of Addiction Within a Biopsychosocial Framework. Journal of Substance Use, 10(4), 191-197.
• Gülnar, B., Balcı, Ş., & Çakır, V. (2010). Motivations of Facebook, YouTube and Similar Web Sites Users. Ahmet Yesevi University Board of Trustees, (54), 161-184.
• Güz, N. ve Yegen, C. (2017). Ölü Canlar'dan İnstagram'a: Kimlik ve Statü Sahibi Olmanın Allormorfizmi Üzerine. İletişim Kuramı ve Araştırmaları Dergisi, (45), 103-123.
• Harrington, C. (2018). Neo-liberal Subjectivity, Self-branding and 'My Rape Story' YouTube Videos. Critical Sociology, 1-14.
• Herkman, J. ve Vainikka, E. (2014). ‘New Reading’ or Communication? Finnish Students as Readers in the Age of Social Media. M. Lauristin, & P. Vihalemm içinde, Reading in changing society (s. 97-117). Tartu: University of Tartu Press.
• Holloway, D., Green, L. ve Livingstone, S. (2013). Zero to Eight Young Children and Their Internet Use. London: LSE- EU Kids Online. LSE: eprints.lse.ac.uk/52630/1/zero_to_eight.pdf adresinden alındı
• Hortaçsu, N. (2012). En Güzel Psikoloji Sosyal Psikoloji. İstanbul: İmge Kitabevi.
• Huang, C. (2020). A Meta Analysis of The Problematic Social Media Use and Mental Health. International Journal of Social Psychiatry, 1-22.
• Jang, J. Y., Han, K., Shih, P. ve Lee, D. (2015). Generation Like: Comparative Characteristics in Instagram. CHI '15 Proceedings of the 33rd Annual ACM Conference on Human Factors in Computing Systems (s. 4039-4042). Seoul- KOREA: ACM, New York.
• Kandell, J. (1998). Internet addiction on campus: The vulnerability of college students. CyberPsychology&Behavior, 1(1), 11-17.
• Kavut, S. (2018). Goffman'ın Benlik Sunumu Kuramı Bağlamında Sosyal Medyada Kimlik İnşası: Instagram Üzerine Bir Araştırma. Nosyon: Uluslararası Toplum ve Kültür Çalışmaları Dergisi, (1), 1-12.
• Kirsh, S. (2003). The Effects of Violent Video Games on Adolescents. The Overlooked Influence of Development. Agress Violent Behaviour, (8), 377-389.
• Kraut, R., Kiesler, S., Boneva, B., Cummings, J., Helgeson, V. ve Crawford, A. (2002). Internet Paradox Revisted. Journal of Social Issues, 58(1).
• Lee, R., ve Robbins, S. (1998). The Relationship Between Social Connectedness and Anxiety, Self-Esteem, and Social İdentity. Journal of Counselling Psychology, 45(3), 338-345.
• Liu, C., Liao, M. ve Smith, D. C. (2012). An Emprical Review of Internet Addiction Outcome Studies in China. Research on Social Work Practice, 22(3), 282-292.
• Livingstone, S., Mascheroni, G. ve Staksrud, E. (2017). European Research on Children's Internet Use: Assessing the Past and Anticipating the Future. New Media & Society, 3(20), 1103-1122.
• LSE. (2010). EU Kids Online. London: London School of Economics and Political Science. http://www.lse.ac.uk/media-and-communications/research/research-projects/eu-kids-online/participant-countries/turkey?from_serp=1 adresinden alındı
• Mavili, A. (2014). Aile İçi Şiddet: Kadının ve Çocuğun Korunması. Ankara: Elma.
• Nuran, M. (2015). Geleneksel Medya ve Yeni Medya Etkileşiminin Gezi Parkı ve Gösteriler Bağlamında İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
• Ocak, M. Ş. (2016). Kamusal Alan, Sosyal Medya ve Toplumsal Hareketler Üzerine Bir İnceleme. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Arel Üniversitesi- Sosyal Bilimler Enstitüsü- Medya ve Kültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı.
• Ozier, D. I. (2015). The Spider or The Fly? New Media, Power, and Competing Discussions of Sexual Violence in the YouTube Community. Master Thesis. Los Angeles: University of California.
• Özsoy, D. ve Atılgan, S. S. (2018). Kuzeydoğu Anadolu Bölgesindeki 0-8 Yaş Grubu Çocukların İnternet Kullanımı ve Bu Kapsamada Ebeveyn Arabuluculuğu: Nitel Bir Araştırma. Selçuk İletişim Dergisi, 2(11), 96-125.
• Perez-Torres, V., Pastor-Ruiz, Y. ve Abarrau Ben Boubaker, S. (2018). Youtuber Videos and the Construction of Adolescent İdentity. Comunicar, 55, 61-70.
• Savcı, M. ve Aysan, F. (2017). Teknolojik Bağımlılıklar ve Sosyal Bağlılık: İnternet Bağımlılığı, Sosyal Medya Bağımlılığı, Dijital Oyun Bağımlılığı ve Akıllı Telefon Bağımlılığının Sosyal Bağlılığı Yordayıcı Etkisi. The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences, 30(3), 202-216.
• Skyes, S. (2014). Making Sense of Beauty Vlogging. Thesis. Pittsburg: Carnegie Mellon University.
• Soler, I. R., López-Sánchez, C. ve Torrecillas-Lacave, T. (2018). Online Risk Perception in Young People and its Effects on Digital Behaviour. Media Education Research Journal, 26(56), 71-79.
• Statista. (2020). Statista. https://www.statista.com/statistics/295660/active-social-media-penetration-in-european-countries/ adresinden alındı
• Tahtalı, M. Ç. (2018). Sosyal Etki Pazarlaması Bağlamında YouTuberların İletişim Stratejileri Üzerine Niteliksel Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi-Sosyal Bilimler Enstitüsü- Halkla İlişkiler ve Tasarım Ana Bilim Dalı.
• UNİCEF. (2017). Children in a Digital World. Unicef: UNİCEF.
• Valcke, V., Bonte, S., De Wever, B. ve Rots, I. (2010). Internet Parenting Styles and the Impact on Internet Use of Primary School Children. Computers &Education, 55(2), 454-464.
• van der Eijnden, R. J., Lemmens, J. S. ve Valkenburg, P. M. (2016). The Social MEdia Disorder Scale. Computers in Human Behaviour, 61, 478-487.
• Viktória, R. (2018). Psychological Effects of Advertising on Schoolchildren and Teenagers. Master Thesis. Budapest Business School.
• Vural, Z. ve Bat, M. (2010). Yeni Bir İletişim Ortamı Olarak Sosyal Medya: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesine Yönelik Bir Araştırma. Journal of Yasar University, 5(20), 3348-3382.
• We are social. Dıgıtal In 2019: Everything You Need to Know About The Internet. We are Social: https://wearesocial.com/uk/blog/2019/02/digital-in-2019-everything-you-need-to-know-about-the-internet/ (Erişim Tarihi: (28.11.2021).
• Westenberg, W. (2016). The influence of Youtubers on Teenagers. Master Thesis. Netherlands: University of Twente.
• WHO. Dünya Sağlık Örgütü. http://www.who.int/en/ (Erişim Tarihi: (22.12.2018).
• Yavaş, N. (2017). Yeni Medya Trendleri Örneği: Youtube Güzellik ve Moda Vloggerlığı Örneği. I. International Conferance on New Trends Cummunication (s. 54-63). İstanbul: İstanbul Ticaret Üniversitesi.
• Yıldırım, M. (2017). Yeni Medyada Ürün Yerleştirme: YouTube Kanalları ve 'Youtuber'lar'. I. International Conferance on New Trends Cummunication (s. 148-154). İstanbul: İstanbul Ticaret Üniversitesi.
• Yılmaz, B. ve Bekiroğlu, S. (2020). Çocukluk Döneminde Dijital Bağımlılık. F. Paslı, & H. Aslantürk içinde, Çocuklarla Çalışma: Temel Alanlar, Uygulamalar, Güncel Tartışmalar (s. 357-374). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Yolga Tahiroğlu, A., Çelik, G., Bahalı, K. ve Avcı, A. (2010). Medyanın Çocuk ve Gençler Üzerinde Olumsuz Etkileri; Şiddet ve İnternet Bağımlılığı. Yeni Symposium Journal, 48(1), 19-30.
• Young, K. (2004). Internet Addiction: A New Clinical Phenomenon And Its Consequences. American Behavioral Scientist, 48(4), 402-41.
• Young, K., Yue, X. ve Ying, L. (2011). Prevalence Estimates and Etiologic Models of Internet Addiction. K. Young, & C. de Abreu içinde, Internet Addiction: A Handbook and Guide to Evaluation and Treatment (s. 19-31). New Jersey: John Wiley & Sons.
• Zubaroğlu Yanardağ, M., Bilge, M. ve Yanardağ, U. (2020). Davranış Bağımlılığı ve Sosyal Hizmet Uygulamaları Üzerine Bir İnceleme. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 551-56.