The Relationship Between Negative Automatic Thoughts and Gender Roles in Orthopedically Handicapped Individuals

Yıl 2019, Cilt: 19 Sayı: 1, 1 - 31, 31.12.2019

Simge Kılıç

Öz

Purpose: Automatic thoughts and social gender role perceptions of
orthopedically handicapped individuals were researched in this study. It was
aimed to determine the effects of social gender role perceptions on automatic
thoughts. Method: This research is correlational
survey research model. Research was executed with data from 50 male, 50 female orthopedically
handicapped individuals living in İstanbul. Participants
participated in the research, voluntarily on the merits, if they were informed
about the work and accepted. The research data was gathered by means of Sociodemographic
Data Form, Social
Gender Roles Scale and Automatic Thoughts Scale. Correlation, regression and
parametric difference tests were used as statistical analysis techniques.
Pearson Correlation Test was used for correlation analysis. In the comparison
of two groups, T-Test was used and LSD test from ANOVA and Post Hoc tests was
used for the comparison of three and more free groups. Results: Research findings demonstrated that traditional gender as
a social gender role have a positive effect on automatic self-thoughts as it
increases thoughts on loneliness. Woman and man gender roles on the other side,
decreases thoughts on loneliness, helplessness, confusion and escape and,
personal maladjustments. Automatic thoughts in general were found to be
differing according to age. Automatic thoughts and social gender roles differ
according to parents’ educational level, family income level, congenital
disability and loss rate of physical disability. Conclusion: According to the results of the survey, it was found that investigate
the negative automatic thoughts and meaningful relationship between gender roles in orthopedically handicapped individuals.

Anahtar Kelimeler

Social Gender, Automatic Thoughts, Orthopaedical Handicap

Ortopedik engelli bireylerde olumsuz otomatik düşünceler ile toplumsal cinsiyet rolleri arasındaki ilişki

Öz

Amaç: Bu araştırmanın amacı, ortopedik engelli bireylerde olumsuz otomatik düşünceler ile toplumsal cinsiyet rolleri algısı arasındaki ilişkiyi incelemek ve toplumsal cinsiyet rollerine yönelik algının olumsuz otomatik düşünceler üzerinde etkisi olup olmadığını araştırmaktır. Yöntem: Araştırma ilişkisel tarama modelindedir. Araştırma örneklemi olarak İstanbul’da yaşayan 100 ortopedik engelli birey seçilmiştir. Bu kişiler cinsiyet yönünden homojenlik sağlamak için 50 kadın ve 50 erkek olmak üzere kartopu örnekleme tekniği ile belirlenmiştir. Katılımcılar araştırmaya, gönüllülük esasına göre, çalışma hakkında bilgilendirilip, kabul ettikleri takdirde katılmışlardır. Verilerin toplanmasında, Kişisel Bilgi Formu, Toplumsal Cinsiyet Rolleri Ölçeği ve Otomatik Düşünceler Ölçeği kullanılmıştır. İstatistik analiz teknikleri olarak korelasyon, regresyon ve parametrik fark analiz teknikleri kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde, korelasyon analizi olarak Pearson Korelasyon Testi kullanılmıştır. Fark analizleri olarak ise ikili gurupların karşılaştırılmasında T-Test, üç ve daha fazla bağımsız grupların karşılaştırılmasında ise ANOVA ve Post Hoc testlerinden LSD Test kullanılmıştır. Bulgular: Toplumsal cinsiyet rollerinden geleneksel cinsiyet rolünün genel olarak kendine yönelik olumsuz otomatik düşünceleri artırdığını göstermiştir. Geleneksel cinsiyet rolü, kendine yönelik olumsuz düşüncelerden özellikle yalnızlığa yönelik düşünceleri artırmaktadır. Kadın cinsiyet rolü ile erkek cinsiyet rolü, olumsuz düşünceler boyutları olan yalnızlığa yönelik, şaşkınlık ve kaçmaya yönelik, ümitsizliğe yönelik ve uyumsuzluğa yönelik düşünceleri azaltmaktadır. Otomatik düşünceler genel olarak yaşa göre farklılaşmaktadır. Otomatik düşünceler ve toplumsal cinsiyet rolleri anne ve babanın öğrenim durumuna ve ailenin gelir düzeyine göre farklılaşmaktadır. Doğuştan engelli olmak ve tüm vücut engel kayıp oranına göre otomatik düşünceler ve toplumsal cinsiyet rollerinde farklılaşma görülmüştür. Sonuç: Araştırma sonucuna göre ortopedik engelli bireylerde olumsuz otomatik düşünceler ile toplumsal cinsiyet rolleri puanları arasında orta düzeyde, pozitif ve anlamlı ilişki olduğu bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Toplumsal Cinsiyet, Otomatik Düşünceler, ortopedik engel

Kaynakça

• Altuntaş, O. (2015). Toplumsal Cinsiyet Algısı ile Sosyo-Ekonomik Değişkenler Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. Turkish Studies, 10 (6), 83-100.
• Arkar H, Sarı Ö, Fidaner H. (2004). Relationships between quality of life, perceived social support, social network and loneliness in a Turkish sample. Yeni Symposium. 42 (1), 20-27.
• Arsoy, N. (2011). Türk Masallarında Ataerkillik, Toplumsal Cinsiyet Ayrımcılığı ve Kadın. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kafkas Üniversitesi, Kars, Türkiye.
• Avery, A. W. (1982). Escaping loneliness in adolescence: The case for androgyny. Journal of Youth and Adolescence, 11, 451-459.
• Aylaz, R., Güneş, G., Uzun, Ö., & Ünal, S. (2014). Üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rolüne yönelik görüşleri. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 23 (5), 183-189.
• Aysan, F., & Bozkurt, N. (2004). Okul psikolojik danışmanlarının yaşam doyumu, stresle başa çıkma stratejileri ile olumsuz otomatik düşünceleri: İzmir ili örneklemi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9.
• Baucom, D.H., & Danker-Brown, P.S. (1979). Influence of sex-roles on the development of learned helplessness. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 47, 928-936.
• Bayoğlu, F. (2010). Simone de Beauvoir: Öteki Olarak Kadın, Kaygı Dergisi, 15 (1), 71-78.
• Beck AT, Ward CH, Mendelson M, Mock J, Erbaugh J. (1961). An inventory for measuring depression. Arch Gen Psychiatry, 4, 561-71.
• Beck, A T. (1991). Cognitive Therapy and Emotional Disorders. Londra: Penguin Psychology.
• Berg, J. H., & Peplau, L. A. (1982). Loneliness: The relationship of self-disclosure and androgyny. Personality and Social Psychology Bulletin, 8, 624-630.
• Bem, S. L. (1974). The measurement of psychologıcal androgyny, Journal of Consulting and Clinical Psychology, 42 (2), 155-162.
• Bitner, A. K., Edwards, L., & George, M. (2010). Coping strategies to manage stress related to vision loss and fluctuations in retinitis pigmentosa. Optometry, 81, 461-468.
• Braddock, D.L. & Parish, S.L. (2011). Sakatlığın kurumsal tarihi. Dikmen Bezmez, Sibel Yardımcı ve Yıldırım Şentürk (Ed.). Sakatlık çalışmaları sosyal bilimlerden bakmak içinde (s. 101-186).
• Burcu, E. (2015). Engellilik Sosyolojisi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Burr, V. (1999). Gender and social psychology. Newyork: Routladge.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2017). Bilimsel araştırma yöntemleri (21. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Cobb, R.A., Walsh, C.E. & Priest, J.B. (2009). The cognitive-active gender role ıdentification continuum. Journal of Feminist Family Therapy, 21 (2), 77-97.
• Corey, Gerald. (2008). Psikolojik Danışma Kuram ve Uygulamaları. çev. Tuncay Ergene. Ankara: Mentis Yayıncılık.
• Çakar, F. S. (2014). Otomatik düşüncelerin umutsuzluk üzerindeki etkisinin incelenmesi: Benlik saygısının aracılık rolü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14 (5), 1-16.
• Dökmen, Z. (2010). Toplumsal Cinsiyet: Sosyal Psikolojik Açıklamalar. 2. bs. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Echeburúa, E., Corral, P. & Fernández-Montalvo, J. (2000). Escala de Inadaptación (EI): Propiedades psicométricas en contextos clínicos. Análisis y Modificación de Conducta, 26, 327-340.
• Eagly, A.H., Diekman, A.B., Johannesen-Schmidt, M.C. & Koenig, A.M. (2004). Gender gaps in sociopolitical attitudes: A social psychological analysis. Journal of Personality and Social Psychology, 87 (6), 796-816.
• Erdwins, C., Small, A., & Gross, R. (1980). The relationship of sex role to self‐concept. Journal of Clinical Psychology, 36 (1), 111-115.
• Eripek, S. (Ed.) (1998). Özel Eğitim. Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Erzeybek, B. (2015). Anne babaların çocuklarını yetiştirirken benimsedikleri toplumsal cinsiyet rolleri tutumları. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Gander, M J & Gardiner, H. W. (2001). Çocuk ve Ergen Gelişimi, Ankara: İmgeKitabevi.
• Horowitz A, Reinhardt JP, Boerner K, Travis LA. (2003). The influence of health, social support quality and rehabilitation on depression among disabled elders. Aging ve Mental Health, 7 (5), 342–350.
• Hughes, B. & Paterson, K. (2011). Sakatlık sosyal modeli ve kaybolan beden: bir yeti yitimi sosyolojisine doğru. Dikmen Bezmez, Sibel Yardımcı ve Yıldırım Şentürk (Ed.). Sakatlık çalışmaları sosyal bilimlerden bakmak içinde (s. 63-80).
• Jangra, D., Ganesh, A., & Thackray, R. (2007). Psychosocial adjusment to visual loss in patient with retinitis pigmentosa. Ophthalmic Genetics, 28, 25-30.
• Johnson, H. D., McNair, R., Vojick, A., Congdon, D., Monacelli, J., & Lamont, J. (2006). Categorical and continuous measurement of sex-role orientation: differences in associations with young adults' reports of well-being. Social Behavior ve Personality: An International Journal, 34, 59-75.
• Jones, D. C., Bloys, N., & Wood, M. (1990). Sex roles and friendship patterns. Sex Roles, 23, 133-145.
• Kapıcı, L. (2010). Olumsuz Otomatik Düşünceler ve Yaratıcılık ile Öğrenilmiş Çaresizlik Arasındaki İlişkiler. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kara Harp Okulu, Ankara.
• Karasar, N. (2008). Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar-ilkeler-teknikler. Nobel Yayın Dağitim.
• Lurye, L. E., Zosuls, K. M., & Ruble, D. N. (2008). Gender identity and adjustment: Understanding the impact of individual and normative differences in sex typing. New Directions For Child And Adolescent Development, (120), 31-46.
• Maag, J. W., & Behrens, J. T. (1989). Depression and cognitive self-statements of learning disabled and seriously emotionally disturbed adolescents. The Journal of Special Education, 23 (1), 17-27.
• Mitchell, J. T., Benson, J. W., Knouse, L. E., Kimbrel, N. A., & Anastopoulos, A. D. (2013). Are negative automatic thoughts associated with ADHD in adulthood?. Cognitive Therapy and Research, 37 (4), 851-859.
• Nobre, P. J., & Pinto-Gouveia, J. (2008). Cognitions, emotions, and sexual response: Analysis of the relationship among automatic thoughts, emotional responses, and sexual arousal. Archives of Sexual Behavior, 37 (4), 652-661.
• Nosek, A M & Hughes, R B (2003). Psychosocial Issues of Women with Physical Disabilities: The Continuing Gender Debate. Rehabilitation Counseling Bulletin, 46 (4), 224-233.
• O'Connor, L. E., Berry, J. W., Weiss, J. & Gilbert, P. (2002). Guilt, fear, submission, and empathy in depression. Journal of Affective Disorders, 71, 19-27
• Özen, Y., & Gül, A. (2007). Sosyal Ve Eğitim Bilimleri Araştirmalarinda Evren-Örneklem Sorunu/Population-Sampling İssue On Social And Educational Research Studies. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (15).
• Segui, J. D., Ortiz, M. & De Diego, Y. (2008). Factores asociados al estrés del cuidador primario de niños con autismo: sobrecarga, psicopatología y estado de salud. Anales de Psicología, 24 (001), 100-105.
• Sharpe, M. J., & Heppner, P. P. (1991). Gender role, gender-role conflict, and psychological well-being in men. Journal of Counseling Psychology, 38 (3), 323-330.
• Şahin, N H & Şahin, N (1992). Reliability and validity of the turkish version of the automatic thoughts questionnaire. Journal of Clinical Psychology, 48 (3), 334-340.
• Türkçapar, H. (2009b). Klinik Uygulamada Bilişsel Davranışçı Terapi: Depresyon. Ankara: Hekimler yayın Birliği.
• Whiteneck, G., Meade, M. A., Dijkers, M., Tate, D. G., Bushnik, T., & Forchheimer, M. B. (2004). Environmental factors and their role in participation and life satisfaction after spinal cord injury1. Archives of Physical Medicine And Rehabilitation, 85 (11), 1793-1803.
• Wilgosh, L. (1984). Learned Helplessness in Normally Achieving and Learning Disabled Girls. Mental Retardation and Learning Disability Bulletin, 12 (2), 64-70.
• Wittenberg, M. T. (1987). Emotional and social loneliness: An examination of social skills, attributions, sex role, and object relational perspectives. Yayımlanmamış Doktora Tezi. University of Rochester, Rochester/ABD.
• Wolter, I. B., & Hannover, B. (2016). Gender role self-concept at school start and its impact on academic self-concept and performance in mathematics and reading. European Journal of Developmental Psychology, 13 (6), 681-703.
• Yıldız, M. (2017). Ergenlerde Olumsuz Otomatik Düşüncelerin Sosyal Becerilere Etkisi. International Journal of Contemporary Educational Studies (IntJCES), 3 (1), 45-55.
• Yang, J (2008). Relationship Between Gender Traits and Loneliness: The Role of Self-Esteem. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Brandeis University, Waltham/ABD.
• Yumuşak, Ş. (2004). Görme Ve Ortopedik Engelli Ergenlerin Özsaygı Düzeyleri İle Kendilerine Yönelik Toplumsal Tutumları Algılamalarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Zeyneloğlu, S. & Terzioğlu, F. (2011). Development and psychometric properties gender roles attitude scale. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40 (40), 409-420.