Türk Dış Politikası’nın Dijital Kapasitesi: Pandemi Perspektifinden Dijital Diplomasi Uygulamaları

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 1, 119 - 142, 15.03.2021

Mehmet Babacan

Öz

Bu çalışma, ulusal güvenlik öncelikleri temelinde millî dış politikanın tayin, tespit ve yürütülmesinde birinci derecede rol oynayan Türkiye Cumhuriyeti (T.C.) Dışişleri Bakanlığı’nın özellikle Covid-19 (koronavirüs) küresel salgını/pandemisi sürecinde benimsediği dijital uygulama ve yenilikleri ortaya koyma amacındadır. Ayrıca, çalışmada, küresel ölçekte etkileri olan bu pandemiyle birlikte dönüşen küresel politika çerçevesinde, çağın teknolojik gereklerine uyum sağlayarak yürütülmeye çalışılan diplomasi çabaları üzerinden, Türkiye’nin dijital yetkinliğinin ve kapasitenin de ölçülmesine çalışılacaktır. Bu bağlamda, geleneksel yöntemlerin yanında, teknolojik gelişmelere paralel bir biçimde yeni dijital yöntemlerin de kullanımına şahit olunan pandemi döneminde, online (çevrimiçi) olarak yürütülen diplomasi çabalarının etkinliği üzerine gerçekleştirilecek analizlerle, Türk Dışişleri’nin bu husustaki başarı ve performansından söz edilecektir.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, T.C. Dışişleri Bakanlığı, Dijital Diplomasi, Dijital Dönüşüm, Türk Dış Politikası

Kaynakça

• • Anadolu Ajansı (AA) (2017), “Dijital Diplomasinin ‘en iyileri’ Türkiye’den”, 29.03.2017, Erişim Tarihi: 10.02.2021, Erişim Adresi: https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/dijital-diplomasinin-en-iyileri-turkiyeden/781999.
• • Arı, Tayyar (2017), Uluslararası İlişkiler ve Dış Politika, 11. Baskı, Bursa: Alfa Yayınları.
• • Aslan, Pınar & Göksu, Oğuz (2016), “Digital Diplomacy, Global Perception and Turkey”, içinde 14th International Symposium Communicaiton in the Millennium (editörler: N. Sezer & S. Gezgin & E. Yolcu), İstanbul, ss. 573-590.
• • Babacan, Mehmet (2020), “Türkiye’nin Yakın Çevresindeki Politik ve Askeri Aktivizminin Nedenleri: Türkiye Neden Böyle Hareket Ediyor?”, Uluslararası Politika Akademisi (UPA), 30.10.2020, Erişim Tarihi: 30.01.2021, Erişim Adresi: http://politikaakademisi.org/2020/10/30/turkiyenin-yakin-cevresindeki-politik-ve-askeri-aktivizminin-nedenleri-turkiye-neden-boyle-hareket-ediyor/.
• • Babacan, Mehmet (2021), “Uluslararası Örgütlerin Türkiye’de Dezenformasyona Karşı Savaşları: Kuzey Atlantik İttifakı (NATO) Örneği”, Türkiye Algı Merkezi (TAM), Erişim Tarihi: 25.01.2021, Erişim Adresi: https://turkiyealgimerkezi.com/makaleler/uluslararasi-orgutlerin-turkiyede-dezenformasyona-karsi-savaslari-nato-kuzey-atlantik-ittifaki-ornegi.
• • BBC Türkçe (2020), “ABD Dışişleri Bakanı Pompeo: Siber Saldırıların arkasında Rusya’nın olduğu açık”, 19.12.2020, Erişim Tarihi: 24.01.2021, Erişim Adresi: https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-55378023.
• • Bray, David (2020), “Pandemic may replace the nation-state: But with what?”, Atlantic Council, 09.04.2020, Erişim Tarihi: 18.01.2021, Erişim Adresi: https://www.atlanticcouncil.org/blogs/geotech-cues/pandemic-may-replace-the-nation-state-but-with-what/.
• • Çavuşoğlu, Mevlüt (2020), “Covid-19 Salgını ve Türk Diplomasisi”, içinde Küresel Krizlerde Diplomasi: Pandemi Örneği (T.C. Cumhurbaşkanlığı himayelerinde) (editörler: Şeref Ateş & Mehmet Nuri Ersoy & Mevlüt Çavuşoğlu & İbrahim Kalın), Ankara: Yunus Emre Enstitüsü ve TABİP Ortak Yayını, ss. 8-10.
• • Dağlı, Tarık (2021), “Artık Teknoloji Devleri Ülke, Teknologlar Başkan Gibi”, Kriter, Yıl: 5, Sayı: 54, Şubat, ss. 43-45.
• • Holmes, Marcus (2015), “Digital Diplomacy and International Change Management”, içinde Digital Diplomacy: Theory and Practice (editörler: Corneliu Bjola & Marcus Holmes), London: Routledge, ss. 13-32.
• • Huxley, Aino & Kania-Lundhom, Magdalana (2014) “Discovering Digital Diplomacy: The Case of Mediatization in the Ministry for Foreign Affairs of Finland”, Uppsala Universitet-Department of Informatics and Media, Ağustos, ss. 1-71.
• • Kalsın, Berrin (2020), “Kovid-19 sürecinde dijital diplomasi”, Anadolu Ajansı (AA), 29.04.2020, Erişim Tarihi: 29.01.2021, Erişim Adresi: https://www.aa.com.tr/tr/analiz/kovid-19-surecinde-dijital-diplomasi/1822867.
• • Kalsın, Berrin (2020), “Koronavirüs ve Dijital Diplomasi”, içinde Küresel Krizlerde Diplomasi: Pandemi Örneği (T.C. Cumhurbaşkanlığı himayelerinde) (editörler: Şeref Ateş & Mehmet Nuri Ersoy & Mevlüt Çavuşoğlu & İbrahim Kalın), Ankara: Yunus Emre Enstitüsü ve TABİP Ortak Yayını, ss. 152-156.
• • Kaplan, Emine (2020), “Diplomaside Dijital Dönüşüm”, TRT Haber, 24.09.2020, Erişim Tarihi: 21.01.2021, Erişim Adresi: https://www.trthaber.com/haber/gundem/diplomaside-dijital-donusum-518297.html.
• • Karadağ, Haluk (2021), “Kamu Diplomasisi ve Türk Dış Politikası”, içinde Türk Dış Politikasında Güncel Sorunlar ve Teorik Uygulamalar (editörler: Tarık Oğuzlu & Yelda Ongun), 2. Basım, Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık, ss. 307-330.
• • Kızılay, Şeyma (2020), “Pandemi Sürecinde Türkiye’nin Dış Yardımları”, Uluslararası Politika Akademisi (UPA), 18.05.2020, Erişim Tarihi: 29.01.2021, Erişim Adresi: http://politikaakademisi.org/2020/05/18/pandemi-surecinde-turkiyenin-dis-yardimlari/.
• • Mazıcı, Emel Tanyeri (2020), “Covid-19 Pandemi Sürecinde Dijital Diplomasi: T.C. Dışişleri Bakanlığı Üzerine Bir Araştırma”, Turkish Studies, 15 (4), ss. 1087-1104.
• • NATO (2020), “Coronavirus response: Turkish medical aid arrives in Spain and Italy”, 01.04.2020, Erişim Tarihi: 08.02.2021, Erişim Adresi: https://www.nato.int/cps/en/natohq/news_174826.htm.
• • NTV (2020), “G 20 Zirvesi başladı: Liderlerden corona virüs mesajı”, 22.11.2020, Erişim Tarihi: 19.01.2021, Erişim Adresi: https://www.ntv.com.tr/dunya/g-20-zirvesi-basladi-liderlerden-coronavirus-mesaji,9FzhftOpMECtnUBaVOaHCA.
• • NTV (2021), “Dünya Ekonomik Forumu Başkanı Schwab: Türkiye, dijital dönüşümde liderlik üstlenebilir”, 27.01.2021, Erişim Tarihi: 08.02.2021, Erişim Adresi: https://www.ntv.com.tr/ekonomi/dunya-ekonomik-forumu-baskani-schwab-turkiye-dijital-donusumde-liderlik-ustlenebilir,Z1FFvYsuJk-CiR2ASb8vnw.
• • Oran, Baskın (2005), “TDP’nin Uygulanması: Dışişleri Bakanlığı’nın Göreli Özerkliği”, içinde Türk Dış Politikası Cilt I: Kurtuluş Savaşından Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar (1918-1980) (editör: Baskın Oran), 11. Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları, ss. 54-73.
• • Özbey, İpek (2020), “Akil İnsanlar Grubu’ndan İldem, raporu anlattı ‘Çin NATO’ya tehdit değil”, Cumhuriyet, 07.12.2020, Erişim Tarihi: 25.01.2021, Erişim Adresi: https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/akil-insanlar-grubundan-ildem-raporu-anlatti-cin-natoya-tehdit-degil-1796715.
• • Özcan, Gencer (2014), “Dış Politika Analizi”, içinde Küresel Siyasete Giriş: Uluslararası İlişkilerde Kavramlar, Teoriler, Süreçler (editör: Evren Balta), İstanbul: İletişim Yayınları, ss. 323-349.
• • Özdal, Barış (2020), “Maske Diplomasisi”, Diplomasi Araştırmaları Derneği (DARD) Yayını-Güncel Gelişmeler No: II, Nisan, ss. 1-6, Erişim Tarihi: 26.01.2021, Erişim Adresi: https://www.diplomasiarastirmalari.org.tr/wp-content/uploads/2020/04/4-Nisan-2020-Maske-Diplomasisi.pdf ..
• • Republic of Turkey Ministry of Foreign Affairs (2020), “Participation of Foreign Minister Mevlüt Çavuşoğlu in the videoconference co-organized by Antalya Diplomacy Forum in cooperation with International Peace Institute, 19 May 2020”, Erişim Tarihi: 04.02.2021, Erişim Adresi: http://www.mfa.gov.tr/adf-video-konferans-19-5-20.en.mfa.
• • Sander, Oral (2020), Siyasi Tarih: İlkçağlardan 1918’e, 33. Baskı, Ankara: İmge Kitabevi.
• • Seren, Merve (2021), “Dijital Belirsizliğin Başındayız”, Kriter, Yıl: 5, Sayı: 54, Şubat, ss. 46-49.
• • Siber Bülten (2020), “Karıştırılan iki kavram: Siber diplomasi ve dijital diplomasi arasındaki farklar”, 03.10.2020, Erişim Tarihi: 23.01.2021, Erişim Adresi: https://siberbulten.com/makale-analiz/karistirilan-iki-kavram-siber-diplomasi-ve-dijital-diplomasi-arasindaki-farklar/.
• • Şimşek, Güntay (2020), “Aşı Diplomasisi”, HaberTürk, 30.12.2020, Erişim Tarihi: 26.01.2021, Erişim Adresi: https://www.haberturk.com/yazarlar/guntay-simsek-1019/2921068-asi-diplomasisi.
• • T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, “2021-2023 Dönemi Orta Vadeli Mali Plan Eki Cetvelleri”, Erişim Tarihi: 15.02.2021, Erişim Adresi: https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2020/10/2021-2023_Donemi_Orta_Vadeli_Mali_Plan_Eki_Cetveller.pdf.
• • T.C. Dışişleri Bakanlığı, “2020 Yılı Performans Programı”, Erişim Tarihi: 15.02.2021, Erişim Adresi: http://www.mfa.gov.tr/data/BAKANLIK/DB-2020-yili-performans-programi.pdf.
• • T.C. Dışişleri Bakanlığı, “E- Konsolosluk Uygulaması”, Erişim Tarihi: 04.02.2021, Erişim Adresi: https://www.konsolosluk.gov.tr/.
• • T.C. Dışişleri Bakanlığı, “Koronavirüs Salgınındaki Rol ve Vizyonumuz”, Erişim Tarihi: 29.01.2021, Erişim Adresi: http://www.mfa.gov.tr/koronavirus-salginindaki-rol-ve-vizyonumuz-6-11-2020.tr.mfa.
• • T.C. Dışişleri Bakanlığı, “T.C. Dışişleri Bakanlığı Bilişim Alt Yapısı”, Erişim Tarihi: 05.02.2021, Erişim Adresi: http://www.mfa.gov.tr/bilisim-alt-yapisi.tr.mfa.
• • “T.C. Pekin Büyükelçisi Sn. Abdülkadir Emin Önen ile Röportaj” (2020), içinde Küresel Krizlerde Diplomasi: Pandemi Örneği (T.C. Cumhurbaşkanlığı himayelerinde) (editörler: Şeref Ateş & Mehmet Nuri Ersoy & Mevlüt Çavuşoğlu & İbrahim Kalın), Ankara: Yunus Emre Enstitüsü ve TABİP Ortak Yayını, ss. 158-162.
• • TRT Haber (2020), “70 bine yakın Türk vatandaşı ülkeye getirildi”, 15.05.2020, Erişim Tarihi: 03.02.2021, Erişim Adresi: https://www.trthaber.com/haber/gundem/70-bine-yakin-turk-vatandasi-ulkeye-getirildi-485042.html.
• • United Cities and Local Governments (UCLG) (2020), “Digital Technologies and the COVID-19 Pandemic: Briefing& Learning Note Live Learning Experience: Beyond the immediate response to the outbreak of COVID-19”, 15.04.2020, Erişim Tarihi: 15.01.2021, Erişim Adresi: https://www.uclg.org/sites/default/files/eng_briefing_technology_final_x.pdf.
• • Ünal, Yenal (2009), “Bilgi Toplumunun Tarihçesi”, Tarih Okulu, Sayı: V, Sonbahar, ss. 123-144.
• • Westcott, Nicholas (2008), “Digital Diplomacy: The Impact of the Internet on International Relations”, Oxford Internet Institute, Research Report 16, Temmuz, ss. 1-20.
• • Yeni Şafak (2014), “Siber Şövalyeler”, Erişim Tarihi: 22.01.2021, Erişim Adresi: https://www.yenisafak.com/dunya/siber-sovalyeler-601150.
• • Yeşiltaş, Murat (2020), “Ortadoğu’dan Akdeniz’e Türkiye’nin Direnişi”, Kriter, Yıl: 5, Sayı: 50, Ekim, ss. 10-13.