ALPARSLAN VE SAGANİYAN

Yıl 2021, Sayı: 15, 321 - 328, 03.02.2022

Çevirmen: Mehmet Cankara

https://doi.org/10.23897/usad.1067875

Öz

Siyasi tarihe ilişkin yazılı kaynakların yetersiz kaldığı durumlarda arkeolojik ve nümizmatik materyaller, tarihin daha iyi bir şekilde anlaşılması için bizlere güvenilir bilgiler sunmaktadır. Bu bağlamda 1978-1979 yıllarında Özbekistan sanat tarihi araştırma ekibi tarafından günümüzde Özbekistan’ın Surhanderya ili ve Tacikistan’ın Hatlon eyaleti olan Orta Çağ’da ise Saganiyan/Çağaniyan olarak bilinen bölgede beş yeni dirhemin keşfedilmesi Selçuklu tarihi açısından bazı önemli neticeler ortaya koymuştur. Özbekistan’ın Surhanderya ili ve Tacikistan’ın Hatlon eyaletinin bulunduğu bölgede bulunan bu dirhemler AlpArslan’a ait en erken sikkeler olma özelliğine sahiptir ve Saganiyan/Çağaniyan’ın da Selçuklu hâkimiyetine bağlanmasının başlangıcını göstermesi açısından önemlidir. Çevirisini yaptığımız bu makale AlpArslan’ın Saganiyan/Çağaniyan’da kurduğu hâkimiyetin başlangıcını kesinleştirmeyi ve ona ait ilk sikkelerin tanıtılmasını amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Selçuklular, AlpArslan, Saganiyan, Arkeoloji, Nümismatik

ALPARSLAN AND SAGANIYAN

Öz

In cases where written sources on political history are insufficient, archaeological, and numismatic materials provide us with reliable information for a better understanding of history. In this context, the discovery of five new dirhams in the region known as Saganiyan/Çağaniyan in the Middle Ages, which is today's Surhanderya province of Uzbekistan and Hatlon province of Tajikistan by the Uzbekistan art history research team in 1978-1979, has revealed some important results in terms of Seljuk history. These dirhams, found in the region of Uzbekistan's Surhanderya province and Tajikistan's Hatlon province, are the earliest coins belonging to Alp Arslan and are important in terms of showing the beginning of Saganiyan/Çağaniyan's subordination to the Seljuk domination. This article, which we have translated, aims to confirm the beginning of AlpArslan's domination in Saganiyan/Çağaniyan and to introduce the first coins minted by him.

Anahtar Kelimeler

Seljukids, AlpArslan, Saganiyan, Archaeology, Numismatics