OKUL ÖNCESİNDE OKUL AİLE İŞBİRLİĞİNE YÖNELİK AİLELERİN VE ÖĞRETMENLERİN GÖRÜŞLERİ

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 3, 58 - 82, 26.12.2018

Döndü Neslihan Bay , Eda Bahçıvan Büşra Kalay

Öz

Çocuğun maksimum düzeyde
gelişimsel hedeflere ulaşmasını sağlayan en önemli etkenlerden biri okul aile
işbirliğidir. Okul aile işbirliğinin istenilen düzeyde gerçekleşebilmesi için
aile ve öğretmenlerin birbirlerinden ve okul yönetiminden beklentilerin ortaya
konulması işbirliğinin sağlanabilmesi açısından önemlidir. Bu bağlamda
araştırmanın amacı; okul aile işbirliği sürecindeki ailelerin ve öğretmenlerin görüşlerinin
ortaya konulmasıdır. Araştırma  “Yarı
Yapılandırılmış Görüşme” formunun kullanıldığı nitel bir araştırmadır.
Araştırmanın örneklemini Eskişehir ili Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı
Odunpazarı ve Tepebaşı merkez ilçelerindeki anaokullarında çalışan 3 öğretmen
ve 3 öğretmenin sınıfından tesadüfi seçilmiş olan 5 çocuğun annesi/babası olmak
üzere toplam 15 anne/baba oluşturmaktadır. Amaçlı örnekleme türlerinden ölçüt
örneklem ve tipik durum örneklemesi kullanılmıştır.

Nitel veriler öğretmen ve
anne/babalara hazırlanan iki ayrı yarı yapılandırılmış görüşme formu
aracılığıyla toplanmıştır. Görüşme yoluyla toplanan verilerin analizinde
betimsel analiz tekniğinden yararlanılmıştır. Görüşmelerde her bir anne/babanın
ve öğretmenin verdiği cevaplar okul aile işbirliğinde kullanılan iletişim
tekniklerine göre kodlanmıştır. Temalar altında elde edilen veriler yüzde
frekans tabloları halinde düzenlenmiştir. Öğretmenlerin görüşlerine doğrudan
alıntılar yapılarak araştırmada yer verilmiştir.

Araştırma sonucunda okul
aile işbirliği kapsamında ailelerin öğretmenlerden beklentileri, çocukları
hakkında daha fazla bilgi alma, daha çok sosyal etkinliklere katılmanın
gerektiği; öğretmenlerin ailelerden beklentileri, ailelerin seminerlere,
konferanslara katılarak bilgi sahibi olmaları gerektiği; aileler ve
öğretmenlerin okul yönetiminden beklentileri ise toplantı ve konferansların
arttırılarak yapılması gerektiği yönündedir. Öğretmenler okul aile işbirliği
için aile katılım etkinliklerinin artırılmasını önerirken, aileler en çok
“mesajlaşma ve toplantı” yolunu önererek bu önerilerinin yeterli olduğunu
belirtmiştir. Araştırmanın sonuçları değerlendirildiğinde öğretmen ve ailelerin
birbirilerinden farklı beklenti ve önerileri olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Okul aile işbirliği, okul öncesi

Kaynakça

• Abbak, B. S. (2008). Okul öncesi eğitim programındaki aile katılımı etkinliklerinin anasınıfı öğretmenleri ve veli görüşleri açısından incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Aksoy A. B. (2015). Aile eğitimi ve katılımı. Ankara: Hedef Yayıncılık.
• Aktaş Arnas, Y.(Ed.).(2017). Aile eğitimi ve okul öncesinde aile katılımı. Ankara: Vize Yayıncılık.
• Arslan, Ü. & Nural, E. (2004). Okul öncesi eğitiminde okul- aile işbirliğinin önemi. Milli Eğitim Dergisi, 162, 99-108.
• Atakan, H. (2010). Okul öncesi eğitiminde aile katılımı çalışmalarının öğretmen ve ebeveyn görüşlerine göre değerlendirilmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). On Sekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
• Batur Musaoğlu, E. (2009). Aile katılım programı uygulayan okul öncesi eğitim kurumlarının uygulamalarının incelenmesi. Trabzon Valiliği Uluslar arası “Çocuk, Aile ve Okul Bağlamında Okul Öncesi Eğitim” Kongresi, 30, 196-213.
• Çınkır Ş. & Nayır, F. (2017). Okul aile işbirliği standartlarına ilişkin veli görüşlerinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,32(1), 245-264. Doi: 10.16986/HUJE.2016015709
• Erdoğan Ç. & Demirkasımoğlu, N. (2010). Ailelerin eğitim sürecine katılımına ilişkin öğretmen ve yönetici görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(3), 399-431.
• Gökçe, E.(2014). İlköğretimde okul aile işbirliğinin geliştirilmesi. Pamukkale üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,7(7), 204-209.
• Gülaçtı, F. & Tümkaya, S. (2014). Erken Çocukluk Eğitimi. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Güleç, H. & Cömert, D. (2004). Okulöncesi eğitim kurumlarında aile katılımının önemi: öğretmen-aile-çocuk ve kurum. Sosyal Bilimler Dergisi (A.K.Ü.), 6, 132-145.
• Güven, G. (2011) Farklı eğitim modelleri kullanılarak uygulanan aile eğitim ve aile katılım programlarının okul öncesi öğretmenlerinin uygulamalarına ve ebeveynlerin görüşlerine etkisinin incelenmesi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kaya, Ö. M., Berrin, D., & Seviye C. (2004). Okul öncesi eğitim kurumlarında aile katılımına yönelik bir model önerisi. I. Uluslararası Okul Öncesi Eğitim Kongresi, Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi, 379–397.
• Koyuncu Şahin, M. (2018). Okul öncesi eğitimde aile iletişim etkinliklerine yönelik öğretmen ve yönetici bakış açıları. Uluslararası sosyal araştırmalar dergisi, 11(55).
• Lee, J. ; Green, K. (2008). Hmong parental involvement and support: A comparison between families of high and low achie¬ving high school seniors. Hmong Studies Journal, 9, 1-27.
• Mahasneh, A., Nor, S. D., Aroff, A. D., Abdullah, N. M., Samah, B., Mahasneh, A. et al.(2012). Misbehavior in Jordanian se¬condary schools. Asian Social Science, 8 (6), 121-131.
• Metin, M. (2014). Kuramdan uygulamaya eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Özen, Ş. (2008). Okul öncesi eğitim ve aile: Anne ve babaların okul öncesi eğitimden beklentileri (Kars ili örneği) (Yüksek Lisans Tezi). Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kars.
• Özgan, H., Aydın, Z. (2010). Okul-aile işbirliğine ilişkin yönetici, öğretmen ve veli görüşler. E-Journal of New World Sciences Academy, 5(3), 1169-1189.
• Pianta, R. C., Kraft-Sayre, M., Rimm-Kaufman, S., Gercke, N., & Higgins, T. (2001). Collaboration in building partnerships between families and schools: The national center for early development and learning’s kindergarten transition intervention. Early Childhood Research Quarterly, 16(1), 117-132.
• Peterson, E. R.,Rubie-Davies, C. M., Elley-Brown, M. J., Wid¬dowson, D. A., Dixon, R. S., &Irving, E. S. (2011). Who Is to blame? Students, teachers and parents views on who is res¬ponsible for student achievement. Research in Education, 86 (1), 1-12.
• Sak ve ark, (2017, Nisan). Ebeveyn olarak okul öncesi öğretmenleri: Nitel bir çalışma. Turkish Online Journal Of Qualitative Inquiry, 8(2),272-290. Doi: 10.17569/tojqi.308590
• Savaş, A. C. (2012). The Contribution of School-Family Cooperation on Effective Classroom Management in Early Childhood Education. Educational Sciences: Theory and Practice, 12(4), 3099-3110.
• Sheridan, S. M., Fenstermacher, K., Christenson, S. L., &Hur¬ley, C. M. (1997). Parents’ and school psychologist perspectives on parent involvement activities. School Psychology Review, 26 (1), 111-130.
• Şah Taban, H. (2010) İlköğretim okulu 1. kademe öğrenci velilerinin okul ve çocuklarına ilişkin bilgi düzeylerinin belirlenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Tezel Şahin, F. (2004). Anne babaların okul öncesi eğitim programlarına katılımlarına ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Uluslararası Okul Öncesi Eğitim Kongresi, 2, 231-240.
• Uyanık Balat, G. (2013) Okul öncesi eğitime giriş. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Yazıcı, T. (2015) Kişilerarası iletişimde anlık mesajlaşma uygulamalarının yeri: Whatsapp uygulaması ile ilgili üniversite öğrencileri üzerine bir inceleme. Uluslararası Sosyal Bilimler ve Eğitim Araştırmaları Dergisi,1 (4), 1334-1356.
• Yazıcı, Z., Begümhan, Y. ve Güzeller, C. (2005). Ebeveynlerin okul öncesi eğitimde uygulanan aile katılım çalışmalarından beklentileri. Gazi Üniversitesi Mesleki Eğitim Fakültesi Mesleki Eğitim Dergisi, 78 (13), 63-76.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2013) Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.