Investigation of the Effect of “The Poles: Soils Waiting to be Discovered” Activity on the Climate Change Awareness of Gifted 6th Grade Students

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 3, 144 - 161, 27.12.2023

Nurettin Can Bodur , Cengiz Tüysüz , Müjgan Deniz Turan

https://doi.org/10.29065/usakead.1353824

Öz

In this study, it was aimed to prepare an application-based activity that can be used in science education for talented gifted 6th grade students to raise students' awareness about global climate change, to implement the activity to students, and to examine student opinions before and after the activity. Case study, one of the qualitative designs, was used in the study. Research group which was designed according to the holistic single case design, consisted of 30 talented gifted 6th grade students studying in a Science and Art Center in Turkey. Research group was selected by purposive sampling method. Within the scope of the study, activity was developed and applied. Data were collected using Climate Change Awareness Scale and processed through document review, descriptive analysis and content analysis. The themes, categories, codes and frequency tables of the analyzed data were expressed and compared. When the students' views on global climate change before and after the application were analyzed together, it was observed that there was a significant positive change in the students' views. It can be said that students' post-test answers included more detailed explanations and examples, formed a meaningful integrity and were based on cause-effect relationships.

Anahtar Kelimeler

Talented gifted education, Science education, Climate change, Environmental education

“Kutuplar: Keşfedilmeyi Bekleyen Topraklar” Etkinliğinin Özel Yetenekli 6.Sınıf Öğrencilerinin İklim Değişikliği Farkındalığına Etkisinin İncelenmesi

Öz

Etkilerini daha fazla hissetmeye başladığımız iklim değişikliği ile sürdürülebilir mücadele için alınması gereken önlemlerden birinin eğitim olduğu ortak kabul gören bir gerçektir. Bu çalışmada, Bilim ve Sanat Merkezleri’nde (BİLSEM) eğitim gören üstün/özel yetenekli 6. sınıf öğrencileri için fen eğitiminde kullanılabilecek, öğrencilere küresel iklim değişikliği konusunda farkındalık kazandıracak, uygulama temelli bir etkinlik hazırlanması, etkinliğin öğrencilere uygulanması, etkinlik öncesi ve sonrası öğrenci görüşlerinin alınarak incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada, nitel desenlerden durum çalışması kullanılmıştır. Bütüncül tek durum desenine göre kurgulanan çalışmanın araştırma grubunu, bir BİLSEM’de eğitim gören 30 üstün/özel yetenekli 6. sınıf öğrencisi oluşturmuştur. Araştırma grubu seçimi, amaçsal örnekleme yöntemi ile yapılmıştır. Çalışma kapsamında “Kutuplar: Keşfedilmeyi Bekleyen Topraklar” adlı etkinlik geliştirilerek araştırma grubuna uygulanmıştır. Veriler, “İklim Değişikliği Farkındalığı Ölçeği (İDFÖ)” kullanılarak toplanmış; doküman inceleme, betimsel analiz ve içerik analizi ile işlenmiştir. Analiz edilen verilere ait tema, kategori, kod ve frekans tabloları ile ifade edilerek karşılaştırılmıştır. Öğrencilerin küresel iklim değişikliği ile ilgili uygulama öncesi ve sonrası görüşleri birlikte incelendiğinde, öğrenci görüşlerinde büyük oranda olumlu yönde değişim olduğu gözlenmiştir. Öğrencilerin son test cevaplarının, daha detaylı açıklama ve örnekler içerdiği, kendi içinde anlamlı bir bütünlük oluşturduğu ve neden-sonuç ilişkisine dayanan yapıda olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Üstün/Özel yetenekliler eğitimi, Fen eğitimi, İklim değişikliği, Çevre eğitimi

Kaynakça

• Albayrak, A., N. ve Atasayan, Ö. (2017). Yerel düzeyde iklim değişikliği farkındalığı analizi/Gebze örneği. TÜBAV Bilim Dergisi, 10(4), 1-10.
• Atik, A., D. ve Doğan, Y. (2019). Lise öğrencilerinin küresel iklim değişikliği hakkındaki görüşleri. Academy Journal of Educational Sciences, 3(1), 84-100. https://doi.org/10.31805/acjes.569937
• Baykan, G. (2022). İklim değişikliği eğitim modülleri serisi 17. İklim Değişikliği Alanında Ortak Çabaların Desteklenmesi Projesi. https://www.iklimin.org/wp-content/uploads/egitimler/seri_17.pdf
• Birleşmiş Milletler (BM) (2022). Sürdürülebilir kalkınma amacı-4: Nitelikli eğitim. https://turkey.un.org/tr/sdgs/4
• Boulicault, M., & Schroeder, A. S. (2021). Public trust in science: Exploring the idiosyncrasy-free ideal. In K. Vallier and M. Weber (Ed.), Social trust (pp. 102-121). New York, NY: Routledge: Routledge.
• Braus, J. A., & Wood, D. (1993). Environmental education in the schools: Creating a program thatworks! Washington, DC: Peace Corps, Information Collection & Exchange.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2012). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (34.Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı (CSBB) (2019). Sürdürülebilir kalkınma amaçları değerlendirme raporu. T. C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı.
• Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı (CSBB) (2021). Stratejik plan 2019-2023. T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı.
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (ÇŞB) (2022, Mayıs 15). İklim değişikliği eğitim modülleri tamamlandı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı. https://cygm.csb.gov.tr/iklim-degisikligi-egitim-modulleri-tamamlandi-haber-253452
• Dal, B., Alper, U., Özdem-Yılmaz, Y., Öztürk, N., ve Sönmez, D. (2015). A model for pre-service teachers' climate change awareness and willingness to act for pro-climate change friendly behavior: Adaptation of awareness to climate change questionnaire. International Research in Geographical and Environmental Education, 24(3), 184-200.
• Dal, B., Öztürk, N., Alper, U., Sönmez, D., ve Çökelez, A. (2015). An analysis of the teachers’ climate change awareness. Athens Journal of Education, 2(2), 111-122.
• Deniz, M., İnel, Y. ve Sezer, A. (2021). Üniversite öğrencilerinin küresel iklim değişikliğine yönelik farkındalık ölçeği. International Journal of Geography and Geography Education, 43, 252-264. https://doi.org/10.32003/igge.818561
• Doğan, Y. (2008). İnsanlığın ekolojik krizi: Küresel iklim değişikliği örneği. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Esen, S., & Alkış Küçükaydın, M. (2022). Turkish adaptation study of the trust in science and scientists scale: Validity and reliability study. Research on Education and Psychology, 6 (Special Issue), 57-68.
• İğci, T. ve Çobanoğlu, N. (2019). İklim değişikliğinin ve iklim değişikliğiyle ilgili küresel anlaşmaların çevre etiği bakımından değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi, 7(2), 130-146.
• Karakaya, F., Ünal, A., Çimen, O. ve Yılmaz, M. (2018). Üstün yetenekli öğrenciler ve akranlarının çevre algılarının incelenmesi. Online Fen Eğitimi Dergisi, 3(1), 25-32.
• Kılavuz, H. (2015). Çevre krizinin nedenleri ve çözüm arayışları. Mülkiye Dergisi, 39(1), 279-296.
• Kızılay, E. ve Şentürk, M. L. (2021). Ortaokul fen bilimleri dersi öğretim programının çevre eğitiminin amaçları çerçevesinde incelenmesi. Journal of Individual Differences in Education, 3(2), 60-73.
• Kurtulmus, F. (2023). Bilimde değerlerin rolü ışığında bilime güven. Felsefe Arkivi, 58, 1-21.
• Kutluca, A., Y., Çetin, P., S., & Akbaş, M. (2019) Examination of the evidences used by the secondary school students in the process of socio-scientific argumentation: Example of global climate change. Bartın University Journal of Faculty of Education, 9(1), 36-48.
• Külegel, S. (2020). Çevre eğitimine dayalı fen, teknoloji, mühendislik, matematik temelli etkinliklerin üstün/özel yetenekli öğrencilerin 21. yüzyıl becerilerini geliştirmesine yönelik araştırma. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM) (2015). Yeni senaryolar ile Türkiye iklim projeksiyonları ve iklim değişikliği. Meteoroloji Genel Müdürlüğü Araştırma Dairesi Başkanlığı Klimatoloji Şube Müdürlüğü.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) (2022, Mayıs 13). Çevre eğitimi ve iklim değişikliği dersi müfredatı tamamlandı. Milli Eğitim Bakanlığı. https://www.meb.gov.tr/cevre-egitimi-ve-iklim-degisikligi-dersinin-mufredati-tamamlandi/haber/25946/tr
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) (2023, Temmuz 26). MEB bilsem sayısında hedefini aştı. MEB. http://www.meb.gov.tr/meb-bilsem-sayisinda-hedefini-asti/haber/26129/tr
• Monroe, M., Andrew, E., & Biedenweg, K. (2008). A framework for environmental education strategies. Applied Environmental Education & Communication, 6(3-4), 205-216.
• Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü (ORGM) (2017). Beni anlayın üstün/özel yetenekli çocuğum var. Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
• Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü (ORGM) (2021). Bilim ve sanat merkezleri yönergesi. Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü. https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2016_10/07031350_bilsem_yonergesi.pdf
• Özmehmet, D. E. (2008). Dünya ve Tükiye’de sürdürülebilir kalkınma yaklaşımları. Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, 3(12), 1853-1876.
• Reid, I., & Sa'di, I. (1997). Jordanian and British primary school children's attitudes towards the environment. Educational Studies, 23(3), 473-480.
• Sade, G. ve Elton, C. (2023, Kasım 25). İklim bilimciler uyarıyor: “İklim krizinin insan neslini yok etme riski göz ardı ediliyor”. https://tr.euronews.com/green/2022/08/02/iklim-bilimciler-uyariyor-iklim-krizinin-insan-neslini-yok-etme-riski-gozardi-ediliyor
• Sak, U., Ayaş, B., Sezerel, B., B., Öpengin, E., Özdemir, N., N. ve Demirel-Gürbüz, Ş. (2015). Türkiye’de üstün yeteneklilerin eğitiminin eleştirel bir değerlendirmesi. Türk Üstün Zeka ve Eğitim Dergisi, 5(2), 110-132.
• Sontay, G., Gökdere, M. ve Usta, E. (2014). Üstün yetenekli öğrencilerle akranlarının çevresel davranışlarının karşılaştırmalı incelenmesi. Journal of Turkish Gifted and Talented, 4(2), 90-106.
• Tanık Önal, N. (2021) Environmental education for gifted students. International Journal of Geography and Geography Education (IGGE), 43, 122-135.
• Tarım ve Orman Bakanlığı (TOB) (2021). İklim değişikliği ve tarım değerlendirme raporu. Tarım ve Orman Bakanlığı.
• Tok, G., Cebesoy, Ü., B. ve Bilican, K. (2017). Sınıf öğretmeni adaylarının iklim değişikliği farkındalıklarının incelenmesi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(2), 23-36.
• Torsten, W. (2013). Epistemic trust in science. The British Journal for the Philosophy of Science, 64(2), 233-253.
• Türkeş, M. (2008). Küresel iklim değişikliği nedir? Temel kavramlar, nedenleri, gözlenen ve öngörülen değişiklikler. İklim Değişikliği ve Çevre, 1, 26-37.
• Tüzer, M. ve Doğan, S. (2021). İklim değişikliğinin bilimsel temelleri. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 10(3), 639-656.
• Uğurlu, Ö. Ve Demirer, Y. (2008). Disiplinlerarası çevre eğitimi üzerine ulusal ve uluslararası örnekler: Bilimsel faaliyet, siyasi karar verme süreci ve eğitim. Eğitim Bilim Toplum Dergisi, 6(23), 94-111.
• World Wide Fund for Nature (WWF) (2022, Mayıs 15). İklim değişikliği. World Wide Fund for Nature (WWF). https://www.wwf.org.tr/ne_yapiyoruz/iklim_degisikligi_ve_enerji/iklim_degisikligi/
• Yıldız, K., Sipahioğlu, Ş. ve Yılmaz, M. (2000). Çevre bilimi. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.