Pre-Service Turkish Language Teachers’ Self Sufficient on Reading and Reading Education

Yıl 2013, Cilt: 6 Sayı: 4, - , 04.06.2013

Mehmet Kurudayıoğlu Gamze Çelik

Öz

In this study, it is aimed to reveal pre-service Turkish Language teachers’ perceptions about reading and reading education. This study is descriptive in nature. To collect data, a questionnaire developed by researchers was used and the data analyzed by survey method. 156 pre-service Turkish Language Teachers who were taught in 3rd and 4th grade participated. The questionnaire was applied to participants in 2011, spring term. Mean, percent, frequencies, t-test, one-way ANOVA statistical procedures were used to acquire the results. According to results, all pre-service teachers believed that “reading books are beneficial”. On the other hand, they found themselves partly adequate about “To be sensitive for importance of gaining reading habit” and “to be aware of objective and subjective notions”. There is no statistical difference between men and women pre-service teachers’ preconceptions about reading education and reading proficiency. It is understood from statistical analysis that 4th grade pre-service teachers found themselves more adequate than 3rd grade pre-service teachers. Additionally, pre-service teachers who were taught in evening education found themselves more adequate than the others in formal education. Finally, there is no statistical difference about pre-service teachers’ perceptions reading proficiency and reading education as to high schools which they graduated

Anahtar Kelimeler

reading, Turkish education, sufficient, reading education, Turkish language teacher.

Türkçe Öğretmeni Adaylarının Okumaya ve Okuma Eğitimine İlişkin Özyeterlik Algıları

Öz

Bu çalışmada okuma alışkanlığını gençlere kazandıracak olan öğretmen adaylarının, okumaya ve okuma eğitimine ilişkin özyeterlik algıları tespit edilmeye çalışılmıştır. Araştırma betimsel niteliktedir. Çalışmada tarama modeli kullanılmıştır ve anket uygulanmıştır. Çalışma grubunu, 2010-2011 akademik yılında, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi Bölümü’nde 3. ve 4. sınıfta öğrenim gören 156 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Çalışma bahar döneminde 2011 Mayıs-Haziran ayları arasında gerçekleştirilmiştir. Verilerin çözümlenmesinde ortalama, yüzde, frekans, T-testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) istatistiksel yöntemleri kullanılmıştır. Anket sonuçlarına göre öğretmen adayları; “Kitap okumanın yararlı olduğunu düşünüyorum.” konusunda kendilerini yeterli görmektedir. “Okuma alışkanlığını kazanmanın önemi konusunda duyarlı olma”, “okuduklarındaki öznel ve nesnel yargıları ayırt edebilme” konularında kendilerini kısmen yeterli görmektedirler. Türkçe Öğretmeni adaylarının cinsiyete göre okuma eğitimi algıları arasında anlamlı bir farklılık yoktur. Aynı şekilde okuma yeterliği ile cinsiyetleri arasında anlamlı bir farklılık yoktur. Sınıf düzeyine bağlı olarak Türkçe öğretmeni adaylarının okuma becerisi özyeterliği algılarında anlamlı bir farklılık görülmüştür. Öğretim şekli ile okuma eğitimi ve okuma becerisi özyeterlik algıları arasında da anlamlı bir ilişki vardır. Son olarak; öğretmen adaylarının mezun oldukları lise türleri ile okuma becerisi ve okuma eğitimi özyeterlik algıları arasında anlamlı bir ilişki görülmemiştir.

Anahtar Kelimeler

okuma, Türkçe eğitimi, özyeterlik, okuma eğitimi, Türkçe öğretmeni.

Kaynakça

• Akyol, H. (2012). Programa Uygun Türkçe Öğretim Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Arı, E. ve Demir, K. (2012). İlköğretim Bölümü Öğretmen Adaylarının Kitap Okuma Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi, Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1(1), 116-128.
• Arıcı, A. F. (2008). Okuma Eğitimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Avrupa Komisyonu (2011). Avrupa’da Okuma Eğitimi: Bağlam, Politika ve Uygulamalar, Eğitim, İşitsel Görsel Medya ve Kültür Yürütme Ajansı.
• Aytaş, G. (2005). Okuma Eğitimi, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, C:3, S.4, 4614
• Bandura, A. (2006). Guide for Creating Self-efficacy Scales. In F. Pajares and T.C. Urdan (Eds.) Self-efficacy Beliefs of Adolescents Greenwich, Connecticut: Information Age Publication, 305-337.
• Batur, Z., Gülveren, H. ve Bek H. (2010). Öğretmen Adaylarının Okuma Alışkanlıkları Üzerine Bir Araştırma: Uşak Eğitim Fakültesi Örneği. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3/1, 32-49.
• Çetin, B. (2008). Marmara Üniversitesi Sınıf Öğretmeni Adaylarının Bilgisayarla İlgili Öz-yeterlik Algılarının İncelenmesi. D.Ü.Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 11,101-114.
• Filiz, K. (2004).Gazi Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulunda Okuyan Öğrencilerin Meslekle İlgili Okuma ve Araştırma Alışkanlıkları. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 24,Sayı 2, 231-242.
• Gömleksiz, M. N. (2004). Kitap Okuma Alışkanlığına İlişkin Bir Tutum Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirliği, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 14, Sayı 2,185-195.
• Güneş, F. (2012). Okuma ve Zihni Yönetme, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 9, Sayı 18, 1-15.
• Karasar, N. (2007). Bilimsel Araştırma Yöntemi. İstanbul: Nobel Yayın Dağıtım.
• Karatay, H. (2011). Okuma Eğitimi Kuram ve Uygulama. Ankara: Berikan Yayınevi.
• Kurudayıoğlu, M. (2011). Zihinsel ve Fiziksel Bir Süreç Olarak Okuma, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 31,Sayı 1, 15-29.
• Kurulgan, M. ve Çekerol, G. S. (2008). Öğrencilerin okuma ve kütüphane kullanma alışkanlıkları üzerine bir araştırma, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt/Vol.:8-Sayı/No:2, 237-258.
• Manguel, A. (2004). Okumanın Tarihi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• MEB (2006). Türkçe Dersi 6,7,8. Sınıflar Öğretim Programı. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• Odabaş, H., Odabaş Y. ve Polat C. (2008). Üniversite Öğrencilerinin Okuma Alışkanlığı: Ankara Üniversitesi Örneği, Bilgi Dünyası, 9(2), 431-465. Özbay, M., Bağcı, H. ve Uyar, Y. (2008). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Okuma Alışkanlığına Yönelik Tutumlarının Çeşitli Değişkenlere Göre Değerlendirilmesi, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 9, Sayı 15,117-136.
• Özbay, M. ve Özdemir, B. (2012). Okuduğunu Anlama Sürecinde Çıkarım Yapma Becerisinin İşlevi, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 9, Sayı 18, 17-28.
• Şahin, A. (2010). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Kütüphaneleri Kullanma Durumları, Turkish Studies, International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic,Volume 5/4 Fall.
• Temizkan, M. (2009). Metin Türlerine Göre Okuma Eğitimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Topuzkanamış,E. ve Maltepe S. (2010). Öğretmen Adaylarının Okuduğunu Anlama ve Okuma Stratejilerini Kullanma Düzeyleri, Türklük Bilimi Araştırmaları, Sayı 27, 655-677.
• Uyar, Y., Ateş, S. ve Yıldırım, K. (2012). Öğretmen Adaylarının Okuduğunu Anlama Sürecinde Kullandıkları Öz Düzenlemeye Dayalı Öğrenme Becerileri, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 9, Sayı 18, 227-247.
• Yılmaz, Z. A. (2006). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Okuma Alışkanlığı, İlköğretim Online, 5(1), 1-6. http://ilkogretim-online.org.tr.
• Zeren, G. ve Arslan R. (2009). Bir Eğitim Süreci Olarak Görsel Okuryazarlık. TSA, Yıl 13, Sayı 3,43-52.