Strategic Importance of Energy Sources of Middle East Region for the 21st Century World Economy

Yıl 2013, Cilt: 6 Sayı: 3, 1 - 35, 03.06.2013

Hüseyin Altay Ulaş Nugay

Öz

The importance of energy sources which started to become the most strategic input for the countries in the 20th century gradually increases. De-spite of the increase of demand and dependence to the energy at this ratio, energy resources speedily decrease. This situation caused that all the atten-tions focused on energy regions. Middle East is one of the most important of these regions. Within this framework, this study aims to explain the impor-tance of Middle East energy sources of 21st century with regards to the world economy as was in the 20th century. In accordance with this purpose, information about Middle East and its strategic importance were given in the first part. In the second part, consumption and production values, petroleum and natural gas reserve of the region in proportion to world were examined. In the last part, Middle East policies of global powers and strategic importance of Middle East in the 21st century in the light of their relations with the countries in the region were tried to be revealed.

Anahtar Kelimeler

Middle East, Energy, Petroleum, Natural Gas

Orta Doğu Bölgesi Enerji Kaynaklarının 21. Yüzyıl Dünya Ekonomisi İçin Stratejik Önemi

Öz

20. yüzyılda ülkeler açısından en stratejik girdi olmaya başlayan enerji kaynakları, bu önemini giderek daha da artırmaktadır. Enerjiye olan bağımlılığın ve talebin bu oranda artmasına karşılık enerji kaynakları da hızla azalmaktadır. Bu durum tüm dikkatlerin enerji bölgelerine yoğunlaş-masına neden olmuştur. Bu bölgelerin başında da Orta Doğu gelmektedir. Bu kapsamda çalışmanın amacı, Orta Doğu enerji kaynaklarının 20 yüzyılda olduğu gibi 21. yüzyılda da dünya ekonomisi açısından önemini açıklamak-tır. Bu amaç çerçevesinde, çalışmanın ilk kısmında Orta Doğu ve stratejik önemi hakkında bilgiler verilmiştir. İkinci kısımda ise, bölgenin dünyaya oranla petrol ve doğalgaz rezervleri, üretim ve tüketim değerleri incelenmiştir. Son kısımda da küresel güçlerin Orta Doğu politikaları ve bölge ülkelerle ilişkileri ışığında Orta Doğu bölgesinin 21. yüzyıldaki stratejik önemi ortaya konmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Orta Doğu, Enerji, Petrol, Doğalgaz

Kaynakça

• Acar, Ç; Sertaç B,; Fevzi G,; ve Çiğdem M.;(2007), Petrol Ve Doğal Gaz, ODTÜ Yayıncılık, Ankara.
• Ahmetbeyoğlu, A; Hayrullah C,; Yahya B; (2003), Irak Dosyası, Tarih ve Tabiat Vakfı Tatav Yayınları, İstanbul.
• Akbaş, Z; (2011), ‚ABD’nin Orta Doğu Politikalarının Sürdürülebilirliği ve Orta Doğu’da Güç Mücadelesi‛, Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi, Ekim 2011 ABD ve Büyük Ortadoğu ilişkileri özel sayısı,ss.1–18, Alkin, K ve Sabit A,; (2006), Küresel Petrol Stratejilerinin Jeopolitik Açıdan Dünya Ve Türkiye Üzerindeki Etkileri, İstanbul Ticaret Odası, İstanbul.
• Arı, T; (2004), Geçmişten Günümüze Orta Doğu Siyaset Savaş ve Diplomasi, Alfa Yayınları., İstanbul.
• Ayhan ,V; (2009), Ortadoğu ve Petrol İmparatorluk Yolu, Dora Yayınları, Bursa.
• Bal, İ; (2008), ABD Politikaları ve Türkiye, Lalezar Kitabevi, Ankara.
• Banks F. E.;(2000), Energy Economics: A Modern Introduction, Kluwer Academic Publishers, USA, Davutoğlu, A; (2001), Stratejik Derinlik Türkiye’nin Uluslararası Konumu, Küre yayınları, İstanbul.
• Eden R. and etc.; (1982), Energy Economics Growth, Resources and Policies, Cambridge University Press, ETKB; (1984),T.C Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, 1985 Enerji Politikası 1, Ankara.
• Huntington, P. S., (1997), Medeniyetler Çatışması, (çev.) M. Yılmaz, Vadi Yayınları, Ankara.
• Karaca, K; (2003), Dünyadaki Yeni Güç Çin Tek Kutuptan Çift Kutuba, IQ Sanat Yayıncılık, İstanbul.
• Kraft J. and Kraft A.;(1978), ‚On the Relationship Between Energy and GNP‛, Journal of Energy and Development, Vol:3, Number:2, Norton, R A.; (2000), Ortadoğu Politikaları ve Güvenlik, (Çev. Ceylan Tokluoğlu), Büke Yayınları, İstanbul.
• Özel, P; (2003), Petrol Sanayiinde Dikey Bütünleşme Ve Türkiye’de Uygulanabilirliği, DPT, Ankara.
• Parlar, S; (2003), Barbarlığın Kaynağı Petrol, Anka Yayınları, İstanbul. Sevim, C., (2012), ‚Küresel Enerji Politiği ve Enerji Güvenliği‛, Journal Of Yaşar University, C. 7, S. 26, İzmir, ss. 4378-4391
• Tellal, E; (2010), ‚Zümrüdüanka: Rusya Federasyonu’nun Dış Politikası‛, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi,65,S,3,Ankara,ss.190- 236.
• Üşümezsoy, Ş ve Şamil Ş,; (2003), Yeni Dünya Petrol Düzeni ve Körfez Savaşları, İnkılap Kitabevi, İstanbul.
• Yergin, D; (2011), Petrol Para Ve Güç Çatışmasının Epik Öyküsü,(Çev. Kamuran Tuncay), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.