Çağdaş Siyaset Felsefesinde İki Tarz-ı Cumhuriyetçilik: Atina ve Roma Anlayışlarının Karşılaştırılması

Yıl 2013, Cilt: 6 Sayı: 1, 111 - 130, 01.06.2013

Efe Baştürk

Öz

Cumhuriyetçiliğin Atina ve Roma yorumları siyaset felsefesinde birbirinden oldukça farklı anlayışlar doğurmuştur. Atina cumhuriyetçiliği siyasal katılımı önceleyen bir teori üzerine temellendirilirken, Roma cumhuriyetçiliği yasaların egemenliğinde bir özgürlük anlayışı üzerine oturtulmuştur. Atina ve Roma cumhuriyetçiliğinin bir diğer ayrıştıkları nokta özgürlüğe ilişkin yorumlamalarıdır. Atina cumhuriyetçiliği özgürlüğü katılımla eşdeğer tutarken veya kavrama pozitif bir anlam yüklerken, Roma cumhuriyetçiliği özgürlüğü “tahakkümsüzlük” olarak kavramakta, böylece kavrama negatif bir vasıf kazandırarak liberalizme yaklaşmaktadır. Bu çalışma Atina ve Roma düşüncelerinin kuramsal bir karşılaştırmasını yapmayı amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Cumhuriyetçilik, Özgürlük, Öz-Yönetim, Atina, Roma

Two Sorts of Republicanism in Contemporary Political Philosophy: Comparison of Athens and Rome Interpretations

Öz

The interpretations of the Athenian and Roman conceptions of republicanism has formed highly different approaches in political philosophy. Unlike the Athenian republicanism which is based on a theory that gives priority to political participation, Roman republicanism is based on a theory that emphasizes the concept of freedom within the boundaries of the rule of law. Another point of divergence for these two approaches is their perceptions of freedom. Unlike the Athenian republicanism which defines freedom as political participation, which could also be seen as positive liberty, the Roman republicanism considers freedom as nondomination which establishes affinity with liberalism due to its emphasis on the importance of negative liberty. This study aims to make a benchmarking between thoughts of Athens and Rome and their theories on republicanism.

Anahtar Kelimeler

Republicanism. Freedom, Self-Government, Athens, Rome

Kaynakça

• Ağaoğulları, M. A. (2011), Sokrates’ten Jacobenlere Batı’da Siyasal Düşünceler Tarihi, İstanbul, İletişim
• Arendt, H. (1951), The Origins of Totalitarianism, New York, Harcourt, Brace & World, Inc.
• Arendt, H. (1997), Şiddet Üzerine, çev. Bülent Peker, İstanbul, İletişim
• Arendt, H. (2009), İnsanlık Durumu: Seçme Eserler 1, çev. Bahadır Sina Şener, İstanbul, İletişim
• Arendt, H. (2011), Şiddet Üzerine, Seçme Eserler 6, çev. Bülent Peker, İstanbul, İletişim
• Aristoteles, (2010), Politika, çev. Mete Tunçay, İstanbul, Remzi Kitabevi
• Audier, S. (2006), Cumhuriyet Kuramları, çev. İsmail Yerguz, İstanbul, İletişim
• Benhabib S. (2000), , “The Destruction of Public Sphere and the Emergence of Totalitarianism”, Seyla Benhabib, The Reluctant Modernism of Hannah Arendt (içinde), Oxford, AltaMira Press
• Berlin, I. (1997), “Two Concepts of Liberty”, P. Pettit ve R. E. Goodin (der), Contemporary Political Philosophy: An Anthology (içinde), Oxford, Blackwell Publishing
• Coker, F. W. (1961), Readings in Political Philosophy, New York, The Macmillan Company
• Conovan, M. (1987), “Republicanism”, David Miller (der), The Blackwell
• Encyclopedia of Political Thought (içinde), Oxford, Blackwell Publishers Crocker, L. (1980), Positive Liberty: An Essay in Normative Political Philosophy, Melbourne International Philosophy Series, no. 7, Hingham, Kluwer Boston Inc.
• Crowder, G. (2004), Isaiah Berlin: Liberty and Pluralism, Cambridge, Polity Press
• Ebenstein, W. (2001), Siyasi Felsefenin Büyük Düşünürleri, çev. İsmet Özel, İstanbul, Şule Yayıncılık Euben, P. (2000), “Arend’t Hellenism”, Vila Dana (der), The Cambridge Companion to Hannah Arendt (içinde), Cambridge, Cambridge University Press
• Hansen, P. B. (1993), Philip Berger Hansen, Hannah Arendt: Politics, History and Citizenship, California, Stanford University Press
• Held, D. (1995), Democracy and the Global Order, Cambridge, Polity Press Held, D. (2006), Models of Democracy, Cambridge, Polity Press
• Honneth, A. (1997), “Recognition and Moral Obligation”, Social Research, 64: 1, (s.16-35)
• Honohan, I. (2002), Civic Republicanism, New York, Routledge
• Keyman, E. F. ve Turnaoğlu, B. (2008) “Neo-Roma ve Neo-Atina Cumhuriyetçiliği: Cumhuriyetçilik, Demokratikleşme ve Türkiye”, Doğu Batı , Yıl: 11, Sayı: 47
• Kymlicka, W. ve Norman, W. (1994), “Return of the Citizen: A Survey of Recent Work on Citizenship Theory”, Ethics, Volume: 104, Issue 2 Makyavel, (2009), Söylevler, çev. Alev Tolga, İstanbul, Say Yayınları
• Maynor, J. (2003), Republicanism in the Modern World, Cambridge, Polity Press
• Miller, D. (1991), Liberty, New York, Oxford University Press
• Mouritsen, P. (2006), “Four Models of Republican Liberty and Self-Government”, Iseult Honohan and Jeremy Jennings (der), Republicanism in Theory and Practice (içinde), New York, Routledge Pettit, P. (1989), “A Definiton of Negative Liberty” Ratio, Vol. 2, 1989
• Pettit, P. (1993), The Common Mind: An Essay on Psychology, Society and Politics, New York, Oxford University Press
• Pettit, P. (1997), “Freedom with Honor: A Republican Ideal”, Social
• Research ,Spring, 64, I; Research Library Core Pettit, P. (1998), Cumhuriyetçilik: Bir Özgürlük Ve Yönetim Teorisi, İstanbul, Ayrıntı
• Pettit, P. (2007), “A Republican Right to Basic Income”, Basic Income Studies, Vol. 2, Issue 2, December
• Pettit, P. (2008), “The Basic Liberties”, Matthew H. Kramer (der), The Legacy of H.L.A. Hart: Legal, Political, and Moral Philosophy (içinde), Oxford University Press
• Pettit, P. (2010), “A Republican Law of Peoples”, European Journal of Political Theory , 9(1)
• Sandel, M. (1996), Democracy’s Discontent: America in Search of a Public Philiosophy, Cambridge, Harvard University Press
• Skinner, Q. (1983), “Macchiavelli on the Maintenance of Liberty”, Politics (içinde), 18:2
• Skinner, Q. (1984), “The Idea of Negative Liberty: Historical Perspectives”, Q. Skinner, J. B. Schneewind, R. Rorty (der), Philosophy in History: Essays on Historiography of Philosophy (içinde), Cambridge, Cambridge University Press
• Skinner, Q. (1986), “The Paradoxes of Political Liberty”, David Miller (der), Liberty (içinde), New York, Oxford University Press
• Skinner, Q. (1990), “Republican Ideal of Political Liberty”, G. Bock, Q.
• Skinner ve M. Viroli (der), Machiavelli and Republicanism (içinde), Cambridge, Cambridge University Press Skinner, Q. (1998), Liberty Before Liberalism, Cambridge, Cambridge University Press
• Skinner, Q. (2002), “A Third Concept of Liberty”, London Review of Books (içinde), Vol: 24, No: 7
• Skinner, Q. (2004), Machiavelli, çev. C. Atilla, İstanbul, Altın Kitaplar Yayınevi
• Swift, A. (2006), Political Philosophy: A Beginner’s Guide for Students and Politicans, Cambridge, Polity Press
• Taylor, C. (1989), “Reparinig Individualist and Communitarian Failings”, Nancy L. Rosenblum (der), Liberalism and Moral Life (içinde), Cambridge, Harvard University Press
• Taylor, C. (1995), Philosophical Arguments, Cambridge, MA: Harvard University Press
• Taylor, C. (1995), Philosophical Arguments, Cambridge, MA: Harvard University Press
• Tunçel, A. (2010), Bir Siyaset Felsefesi: Cumhuriyetçi Özgürlük, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları
• Uslu, C. (2009), Doğal Hukuk ve Doğal Haklar, Ankara, Liberte
• Young, R. (1986), Personal Autonomy: Beyond Negative and Positive Liberty, Beckenham, Croom Held