Dîvânü Lügâti’t-Türk’te Geçen Mimarlıkla İlgili Adlar

Yıl 2011, Cilt: 4 Sayı: 2, 22 - 40, 02.06.2011

Talip Yıldırım

Öz

Türkçenin gelişim alanlarındaki dil incelemelerinde söz varlığı üzerinde yapılan çalışmalar önemli bir yere sahiptir. Türk Dilinin tarihsel süreci içerisinde Karahanlı Türkçesi dönemi önemli bir yeri vardır. Karahanlı Türkçesi döneminde Türk Dili’ne kaynaklık eden eserler meydana getirilmiştir. Bu eserlerden biri de Dîvânü Lûgati’t-Türk’tür. Eser, dönemin kültür, dil, coğrafya ve tarih bilgilerini içeren önemli bir kaynaktır. Eser, zengin bir dil malzemesine sahiptir. Çalışmamızda, eserde geçen mimarlıkla ilgili adlar etimolojik olarak inceleyip, kullanımlarını ortaya koymaya çalıştık.

Anahtar Kelimeler

Karahanlı Türkçesi, Divanü Lügati’t-Türk, Mimarlık, Ad, Etimoloji.

Names In Dîvânü Lugâti't Türk Which Are Related To Architecture

Öz

Research on vocabulary, vocabulary buildng and vocabulary acqusition has an important place in historical and contemporary linguistic studies on Turkish language. Turkish language used in Karahani period has an important place in the historical development of Turkish language. There are many written and oral sources remaining from the Karahani period that * Bu makale 13-15 Ekim 2011 tarihleri arasında gerçekleşen II. Uşak Sempozyumu’nda bildiri olarak sunulmuştur. ** Doç. Dr., Uşak Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Sosyal Bilimler Dergisi 23 are providing data and information about Turkish language. One of those sources is Dîvânü Lûgati’t-Türk. It is a very significant source that comprises of cultural, linguistic, geographic and historical information about Karahani period. In order to determine how they were perceived, understand and used in the given period of time, this study etymologicaly examines the names of architectural works and monuments of Karahanids mentioned in Dîvânü Lûgati’t-Türk.

Anahtar Kelimeler

Karahani Turkish, Dîvânü Lügâti’t-Türk, Architecture, Name, Etymology