Exploring the Relationship between Incentive-Based Budgeting and Organizational Governance in Higher Education Institutions: A Case Study of a Public University

Yıl 2010, Cilt: 3 Sayı: 1, 83 - 102, 01.06.2010

Osman Çekiç

Öz

This study focuses on the effects of an incentive-based budgeting system on faculty and administrators’ frames used during budgetary decision-making at a public higher education institution in the US. More specifically, this study explored the organizational frames (Bolman and Deal, 2003) used by faculty and administrators when they are involved in budgetary issues as well as how these frames have changed overtime. To explain this, a qualitative single institution case study was employed. The data used in the study came from two different sources: Individual interviews with faculty and administrators and institutional documents. The interviews with faculty and administrators took place over a fifteen-year period, corresponding with the implementation and ongoing use of responsibility center management as a budgeting method (RCM). These interviews were used to illustrate the organizational frames used by faculty and administrators at a public doctoral I institution in the Mid-West. The findings suggest that faculty and administrators use multiple frames in decision-making. When involved with budgetary issues, they both predominantly use structural frame, followed by political frame. In general, there has been a change toward a more rational decision-making process. This is made evident by the presence of structural frame being reported as particularly strong. On the other hand, the use of both human resource frame and of symbolic frame in the institution is described as eroding. Additionally, there exists a difference between the faculty and the administrators in the frames they most use.

Anahtar Kelimeler

Budgeting, Higher Education, Organizational Frames, Responsibility Center management (RCM).

Yükseköğretim Kurumlarında Teşvik Esaslı Bütçeleme ve Yönetişim Arasındaki İlişkinin Açıklanması: Bir Kamu Üniversitesi Örneği

Öz

Bu çalışma teşviğe-dayalı (incentive-based) bir bütçe modelinin Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) devlet destekli (public) bir yüksek öğretim kurumundaki öğretim üyeleri ve yöneticilerin (rektör yardımcısı, dekan ve bölüm başkanı) bütçe kararları alınırken kullandıkları örgüt modellerine etkisini araştırmıştır. Çalışma, özellikle bu öğretim üyesi ve yöneticilerin kurumsal bütçe ile ilgili konularda kullandıkları Bolman ve Deal (2003) tarafından geliştirilen örgüt * Bu makale yazarın “Responsibility Center Management and Cultural Change at a modellerinden (yapısalcı, sembolik, politik ve insan kaynakları) hangisini ağrırlıklı olarak kullandıkları ve bu bütçe yönteminin değişmesi nedeni ile ögretim üyesi ve yöneticilerin kullandıkları örgüt modelindeki değişklikleri gözlemlemek üzere yapılmıştır. Araştırmada, durum (örnek olay) calışma yöntemi nitel araştırma ilkerine bağlı olarak kullanılmıştır. Veriler öğetim üyeleri ve yöneticiler ile yapılan görüşmeler ve kurumsal dökümanların incelenmesi youlu ile elde edilmiştir. Araştırma aynı zamanda boylamsal bir nitelik taşımaktadır; görüşmeler 15 yıllık bir dönemi kapsamakatadır ve üç aşamada gerçekleşmiştir: bütçe modelinin ilk uygulama aşaması, uygulama başlangıcından 10 yıl sonra ve uygulama başlangıcından 15 sonra. Bulgular öğretim üyeleri ve yöneticilerin farklı örgüt modellerini aynı anda kullandıklarını fakat bütçe ile ilgili konularda daha çok yapısalcı modeli ağırlıklı olarak işlevsellendirdikleri görülmüştür ve bunu politik model izlemiştir. Bütçe yönteminin uygulanması ile birlikte daha çok rasyonel karar almaya eğilimi artmış ve daha önceki bütçe yönteminde politik olarak görülen bütçe süreci yapısalcı açıdan elealınmaya başlanmıştır. Bir diğer bulguda, yöneticilerin ve öğretim üyelerinin farklı durumlarda değişik örgüt modellerini kullandıklarıdır. Ayrıca konun Türkiy’ye uyarlanmsı konusunda öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Örgüt kültürü, Örgüte bakış modelleri, Yüksek öğretim, Sorumluluk Merkezli Bütçe (SMB), Yüksek öğretim finansmanı.