Reading Habits Profile of Faculty of Education Students

Yıl 2015, Cilt: 8 Sayı: 3, 141 - 166, 29.06.2015

Derya Çintaş Yıldız , Dilek Ceran , Hasan Sevmez

Öz

Having the characteristics given in the definition of professional teacher is directly associated with reading habit and culture. In this regard, having reading habit at a good level is important for teacher candidates who are taken as models. The purpose of this research is to determine reading habit profiles of undergraduates of Necmettin Erbakan University Ahmet Keleşoğlu Faculty of Education. According to the results of the research; it was detected that most of the teacher candidates read 1-5 books, they selected “Not having reading habit” option principally among the factors preventing their reading; their reading habit did not change as to class levels distinctly; “advice from a friend” took the top place among the factors which were effective on their reading; novel and story took the top place among the genres preferred by them; reading in their department predominantly, the internet and TV lasted  less than 1 hour, hanging out with friends took 2-3 hours; the writings on the social networking sites, literary books, newspaper on internet and religious magazines were in the first four among the materials mostly preferred, most widely read Turkish writers included İskender Pala, Elif Şafak, Sinan Yağmur, Canan Tan and Reşat Nuri Güntekin; most widely read foreign writers included Khaled Hosseini, Adam Fewer, Cengiz Aytmatov, Dostoyevski and Victor Hugo.

Anahtar Kelimeler

Faculty of Education Students; Reading; Reading Habit

Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Okuma Alışkanlıkları Profili

Öz

Profesyonel öğretmen tanımlamasındaki özelliklere sahip olabilmek, okuma alışkanlığı ve kültürü edinmiş olmakla doğrudan ilişkilidir. Bu bağlamda öğrencileri tarafından model alınacak olan öğretmen adaylarının okuma alışkanlıklarının iyi düzeyde olması önem taşımaktadır. Bu araştırmanın amacı Necmettin Erbakan Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi öğrencilerinin okuma alışkanlığı profillerini belirlemektir. Çalışmada, eğitim fakültesinde öğrenim gören toplam 21 bölümdeki 840 öğrenciye soru formu uygulanmış ve öğretmen adaylarının okuma alışkanlıkları profili belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre; öğretmen adaylarının; çoğunlukla 1-5 kitap okudukları, okumalarına engel olan unsurlar arasında ilk sırada “Okuma alışkanlığının olmaması”nı seçtikleri; okuma alışkanlıklarının sınıf düzeyine göre belirgin biçimde farklılaşmadığı; okumalarında etkili olan unsurlarda ilk sırada “arkadaş tavsiyesi”; en çok tercih ettikleri türler arasında ilk sırada roman ve hikâyenin yer aldığı; ağırlıklı olarak bölümlerde okumanın, internetin ve TV’nin 1 saatten az, arkadaşlarla vakit geçirmenin 2- 3 saat olduğu;  en çok tercih edilen materyaller arasında ilk dörtte sosyal paylaşım sitelerindeki yazılar, edebî kitaplar, internet ortamındaki gazeteler ve dinî dergilerin yer aldığı, en çok okunan Türk yazarların İskender Pala, Elif Şafak, Sinan Yağmur, Canan Tan ve Reşat Nuri Güntekin; en çok okunan yabancı yazarların ise Khaled Hosseini, Adam Fewer, Cengiz Aytmatov, Dostoyevski ve Victor Hugo olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Eğitim Fakültesi Öğrencileri; Okuma; Okuma Alışkanlığı

Kaynakça

• AKYOL, H. (2005). Türkçe ilkokuma yazma öğretimi. 4. Baskı, Ankara: PegemA Yayıncılık.
• ASLANTÜRK, E. & SARACALOĞLU, A., S. (2010). Sınıf öğretmenleri¬nin ve sınıf öğretmeni adaylarının okuma ilgi ve alışkanlıkları¬nın karşılaştırılması. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Der¬gisi, 11 (1), 155-176.
• AYYILDIZ M., Ü. BOZKURT & S. CANLI (2006). Okuma Kültürü Üzerine Bir Araştırma. Millî Eğitim (Edebiyat Eğitimi ve Öğretimi Özel Sayısı), Sayı:169, s. 277–296.
• BAMBERGER, R. (1990). Okuma alışkanlığını geliştirme. (Çev.: B.Çapar) Ankara: Kültür Bakanlığı.
• BARAN B. & ATA F. (2013). Üniversite öğrencilerinin web 2.0 teknolojileri kullanma durumları, beceri düzeyleri ve eğitsel olarak faydalanma durumları. Eğitim ve Bilim, 38(169), 192-208.
• BENSOUSSAN, M. (2009): Reading preferences and expectations of multilingual Israeli university students, Journal of Multilingual and Multicultural Development, 30:6, 465-480.
• BLAHA, B. A. & BENNETT, J. M. (1993). Yeni okuma teknikleri. (D. Şahiner, Çev.). İstanbul: Rota Yayınları.
• BÜYÜKÖZTÜRK, Ş. , ÇAKMAK, E. K. , AKGÜN, Ö. E. ,KARADENİZ Ş. ve DEMİREL, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• CEKİNHAD. (2000, Şubat 17) 1998 Ceza hukuku, kriminoloji ve insan hakları derneği kamuoyu araştırmaları dokuz numaralı kamuoyu araştırması, www.po.metu.edu.tr/bh505.html-52k. (2000, Kasım 28).
• CAPLAN, S.E. 2005. A social skill account of problematic internet use. Journal of Communication, 55(4). 721-736.
• ÇOCUK VAKFI. (2006). Türkiye’nin Okuma Alışkanlığı Karnesi. İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları.
• DEMİREL, Ö. (1999). İlköğretim okullarında Türkçe öğretimi. İstanbul: MEB Yayınları.
• EC. (2006). Quality assurance in teacher education in Europe. Brussel. Belgium. bookshop.europa.eu/.../quality-assurance-in-te. Erişim tarihi: 30.10.2014.
• ERİŞKON CANGİL, B. (2008). Okumayı Öğretmek - Almanca Öğretmen Adayı Gençlerin Okuma ve Kütüphane Kullanma Alışkanlıkları. Gençliğin İzdüşümü, Nilüfer Tapan Armağan Kitabı, Yay. Haz. Nilüfer Kuruyazıcı. İstanbul: Multilingual, 293-313.
• GEÇGEL, H. & BURGUL, F. (2009). Eğitim Fakültesi öğrencilerinin okuma ilgi alanları (Çanakkale örneği). TÜBAV Bilim Dergisi, 2(3): 341-353.
• GHOLİPOUR J. (2012). Tebriz (İran) Üniversitesi Fars Dili ve Edebiyatı Bölümü Öğrencilerinin Okuma Alışkanlıkları Üzerine Bir Çalışma, Türk Kütüphaneciliği 26, 4 769-779.
• GÖMLEKSİZ, M.N. (2004). Kitap okuma alışkanlığına ilişkin bir tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14, 185- 195.
• GÖNEN, M. (2007). Öğretim boyunca okuma alışkanlığı, okuma kültürü ve okullarda uygulama sorunları toplantısı. Ankara: MEB Yayınları.
• KARAMAN, M. K. & KARATAŞ, A. (2009). Media Literacy Levels of the Candidate Teachers, Elementary Education Online, 8(3), 798-808.
• KARAMAN, M. K. (2010). Öğretmen Adaylarının TV ve İnternet Teknolojilerini Kullanma Amaç ve Beklentilerinin Medya Okuryazarlığı Bağlamında Değerlendirilmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2), 51-62.
• KARASAR, N. (2008). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
• KAYALAN, M. (2000). Etkili ve hızlı okuma sanatı. İstanbul: Alfa Basım.
• KOLAÇ, E. (2007). Sınıf öğretmeni adaylarının okuyucu profilleri. Anadolu Üniversitesi VI. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu, 27-29 Nisan, 209-214.
• KUŞ, Z. & TÜRKYILMAZ, M. (2010) Sosyal Bilgiler ve Türkçe Öğretmeni adaylarının okuma durumları: (ilgi, alışkanlık ve okuma stratejilerini kullanım düzeyleri). Türk Kütüphaneciliği Dergisi, 24(1): 11-32.
• KÜTÜPHANELER VE YAYIMLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (2011). Türkiye Okuma Kültürü Haritası. http://www.kygm.gov.tr/Eklenti/55,yonetici-ozetipdf.pdf?0. Erişim tarihi: 30.10.2014.
• LEHR, F. (2005). Television wieving and writing. Http://ericir.syr.edu/plweb_cgi/fastweb?searchform+ericdb.
• MEB (2006). Türkçe dersi öğretim programı ve kılavuzu. Ankara: MEB Yayınları.
• MOKHTARI, K., REICHARD, C.A. & GARDNER, A. (2009). The Impact of Internet and Television Use on the Reading Habits and Practices of College Students. Journal of Adolescent & Adult Literacy, 52(7), 609-619.
• MOSTERT L. & WIKAN G. (2008): Reading habits and attitudes of primary school pupils in Namibia and Norway, Education as Change, 12(1), 95-107
• NATHANSON S., PRUSLOW J. & LEVITT R. (2008.) The reading habits and literacy attitudes of ınservice and prospective teachers results of a questionnaire survey, Journal of Teacher Education, 59(4), 313-321.
• ODABAŞ, H., ODABAŞ, Z.Y. & POLAT, C. (2008). Üniversite Öğrencilerinin Okuma Alışkanlığı: Ankara Üniversitesi Örneği. Bilgi Dünyası. 9 (2). 431-465.
• ÖZBAY, M. (2007). Türkçe Özel Öğretim Yöntemleri II, Ankara: Öncü Kitap.
• ÖZBAY, M., BAĞCI, H. & UYAR, Y. (2008). Türkçe öğretmeni adaylarının okuma alışkanlığına yönelik tutumlarının çeşitli değişkenlere göre değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(15), 117- 136.
• ÖZÇELEBİ, O. S. & CEBECİOĞLU, N. S. (1990). Okuma alışkanlığı ve Türkiye. İstanbul: Milliyet.
• ÖZDEMİR, E. (1967). İlkokul Öğretmenleri İçin Türkçe Öğretimi Kılavuzu. Ankara: Ansiklopedi Yayınları.
• RTÜK, (2013). Televizyon İzleme Eğilimleri Araştırması 2012 Mart Kamuoyu, Yayın Araştırmaları Ve Ölçme Dairesi Başkanlığı.
• SAĞLAM, M., SUNA, Ç. & ÇENGELCİ, T. (2008). Öğretmen adaylarının okuma alışkanlığını etkileyen görüş ve önerileri. Milli Eğitim. 178, 8-23.
• SARACALOĞLU, A.S., BOZKURT, N. & SERİN, O. (2003). Üniversite öğrencilerinin okuma ilgileri ve okuma alışkanlıklarını etkileyen faktörler. Eğitim Araştırmaları, 4, 149-157.
• SEVER, S. (2011), Türkçe öğretimi ve tam öğrenme. Ankara. Anı Yayıncılık.
• TDK (1998). Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• TEMİZKAN M. & SALLABAŞ M. E. (2009). Öğretmen Adaylarının Okuma ve Yazmaya Yönelik Tutumlarının Karşılaştırılması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, C.8 S.27 (155-176) ISSN:1304-0278.
• TÜRKİYE OKUMA KÜLTÜRÜ HARİTASI (2011). T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, http://basin.kulturturizm.gov.tr/TR,7074/turkiye-okumakulturu- haritasi-arastirmasi-sonuclari-ac-.html.
• YALMAN, M., ÖZKAN, E. & KUTLUCA, T. (2013). Eğitim fakültesi öğrencilerinin kitap okuma alışkanlıkları üzerine betimsel bir araştırma: Dicle Üniversitesi örneği. Bilgi Dünyası, 14 (2) 291-305.
• YANIK C. (2010). Öğretmen adaylarının bilgisayar okuryazarlık algıları ile internet kullanımına yönelik tutumları arasındaki ilişki. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal Of Education) 39: 371-382 [2010]
• YAZICI, E. (2003). Türk üniversite gençliği araştırması: Üniversite gençliğinin sosyo-kültürel profili. Ankara: Gazi Üniversitesi.
• YILMAZ, B. (1993). Okuma Alışkanlığı ve Halk Kütüphanelerinin Rolü. Ankara: Kültür Bakanlığı, Kütüphaneler Genel Müdürlüğü Yayınları.
• YILMAZ, B. (2004). Okuma alışkanlığı ve öğretmen. Okuma Kültürü ve Okullarda Uygulama Sorunları Toplantısı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayını, 2007, 133-142.
• YILMAZ, M. (2009). Üniversite Öğrencilerinin Okuma Alışkanlığı Üzerine Bir İnceleme (Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi Bölümü Örneği). Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 3(37), 144-167.
• YILMAZ, M. & BENLİ, N. (2010). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Okuma Alışkanlığına Yönelik Tutumlarının Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1): 281-291.
• YILMAZ, Z. A. (2006). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Okuma Alışkanlığı. İlköğretim Online, 5(1): 1-6.