İş Verimini Etkileyen Davranışsal Etkenlerin Demografik Özelliklere Göre Değerlendirilmesi; Lojistik Sektörü Örneği

Yıl 2018, Cilt: 11 Sayı: 2, 116 - 131, 07.08.2018

Mesut Atasever

Öz

Bu çalışmanın amacı, iş verimliliğini etkileyen davranışsal etkenlerin demografik özelliklere göre değerlendirilerek, demografik özelliklerin iş verimliliğini etkileyip etkilemediğini, etkilemekteyse ne yönde etkilediğini de belirlemektir. Ayrıca, demografik özelliklerin yanında bu etkenlerin birbirini ne yönde etkilediğini de tespit etmektir. İş verimini etkileyen davranışsal etkenler, işletme başarısını önemli ölçüde etkilediği için oldukça önemlidir. Çünkü işletmenin başarısı esasen insan kaynaklarının başarısıdır denilebilir.

Kapsam olarak, Türkiye’de faaliyet gösteren lojistik sektörü çalışanlarının demografik ve davranışsal özellikleri(sanal kaytarma, işten ayrılma niyeti, örgütsel güven, örgütsel özdeşleşme, örgütsel sinizm, depresyon) belirlenmiştir. Çalışmada anket yöntemi kullanılmış, 99 lojistik çalışanından elde edilen sonuçlar SPSS programı ile analiz edilerek yorumlanmıştır.

Çalışmanın bütün çalışanlarla ilgili bilgi vermesi beklenmekle birlikte özellikle lojistik sektöründe çalışanlar konusunda akademisyen ve araştırmacılara katkı sağlayabileceği öngörülmektedir. Lojistik sektörünü diğer sektörlerden özellikle ayıran belirleyici nitelikler; çalışanlar bakımından hız, zaman, inisiyatif alma ve güven unsurlarından oluşmaktadır. Bu çalışmanın sonucuna göre birçok değişken bakımından lojistik sektörü çalışanlarında anlamlı farklar bulunmamaktadır. Yine bu faktörlerin çoğunda cinsiyet yönünden fark bulunmadığı anlaşılmıştır. Dikkat çeken bir farklılık olarak, örgütsel özdeşleşme bakımından, yaş arttıkça örgütsel özdeşleşmenin de arttığı gözlemlenmektedir.

Anahtar Kelimeler

davranışsal etkenler, verimlilik

Kaynakça

• ANDERSSON, L. M.(1996), “EmployeeCynicism: An Examination Using A ContractViolation Framework”, Human Relations, 49(11), 1395-1418. ASHFORTH, B. E. ve MAEL, F. (1989), “Social Identity Theory And The Organization,”Academy Of Management Review,14 (1), 20-39. BABACAN, M. (2003).”Lojistik Sektörünün Ülkemizdeki GeliĢimi ve Rekabet Vizyonu”, Ege Akademik BakıĢ Dergisi, Cilt 3, Sayı 12. BALANCHARD, A. L. ve HENLE, C. A. (2008). Correlates of Different Forms of Cyberloafing: The Role of NormsandExternalLocus of Control, Computers in Human Behavior, 24, 1067-1084. BALTAŞ, Acar, (2000), Ekip Çalışması ve Liderlik, Remzi Kitabevi, İstanbul. BARLETT, K. R., (1999), “The relationship between training and organizational commitment in the health care field”, (Ph. D. Thesis), The University of Illınois, Urbana, Chicago, USA. BERNERTH J. B. &ARMENAKIS A. A.,FEILD H. S., WALKER H. J.(2007), “Justice, cynicism, and Commitment A Study of Important Organizational Change Variables”, TheJournal Of ApplıedBehavioralScience, 43(3) , 303-326. Council of Supply Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Mesut ATASEVER 129 ChainManagament Professionals(2010). “SupplyChain ManagementTermsand Glossary”, Updates: February. DEAN, J. W.,Brandes, P. ve Dharwadkar, R. (1998), “OrganizationalCynicism”, The Academy of Management Review, 23(2). 341-352. DEMĠRCAN, N. ve CEYLAN A.; (2003), “Örgütsel Güven Kavramı: Nedenleri ve Sonuçları”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, Celal Bayar Üniversitesi Ġibf, 10 (2), Ss.139-150. DUTTON, J. E., DUKERICH, J. M. ve HARQUAIL, C. V. (1994), “Organizational Images And Member Identification,” Administrative Science Quarterly, 39 (2), 239-263. ERDOST, H.E., KARACAOOĞLU, K. ve REYHANOĞLU, M., (2007), “Örgütsel SinizmKavramı ve İlgili ÖlçeklerinTürkiye’deki Bir Firmada Test Edilmesi”, 15. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, Sakarya Üniversitesi, 514-524. ERKAN Birol(2014), Türkiye’de Lojistik Sektörü ve Rekabet Gücü, ASSAM Uluslararası Hakemli Dergi (ASSAM - UHAD), S.1. GAMBETTA, D. (1988), Can We Trust, D.G. Gambetta (Der), Trust: MakingandBreakingCooperativeBehaviors, 131-185, New York: Basil Blackwell. GREENGARD, S. (2000) “The High Cost of CyberslackingEmployeesWaste Time Online”Workforce, 79(12):22-24. HENRYHAND, C. J., (2009), “The effect of employee recognition and employee engagement on job satisfaction and intent to leave in the public sector”, (Ph. D. Thesis), Capella University, USA. http://utikad.org.tr/haberler/?id=8645; EriĢim Tarihi: 01.04.2017. http://www.hurriyet.com.tr/lojistik-sektoru-1-milyona-yakin-istihdam-sagliyor-30347005, eriĢim: (29.12.2017). HUFF, L.,L. KELLEY; (2003), “Levels Of OrganizationalTrust in IndividualistVersusCollectivistSocieties: A Seven-NationStudy”, OrganizationScience, 14 (1), ss.81-90. JOHNSON J. L.,O'LEARY-Kelly A. M.(2003) “TheEffects Of psychological Contract Breach And Organizational Cynicism: Not All Social Exchange Violations Are Created Equal”, Journal of OrganizationalBehavior, 24, 627-647. KARABEY C., İŞCAN Ö., (2007), ÖrgütselÖzdeşleşme, Örgütsel İmaj ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı İlişkisi: BirUygulama, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 21, Sayı: 2 KAYA, E., (2010), “İş stresi ve tükenmişlik duygusunun işten ayrılma niyeti üzerine etkileri: Sağlık personeli üzerinde bir uygulama”, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Sosyal Bilimler Enstitüsü,YayınlanmamışYüksekLisansTezi, Gebze. KHAN, I., NAWAZ, A., KHAN, F., KHAN, H. and YAR, N. B., (2013), “Determining the impact of demographics on the intention to leave of academicians in HEIs of the DCs like Pakistan”, Global Journal of Management and Business Research Administration and Management, 13 (7), Version I. LEWICKI, R.J. ve BUNKER, B.B. (1996), Developing and Maintaining Trust in Work Relationships. Roderick M Kramer ve Rom T.Tyler (Ed), Trust in Organizations: Frontiers of Theoryand Research, 114- 139, Sage Publications, London LIM, V.K.G. (2002). The IT Way of Loafing on theJob: Cyberloafing, NeutralizingandOrganizationalJustice, Journal of OrganizationalBehavior, 23: 675-694. Lojistik Sektör Raporu; (2013), Müstakil Sanayici Ve İşadamları Derneği Yay.,Müsiad Araştırma Raporları: 87, İstanbul MAEL, F. ve ASHFORTH, B.(1992) "AlumniandTheir Alma Mater: a Partial Test of theReformulated Model of OrganizationalIdentification”, Journal of OrganizationalBehavior, 13, 254-269. MISHRA, J. ve MORRĠSEY, M.A. (1990), “Trust In Employee/Employer Relationships: A Survey Of West Michigan Managers”, Public Personnel Management , Washington: Winter, Vol 19:4. MURRAY CJL(1996), LOPEZ AD. Global Burden of Disease. Geneva: World HealthOrganization. ÖRÜCÜ E. Ve YILDIZ H.(2014), İşyerinde Kişisel İnternet ve Teknoloji Kullanımı: Sanal Kaytarma, Ege Akademik Bakış, Cilt: 14, Sayı: 1, Ocak 2014 ss. 99-114 ÖZLER D., ATALAY C.,(2010), "Örgütlerde Sinizm Güvensizlikle mi Bulaşır? Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, Cilt 2, Sayı 2, 2010 ISSN: 1309 -8039 (Online) PERKS, H. Ve S.V. Halliday; (2003). “Sources, Signs And Signalling For Fast Trust Creation In Organisational Relationships”. European Management Journal, 21(3), Ss. 338–350. PILLAI, R., C.A. SCHRIESHEIM, E.S. WILLIAMS; (1999), “Fairness Perceptions And Trust As Mediators For Transformational And Transactional Leadership: A Two-Sample Study”, Journal Of Management, 25 (6), ss.897-933. POLAT, M.(2009), Örgütsel Özdeşleşmenin Öncülleri ve Ardılları Üzerine Bir Saha Çalışması, Basılmamış Doktora Tezi, Uludağ Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü PURANI, K. and SAHADEV, S., (2007), “The moderating role of industrial experience in the job satisfaction, intention to leave relationship: An empirical study among salesmen in India”, Journal of Business & Industrial Marketing, 23(7), 475-485. ROTHSCHILD AJ.( 1999) Mooddisorders. In: Nicholi AM Jr (ed). The Harvard Guide toPsychiatry. 3rd ed. Cambridge: TheBelknapPress of Harvard University Press,281-307 SARGUT, A.S.; (1994), Kültürlerarası Farklılaşma Ve Yönetim, V Yayınları, Ankara. STANTON, J.M. (2002)“Company Profile of theFrequent Internet User”Communications of the ACM, 45(1):55-59. TAK, B. ve AYDEMĠR, B.,(2004) "Örgütsel Özdeşleşme üzerine İki Görgül Çalışma”, 12. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, Uludağ Üniversitesi, Bursa. TANYAġ Mehmet; ( 2005) Hastane Lojistik Yönetimi, Ġstanbul, Kasım TAYLOR, R. G. (1989). The Role Of TrustInLabor-Management Relations. Organization Development Journal, 7: 85-89 Terimler Sözlüğü; (2017), http://www.dersimiz.com/terimler-sozlugu/Ortanca-Deger-Nedir-6835.html#.WOp6zEWGOM8 TETT, R. P. And Meyer, J. P., (1993), “Job satisfaction, organizational commitment, turnover intention and turnover: Path analysis based on meta-analytic findings”, Personnel Psychology, 46 (2), 259-293. TÜZÜN, Ġ.K.;(2007), “Güven, Örgütsel Güven ve Güven Modelleri”, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Aralık , ss.93-118. VANDICK, R. ve U. WAGNER.(2002) “Social Identification Among School Teachers: Dimensions, Foci, and Correlates”, European Journal of Work and Organizational Psychology, XI, 2, 129 -149. WEATHERBEE, T.G. (2010) “CounterproductiveUse of Technology at Work: Information & Communications Technologies andCyberdeviancy” Human Resource Management Review, 20(1): 35-44. WHĠTTY, M.T. ve CARR, A.N. (2006) “New Rules in theWorkplace: Applying Object-RelationsTheorytoExplain Problem Internet andEmailBehavior in theWorkplace”Computers in Human Behavior, 22(2):235- 250. WORCHEL, P.(1979), Trust and Distrust. In G.W. Austin ve S Worchel (Eds.), The Social Psychology and Intergroup Relations, Belmont, CA:Wadsworth