SUGGESTIONS FOR UPCYCLING CLOTHING DESIGN FROM LOW QUALITY AND LEATHER CUTTİNG WASTE

Yıl 2022, Cilt: 15 Sayı: 2, 82 - 103, 30.12.2022

Şengül Erol

Öz

Leather, which has been used in all areas of life since the beginning of history; It is an important material with its properties. It is a long-lasting and sustainable material with its soft, non-deformable durable structure, pores that provide air and water circulation, moisture absorbency that prevents odor and bacteria formation, and flexible texture. Due to the fact that it is obtained from the skins of dead animals, it is not considered an animal-friendly product on some platforms. However, leather is actually a by-product of animals raised for meat, milk and wool. The main and primary purpose of raising animals has never been leather. For this reason, all leather is a waste product, and the production and processing of leathers can be defined as the use of waste. In fact, a situation where the waste was not evaluated could be considered as an indication of waste.
Although the system itself is considered as a waste recycling process, new wastes are generated during the leather processing and conversion to the final product. In this study, it is aimed to evaluate the waste leathers that are considered to be of low quality or that remain from the cutting processes during production. For this purpose; with the logic of upcycling, clothing design experiments have been made and suggestions have been made. Experimental studies were carried out to evaluate the waste leathers that could not be taken into conventional production processes due to their insufficient size or low quality. At the beginning of the work, the leathers were made into threads, and afterwards, the leather threads were crocheted and turned into a surface. 13 pieces of women's clothing were designed and produced, using the knitted leather surface obtained in the model details. In order to exhibit the designs, small-scale work was carried out in accordance with ½ size mannequins. It is thought that the research will contribute to the evaluation studies of leather cutting wastes by providing opportunities such as inspiring similar studies, applying the designs to be made in designs with usability at 1/1 ratios, and thus commercializing them.

Anahtar Kelimeler

Leather cutting waste, upcycling, clothing design

DÜŞÜK KALİTELİ VE KESİM ATIĞI DERİLERDEN İLERİ DÖNÜŞÜM GİYSİ TASARIMI ÖNERİLERİ

Öz

Tarihin başlangıcından beri yaşamın her alanında kullanım alanı bulan deri; sahip olduğu özellikleri ile önemli bir materyaldir. Yumuşak, kolay deforme olmayan dayanıklı yapısı, hava ve su sirkülasyonu sağlayan gözenekleri, koku ve bakteri oluşumunu önleyen nem emiciliği ve esnek dokusu ile uzun ömürlü ve sürdürülebilir bir malzemedir. Ölü hayvanların derilerinden elde ediliyor olması sebebiyle bazı platformlarda hayvan dostu ürün olarak kabul edilmemektedir. Ancak deri gerçek manada eti, sütü ve yünü için yetiştirilen hayvanların bir yan ürünü durumundadır. Bu nedenle aslında tüm deriler atık bir ürün, derilerin üretilmesi ve işlenmesi de atığın değerlendirilmesi durumu olarak tanımlanabilir. Hatta atığın değerlendirilmediği bir durumu savurganlık göstergesi olarak kabul etmek mümkündür.
Sistemin kendisi bir atık değerlendirme olarak kabul edilse de deri işlentisi ve nihai ürüne dönüş aşamalarında yeni atıklar oluşmaktadır. Bu çalışmada düşük kaliteli kabul edildiği için üretim sürecinde kabul görmeyen veya üretim esnasında kesim işlemlerinden kalan atık derilerin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla; ileri dönüşüm yaklaşımı ile giysi tasarımı denemeleri yapılmış ve önerilerde bulunulmuştur. Yeterli büyüklükte olmamaları veya yüzeyinin düzgünlüğü, kalınlığı, dayanıklılığı vb. açılardan istenen kaliteye sahip olmaması nedeniyle klasik üretim işlemlerine alınamayan atık derilerin değerlendirilmesi için deneysel çalışmalar yapılmıştır. Başlangıçta deriler makasla kesilerek ip haline getirilmiş, devamında ise deri ipler tığla örülerek yüzey haline getirilmiştir. Elde edilen örülmüş deri yüzeyin model detaylarında kullanıldığı 13 adet kadın giysi tasarımı ve üretimi gerçekleştirilmiştir. Üretimler sergilenmek amacıyla ½ büyüklükte mankenlere uygun olarak küçük ölçekli çalışılmıştır. Araştırmanın benzer çalışmalara ilham olması, yapılacak tasarımların 1/1 oranlarında kullanılabilirliği olan tasarımlarda uygulanabilmesi ve böylece ticarileştirilmesi gibi imkânlar sağlayarak deri kesim atıklarının değerlendirme çalışmalarına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Deri kesim atıkları, ileri dönüşüm, giysi tasarımı

Kaynakça

• Akdemir İ., Korkmaz F.D. (2021). Sürdürülebilirlik Bağlamında Moda ve Sanat İlişkisi. İnönü Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, (INIJOSS), 10(1). 191-207.
• Aus, R., (2011). Trash to Trend – Using Upcycling in Fashion Design, Doctoral Thesis, Estonya Sanat Akademisi, ISBN 978-9949-467-19-8 (raamat) / ISBN 978-9949-467-21-1 (pdf), ISSN 1736-2261
• Balıkesir Sanayi Odası, (1990). 8. Gurup Tekstil-Giyim Ve Deri Sanayi Meslek Gurubu İle İlgili Fire Ve Zayiat Oranları, http://www.bso.org.tr/pdf/DER%C4%B0-K%C3%96SELE-SANAY%C4%B0-F%C4%B0RE-ZAY%C4%B0AT-27-%C5%9EUBAT-199011.pdf
• Bayramoğlu, E. E., (2019). Sürdürülebilir İşletmecilik Anlayışı: Deri Sanayinde Atıkların Katma Değeri Yüksek Ürün Haline Dönüştürülmesi, Proceedings of the International Congress on Business and Marketing, Maltepe Üniversitesi, İstanbul, 13.06.2019-14.06.2019.
• Çeğindir, N. Y., (2017). 100 Soruda Giysi Mimarisi, Gazi Kitabevi, ISBN: 978-605-344-558-6, Ankara.
• Erol, Ş., Pamuk, B., Çakır Aydın, M., (2018). Sürdürülebilir Moda Anlayışı İle Deri Tasarımında Ürün Geliştirme, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 6, Sayı: 74, s. 297-309.
• Gerede Deri, (2018). Ayakkabı Üretiminde Atık Yönetimi, http://www.geredederi.com/ayakkabi-uretiminde-atik-yonetimi/ adresinden 01.12.2022 tarihinde alınmıştır.
• Gerede Deri, (2019). Ham Deri ve Deri Kusurları Hataları, http://www.geredederi.com/hamderi-ve-deri-kusurlari-hatalari/ adresinden 02.12.2022 tarihinde alınmıştır.
• Hailu, Y., (2021) Application of Modular Design in Upcycling Solid Leather Waste: A Sustainable Development Approach from Ethiopia, Fashion Practice, 13:3, 376-390, DOI: 10.1080/17569370.2021.1974195, https://doi.org/10.1080/17569370.2021.1974195
• Hossain, A., Zami, S. A., (2021). Leather Waste Into Value Added Leather Products: A Waste To Wealth Approach, Jagannath University Journal of Life and Earth Sciences, 6(1): 73-82, ISSN 2414-1402
• Kushwaha, S., Swami, C., (2016). Upcycling of Leather Waste to Create Upcycled Products and Accessories, International Journal of Home Science 2016; 2(2): 187-192.
• http://www.homesciencejournal.com/archives/2016/vol2issue2/PartC/2-2-15.pdf
• Meyer, M., Dietrich, S., Schulz, H. and Mondschein, A., (2021). Comparison of the Technical Perfor‐ mance of Leather, Artificial leather, and Trendy Alternatives. Coatings, 11, 226, https://doi.org/10.3390/coatings11020226 adresinden 31.11.2022 tarihinde alındı.
• Oliveira, M., Soares, B., Broega, A. C., (2016). Sustainable Design Applied to Residual Animal Leather from the Footwear Industry, CIMODE 2016 - 3º Congresso Internacional de Moda e Design | ISBN 978-972-8692-93-3
• Pamuk, B., Erol, Ş., Tereci Ergül, S., (2018). Deri Tasarımında İnovatif Yaklaşımlar: Şeffaf Deri Üzerine Yüzey Uygulamaları, Turkish Studies Social Sciences, Volume 13/10, 887-901. DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.13620 ISSN: 1308-2140, Ankara.
• Papamichael, I., Chatziparaskeva, G., Pedreño, J. N., Voukkali, I., Almendro Candel, M. B., Zorpas, A. A., (2022). Building A New Mind Set In Tomorrow Fashion Development Through Circular Strategy Models In The Framework Of Waste Management, Current Opinion in Green and Sustainable Chemistry, Volume 36, 100638, ISSN 2452-2236, https://doi.org/10.1016/j.cogsc.2022.100638.
• Park, Y.S., (2017). A Study on the Design of Accessories through the Concept of Reincarnation, Journal of Fashion Business, Vol.21, No.6, ISSN 1229-3350(Print), ISSN 2288-1867(Online), https://doi.org/10.12940/jfb.2017.21.6.77
• Tshifularo, C. A., Maduna, L. (2021). Management Of Textile Leather Waste, İçinde R. Nayak, A. Patnaik (Editors), In The Textile Institute Book Series, Waste Management İn The Fashion And Textile Industries, (s. 253-261). Woodhead Publishing, ISBN 9780128187586, Https://Doi.Org/10.1016/B978-0-12-818758-6.00013-2
• Utkun, E., Ve Öndoğan, Z., (2011). Deri Materyalinden ve Dokuma Kumaştan Tasarlanan Ceketlerin Üretim Süreçlerinin Karşılaştırılması, Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi Cilt 17, Sayı 2, Sayfa 79-85.
• Ürel, S., Pamuk, B., Erol, Ş., Sunerli Topan, E., (2019). Transformation Of Leather Garment Wastes With Design: A Case Study Of Uşak Prison, V. International Leather Engineering Congress Innovative Aspects for Leather Industry, October 10 - 11, 2019, İzmir.
• URL-1. https://www.derimarket.net/blog/deri-cesitleri-ve-ozellikleri, adresinden 30.11.2022 tarihinde alındı. URL-2. https://www.thenorthfox.com/blogs/blog/nedern-deri, 2019, Yağmur Çoban, erişim 03.12.2022 URL-3. https://sustainfashion.info/leather-the-environment/, adresinden 02.12.2022 tarihinde alındı. URL. https://m.salihlisektorgazetesi.com/35179/haber/atik-deri-parcalari-tezgahta-hayat-buldu-(08.02.2019) adresinden 01.12.2022 tarihinde alındı. URL-4. https://www.leather-dictionary.com/index.php/Leather_cutting_waste, adresinden 30.11.2022 tarihinde alınmıştır.