DIŞ TİCARETTE KORUMACILIK VE KORONAVİRÜS SALGIN DÖNEMİNDE TÜRKİYE’DE İHRACATIN DURUMU

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 1, 24 - 36, 29.12.2021

Ertan Beceren Berna Balcı İzgi Emine Fırat

Öz

Koronavirüs salgın döneminde ülkelerin ihracat ve ithalat trendleri birçok açıdan etkilenmiştir. Kapanmanın olduğu dönemde daralan ekonomiler, düşen güven endeksleri ve yükselen gıda fiyatları endeksi yaşanan ortak ekonomik sorunlar arasında sayılabilir. Türkiye’de yaşanan bu küresel salgından olumsuz bir şekilde etkilenmiştir. Koronavirüs salgını dünya genelinde korumacı ticaret politikaları açısından yeni bir döneme girilmesine neden olmuştur. Salgın öncesi dönemde ABD-Çin ticaret savaşları şeklinde korumacılığın söz konusu olduğu bilinmekle birlikte salgın dönemi zorunlu kapanmalarla devam etmiştir. İhracat yasaklarının küresel değer zincirlerini göz ardı ettiği bilinmesine rağmen bu yasaklar uygulanmıştır.

Bu çalışmada ekonomik krize karşı ülkelerin iş birliği içerisinde hareket etmesi beklense de dünya ekonomilerinin sözü edilen şeffaflığı sağlaması konusunda endişelerin olduğuna dikkat çekilerek, küresel bir iş birliğinin ve ülkelerin bazı sektör ve ürünlerinin desteklenmesi gerekliliği amaçlanmaktadır. Arz zincirindeki en ufak bir düşme Koronavirüs salgınına karşı başarısızlığa neden olmuştur. Salgın hem tüketici kesimini hem üretici kesimini ciddi anlamda etkileyerek bu dönemde arz ve talep şokları yaşanmasına neden olmuştur. Gerek üretimde gerekse tüketimde yaşanan daralmalar, ihracat büyümesini de yavaşlatmıştır. Daralma döneminin dünya genelinde aşı ve benzeri sağlık ekipmanına ulaşma zorluğu nedeniyle azalan ticari fırsatlara neden olduğu da görülmüştür. Çalışmamızın bulgularına göre Koronavirüs salgını öncesinde ABD_Çin ticaret savaşlarında kendisini gösteren sonrasında ise Rusya-Ukrayna savaşının beraberinde getirdiği yaptırımlar nedeniyle ortaya çıkan yapı, küreselleşmenin kısmen sona erdiğini göstermektedir. Bu nedenle korumacı politikaların uygulanması konusunda esneklikler dünya ticareti açısından önemli bir hale gelebilir.

Anahtar Kelimeler

İhracat, Koronovirüs Salgını, Korumacılık

Protection in Foreign Trade and Export in Turkey during the Coronavirus Epidemic

Öz

During the coronavirus epidemic period, the export and import trends of countries have been affected in many ways. Contracting economies, falling confidence indices and rising food prices index during the closure period can be counted among the common economic problems experienced. The coronavirus epidemic has led to a new era in terms of protectionist trade policies around the world. Although it is known that there was protectionism in the form of US-China trade wars in the pre-epidemic period, the epidemic period continued with mandatory closures. Although it is known that export bans ignore other global chains, these bans have been implemented.

Although countries are expected to act in cooperation against the economic crisis, there are concerns about the transparency of world economies. The slightest drop in the supply chain can cause failure against the coronavirus epidemic. The epidemic seriously affected both the consumer sector and the producer sector, causing supply and demand shocks in this period. Contractions in both production and consumption slowed down the growth of exports.

The importance of foreign trade has emerged as an undeniable fact in the health and health technologies sector, which is one of the sectors most affected by the epidemic. It has been seen that the contraction period has caused dwindling commercial opportunities due to the difficulty of accessing vaccines and similar healthcare equipment worldwide. Trade in services is among the developing areas and besides a global cooperation, countries will need to support critical sectors and products.

Anahtar Kelimeler

Export, Coronovirus Epidemic, Protectionism

Kaynakça

• Aktaş,A, (2021),”Kur artınca ihracat ta artıyor öyle mi?”,Dünya Gazetesi,26 Ekim 2021.
• Bown, C. P. (2020). Covid-19: Demand spikes, export restrictions, and quality concerns imperil poor country access to medical supplies. R. Baldwin and J. Evenett, Simon (Ed.). COVID-19 and Trade Policy: Why Turning Inward Won’t Work içinde (ss.31-49). Washington: CEPR Press.
• ISL (2020). Covid-19 and international trade: Issues and actions from drawing on data from innovative solutions in maritime logistics. www.isl.org/en/containerindex.
• IATA (2020). International air transport association. https://www.iata.org/.
• Çakmak, K. H. (2004). Stratejik dış ticaret politikaları. Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(7), 48-66.
• Çavuş, Z. (2014). Orta gelir tuzağı: Türkiye örneği. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
• Eğilmez, M. (2021). Kendime yazılar, https://www.mahfiegilmez.com/.
• Exports By Country (2021). https://worldpopulationreview.com/.
• Hizmet İhracatçıları Birliği (2021). https://www.hib.org.tr/.
• Simon, E. and Johannes, F. (2020). Collateral damage: Cross-border fallout from pandemic policy overdrive. https://voxeu.org/article/cross-border-fallout-pandemic-policy-overdrive.
• Soleymani, S. (2014). Gelişmekte olan ülkelerin kalkınmasında çok uluslu şirketlerin etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Stellinger, A., Berglund, I. and Isakson, H. (2020). How trade can fight the pandemic and contribute to global health. . Baldwin and J. Evenett, Simon (Ed.). Covid-19 and Trade Policy: Why Turning
• Inward Won’t Work içinde (ss. 21-31). Washington: CEPR Press.
• Sözcü Gazetesi, 2 Kasım 2020.
• TİM (2021). https://tim.org.tr/tr/default.
• TÜİK (2021), https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Dis-Ticaret-Endeksleri.
• TCMB (2021). http://tcmb.gov.tr/TCMB Güncesi.
• World Poulation Review (2021). https://worldpopulationreview.com/country-rankings/exports-by-country.
• WTO (2020). Export Prohibitions and Restrictions, Information Note. https://www.wto.org/english/tratop_e/covid19_e/export_prohibitions_report_e.pdf.