Asya Kıtasında Hak ve Özgürlük Mücadelesinde Kadın Siyasal Figürler: Değişim Mümkün müdür?

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 2, 265 - 287, 31.10.2019

Soner Hamzaçebi

https://doi.org/10.31454/usb.634374

Öz

Kadınlar;  toplumsal, ekonomik ve siyasal alanlardaki
hak kazanımlarına 20. Yy’de sahip olmuşlardır. Ancak bu haklar günümüzde istenilen
seviyeye ulaşamamıştır. Özellikle de kadınların siyasal haklarının daha kısıtlı
olması, dünya genelinde kadınların siyasal katılım oranın düşük kalmasına neden
olmuştur. Hâlbuki kadınların siyasal oluşumlar içinde olması, kadın sorunun
çözümü için önemli bir adımdır. Bu nedenle kadın sorununun çözümü için
kadınların siyasetteki temsil sayısının artması, kadın siyasetçi kotalarının arttırılması
ve kadınların daha aktif siyasi oluşumlar içinde olmaları gerekmektedir.  Böylelikle kadınların siyasal yaşama katılımı
ve kamusal kararlarda karar almaları daha kolay olacaktır. Ancak bu durum her
toplum için aynı koşulları taşımamaktadır. Örneğin Asya uluslararası
politikasında kadın aktörler bulundukları siyasi konumları itibariyle dünya
gündeminde önemli bir yer tutmaktadır. Bilhassa İkinci Dünya Savaşı sonrası
yeni bir siyasi değişim sürecine giren Çin ve Myanmar’da; kadın aktörlere
yönelik baskılar üst seviyelere ulaşmıştır. Bu iki ülkede toplumu ilgilendiren
konularda sadece erkek aktörlerin kararlar alması kadın aktörleri siyasetin
dışına itmektedir. Bu bağlamda çalışmada genel olarak; Asya toplumunda kadın
siyasal figürlerin genel bir değerlendirilmesi yapılacak, Myanmar ve Doğu
Türkistan’ın siyasal dönüşümleri anlatılacak ve çalışmanın ana konusunu
oluşturan Aung San Suu Kyii ve Rebiya Kaderr’in yürütmeye çalıştıkları
demokrasi mücadelelerine dikkat çekilecektir.

Anahtar Kelimeler

Kadın Aktörler, Feminizm, Myanmar, Doğu Türkistan, siyasi dönüşümler

Kaynakça

• Abanti, Bhattacharya, (2003). “Conceptualising Uyghur Separatism in Chinese Nationalism” Institute for Defence Studies and Analyses, Strategic Analysis, Vol. 27, No. 3.
• Bangladesh Refuses Entry to Myanmar Refugees, (2017). https://aawsat.com/english/home/article/1011261/bangladesh-refuses-accept-more-rohingya-refugees-fleeing-myanmar erişim tarihi: 16.08.2018 Burma Human Rights Yearbook, (2003). Government Printing Office National Coalition Government of the Union of Burma.
• Burma police clash with Muslim protesters in Maung Daw, (2017). http://www.bbc.com/news/world-asia-18368556, erişim tarihi: 14.08.2018.
• “Burma the 18 September 1988 Military Takeover and Its Aftermath”(1998). Amnesty International, http://www.ibiblio.org/obl/docs3/18_Sept_1988-ocr.pdf, erişim tarihi:15.07.2018.
• “China’s Myanmar Dilemma’’(2000). Interanational Crisis Group Asian Report, No, 177.
• China warn Taiwan on Rebiya Kadeer invite; invites Taiwanese to live, work on mainland, http://www.tibetanreview.net/china-warn-taiwan-on-rebiya-kadeer-invite-invites-taiwanese-to-live-work-on-mainland/, erişim tarihi:15.10.2018
• Clarke, Michael, (2015), “China and the Uyghurs: The "Palestinization" of Xinjiang?” Middle East Policy Vol. XXII, No. 3.
• Çolakoğlu, Selçuk, (2006). “11 Eylül Sonrası Değişen Avrasya Dengeleri ve Çin – Orta Asya İlişkileri”, Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu, Cilt:1, Sayı: 2.
• Devi, Konsam Shakila, (2014), Myanmar under the Military Rule 1962-1988, International ResearchJournal of Social Sciences Vol. 3.
• Ekeh Chizom,(2007). “Minorities in Burma’’, Minority Rights Group International, England.
• Geiger, Abigail, (2017), Number of Women Leaders Around the World has Grown, But They’re Still a Small Group, Pew Research Center.
• Gutter, P and Sen B.K.(2001). “Burma’s State Protection Law”, Burma Lawyers’ Council, Bangkok 10243, Thailand.
• Hanayi, Omirbek, (2006), “Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nin Günümüzdeki Ekonomik Yapısı”, Avrasya Araştırma Enstitüsü, Kazakistan, No:86.
• He, Shenghai, (2017), “An Overview of China’s Ethnic Groups and Their Interactions”, Sociology Mind.
• Hillman, Ben, (2017), “Increasing Women’s Parliamentary Representation in Asia and the Pacific:The Indonesian Experience”, Asia & the Pacific Policy Studies.
• “History of Burma, (2005). From a Multi- Ethnic Perspective”, The Cirriculum Project.
• Kallie, Szczepanski, (2018), “Female Heads of State in Asia.” ThoughtCo.
• Karaca, R, Kutay, (2007) “Türkiye-Çin Halk Cumhuriyeti İlişkilerinde Doğu Türkistan Sorunu” Akademik Bakış.
• Kan, A. Shirley, (2010). "U.S.-China Counter terrorism Cooperation: Issues for U.S. Policy”, Congressional Research Service.
• Kivimäki Timo, Pedersen, B. Morten, (2000) Burma: Mapping the Challenges and Opportunities for Dialogue and Reconciliation, Crisis Management Initiatives, Belgium.
• Lian, H Sakhong, (2019),“The Dynamics of Sixty Years of Ethnic Armed Conflict in Burma”Burma Center for Ethnic Studies Peace and Reconciliation, Analysis Paper No.1. Millward, James, (2004). Violent Separatism in Xinjiang: A Critical Assessment, East-West Center Washington, Policy Studies 6.
• “Myanmar: The Military Regime’sView of the World, (2001).’’ICG Asia Report, No 28.
• Myanmar: UN Security Council Must Impose Arms Embargo,https://www.amnesty.org/en/press-releases/2017/09/myanmar-un-security-council-must-impose-arms-embargo/ erişim tarihi:16.08.2018
• Myanmar's Suu Kyi - from housewife to democracy hero https://www.reuters.com/article/idINIndia-52870120101112 erişim tarihi:13.08.2018
• Iwanaga, Kazuki, (2008), “Women’s Political Participation and Representation in Asia” Nordic Institute of Asian Studies.
• “People's Republic of China: Xinjiang Uighur Autonomous Region Appeal for Uighurs Arbitrarily Detained Report”,(2001). Amnesty International.
• Political situation in Burma, The House of Commons Library,(2016). Number CDP 2016- 0071 | 21 March, England.
• Sayın, Yusuf, Koçak, Gamze, (2017), “Müslüman Dünyanın Bir Sorun Alanı Olarak Doğu Türkistan Meselesi Ve Çin Halk Cumhuriyeti’nin İzlediği Politikalar”, Journal of Ottoman Civilization Studies, Vol,3.
• Song, Jiyoung, (2016), “The Challenge for Asia's Female Politicians”, The Diplomat, s, 1-3
• Steckman, Laura, (2015). Myanmar at the Crossroads: the Shadow of Jihadist Extremism, International Centre for Political Violence and Terrorism Research, Singapore.
• Steinberg, I. David, (2010), “Aung San Suu Kyi and U.S. Policy toward Burma/Myanmar”, Journal of Current Southeast Asian Affairs, s, 38
• Sun, Yun, (2014). Myanmar’s ASEAN Chairmanship, Stimson Center, Great Powers and the Changing Myanmar Issue Brief No. 4 September.
• Sutter, Robert, (2012),“Myanmar in Contemporary Chinese Foreign Policy-Strengthening CommonGround, Managing Differences”,Journal of Current Southeast Asian Affairs,
• Şen, Fatih, (2009). “Uluslararası Tepkiler Açısından Sincan Uygur Sorunu”, Orta Doğu Analiz, Eylül,09 Cilt 1 - Sayı 9.
• Tian, Guang, Ranjan Mahesh, (2002).Debat, “Identity and Mobilization in Transnational Societies: A Case Study of Uyghur Diasporic Nationalism”,Central-Asia Caucasus Institute Silk Road Studies Program,Volume, 8,No,4.
• Tür, Özlem, Koyuncu, Aydın, (2010). Çiğdem, “Feminist Uluslararası İlişkiler Yaklaşımı: Temelleri, Gelişimi, Katkı ve Sorunları”, Uluslararası İlişkiler Dergisi, Cilt 7, Sayı 26.
• “US Department of State Self Study Guide for Burma” (2010).United States Department of State Washington, D.C.
• Yunus, Muhammed, (1994). A History of Arakan: Past and Present, Magenta Colour. “Rebiya Kadeer Has Been Released” (2005). Amnesty International.
• Zaiton, Johari, (2000).The Role of the Tatmadaw in Modern Day Burma: An Analysis, Naval Postgraduate School, California.
• Why is Aung San Suu Kyi silent on the plight of the Rohingya people? https://www.theguardian.com/world/2015/may/19/why-is-aung-san-suu-kyi-silent-on-the-plight-of-the-rohingya-people erişim tarihi: 16.08.2018
• Women in Parliament: 20 years in review, Inter-Parliamentary Union, http://archive.ipu.org/pdf/publications/WIP20Y-en.pdf, erişim tarihi:10.07.2018