THE READING OF URBAN OPEN AND GREEN AREA EXISTENCE ON THE OLD AND NEW SETTLEMENTS: THE EXAMPLE OF EDIRNE

Yıl 2020, Sayı: 4, 1084 - 1102, 22.12.2020

Rukiye Duygu Çay , Beste Karakaya Aytin

https://doi.org/10.47994/usbad.829912

Cited By: 1

Öz

Cities are developing rapidly and unplanned due to reasons such as industrialization and migration from rural areas to cities. With these developments, while planning the cities, the contribution of green spaces to the city ecosystem and the urbanites was ignored and the aim of eliminating the housing deficit came to the fore, and cities became concrete piles. In order for cities to become livable environments, the distribution of urban open and green areas within the city, having the functional and aesthetic values required for the active use of these areas, and their accessibility are possible with development in a systematic urban design approach. In addition to its ecological functions such as urban open and green areas, which constitute the most important living textures of creating habitable environments in cities, reducing the impact of environmental pollution, providing ecological balance between the city and nature, helping to regulate microclimate, creating suitable habitat for plants and wildlife; it is very important for cities in terms of social functions such as preparing an environment where the city dwellers can perform their recreational and social activities. Edirne, which constitutes the main material of the research, has been examined in two parts as the old and new residential areas, considering the development process of the city. The aim of the study is to determine the differences between green space usage characteristics and expectations of people living in regions with different socio-economic characteristics. Accordingly, a survey was conducted with 195 participants in 5 neighborhoods that are the study area. In addition, the population of these regions was compared with the current open and green area sizes and the amount of green areas per person was determined and these data were compared with the zoning norms. The use of open and green areas in the old and new residential areas was analyzed with statistical methods with the conducted survey. At the end of the study, it was observed that green space usage habits and demands of people changed depending on the physical structure of the neighbourhoods.

Anahtar Kelimeler

Urban open space, green space adequacy, user preferences, urban landscape

KENTSEL AÇIK VE YEŞİL ALAN VARLIĞININ ESKİ VE YENİ YERLEŞİM BÖLGELERİ ÜZERİNDEN OKUNMASI: EDİRNE ÖRNEĞİ

Öz

Endüstrileşme, kırsal alanlardan kentlere olan göç gibi nedenlerle kentler hızlı ve plansız gelişmektedir. Bu gelişmeler ile birlikte kentler planlanırken yeşil alanların kent ekosistemine ve kentliye olan katkıları göz ardı edilerek konut açığının giderilmesi amacı ön plana çıkmış, kentler beton yığınları haline gelmiştir. Kentlerin yaşanabilir çevreler haline gelebilmesi için kentsel açık ve yeşil alanların kent içindeki dağılımları, bu alanların aktif bir şekilde kullanılabilmesi için gereken işlevsel ve estetik değerlere sahip olması, ulaşılabilir olması sistemli bir kentsel tasarım anlayışı içinde gelişme ile mümkündür. Kentlerde yaşanabilir çevreler oluşturabilmenin en önemli canlı dokularını oluşturan kentsel açık ve yeşil alanlar, çevre kirliliğinin etkisini azaltması, kent ve doğa arasında ekolojik dengeyi sağlaması, mikroklimayı düzenlemeye yardımcı olması, bitki ve yaban hayatı için uygun habitat oluşturması gibi ekolojik işlevlerinin yanı sıra; kentli için rekreatif ve sosyal aktivitelerini gerçekleştirebileceği bir ortam hazırlaması gibi sosyal işlevleri yönünden kentler için çok önemlidir. Araştırma ana materyalini oluşturan Edirne; kentin gelişim süreci göz önünde bulundurularak eski ve yeni yerleşim bölgesi olarak iki kısımda incelenmiştir. Araştırmanın amacı birbirinden farklı sosyo-ekonomik özelliklere sahip bölgelerde yaşayan insanların yeşil alan kullanım özellikleri ve beklentileri arasındaki farklılıkları belirlemektir. Bu doğrultuda çalışma alanı olan 5 mahallede 195 katılımcı ile bir anket çalışması gerçekleştirilmiştir. Bununla birlikte bu bölgelerin nüfusu, mevcut açık ve yeşil alan büyüklükleri ile oranlanarak kişi başına düşen yeşil alan miktarları tespit edilmiştir ve bu veriler imar normları ile karşılaştırılmıştır. Yapılan anket çalışması ile eski ve yeni yerleşim bölgelerinde yer alan mevcut açık ve yeşil alan kullanımları istatistiki yöntemlerle analiz edilmiştir. Çalışma sonunda mahallelerin fiziksel yapısına bağlı olarak insanların yeşil alan kullanım alışkanlıklarının ve taleplerinin değiştiği gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kentsel açık alan, yeşil alan yeterliliği, kullanıcı tercihleri, kentsel peyzaj

Kaynakça

• Aksoy, Y., & Akpınar, A. (2011). Yeşil alan kullanımı ve yeşil alan gereksinimi üzerine bir araştırma İstanbul ili Fatih ilçesi örneği [A research about public green area use and green area demand in Istanbul Fatih district]. İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 10(20), 81-96. Retrieved from http://acikarsiv.aydin.edu.tr/bitstream/11547/630/1/81-96.pdf
• Aşılıoğlu, F. (2016). Sustainable landscape design in contemporary residential gardens. In R. Efe, İ. Cürebal, A. Gad, & B. Tóth (Eds.), Environmental Sustainability and Landscape Management (pp. 703): St. Kliment Ohridski University Press
• Aşılıoğlu, F. (2017). Sustainable design principles and their feasibility in housing estate and apartment block gardens. Paper presented at the 3rd International Conference on New Trends in Architecture and Interior Design, Helsinki, Finland.
• Karagüler, S. (2008). İstanbul Metropolitan Alanındaki İmar Planlarında Uygulanmak Üzere, Yeşil Alanların Oluşturulmasında Binaların Projelendirilmesi Safhasına Yönelik Yeni Bir Yaklaşım Modelinin Geliştirilmesi.
• Kısar, E. (2004). Yeşil alan kullanım özellikleri ve tercihleri (Ataköy, Beşiktaş, Zeytinburnu örneği). (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü
• Koramaz, E. K., & Türkoğlu, H. (2014). İstanbul’da kentsel yeşil alan kullanımı ve kentsel yeşil alanlardan memnuniyet. Planlama, 1(24), 26-34. doi:https://10.5505/planlama.2014.03511
• Kuter, N. (2007). Çankırı Kenti Açık ve Yeşil Alan Varlığı İçinde Tarihi Kent Merkezinin Kentsel Peyzaj Tasarımı Açısından Değerlendirilmesi. (Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü
• Lafortezza, R., Carrus, G., Sanesi, G., & Davies, C. (2009). Benefits and well-being perceived by people visiting green spaces in periods of heat stress. Urban Forestry & Urban Greening, 8(2), 97-108. doi:https://doi.org/10.1016/j.ufug.2009.02.003
• Manavoğlu, E., & Ortaçeşme, V. (2015). Antalya kenti yeşil alanlarının çok ölçütlü analizi ve planlama stratejilerinin geliştirilmesi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 28(1). Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/akdenizfderg/issue/25317/267424
• Nowak, D. J., & McPherson, E. G. (1993). Quantifying the impact of trees: The Chicago urban forest climate project. Unasylva, 173(44), 39-44.
• Resmi Gazete. (2014). Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliği. Sayı: 29030, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı. . Retrieved from https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/06/20140614-2.htm
• Usal, A. (2006). Edirne Tarihi ve Kültürü. Edirne Vergi Dairesi Başkanlığı. Retrieved from http://www.edirnevdb.gov.tr/kultur/pdf/rehber.pdf
• Yaş, H., & Çetin, C. (2019). Edirne’nin Kentsel Gelişmesinin İmar Planları Üzerinden İncelenmesi. In M. Güler & S. B. Güler (Eds.), Kentleşme ve Yerelleşme Sürecinde Edirne Monografisi Editörler. İstanbul: Marmara Belediyeler Birliği Kültür Yayınları.
• Yazıcıoğlu, Y., & Erdoğan, S. (2004). SPSS uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri. Detay Yayıncılık, Ankara(s 53).
• Yerli, Ö., & Kesim, G. A. (2009). Kentsel koridorların estetik ve islevsel yönden irdelenmesi: Düzce örneği. Ankara Üniversitesi Çevre Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, 1(1), 42-57.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldızcı, A. (1991). Türkiye’de İmar Planları yapımı ve Uygulamasında Yeşil Alan Sorunları. Peyzaj Mimarlığı Dergisi, 2, 26-28.