Öz
Bir mahallenin kentsel dönüşüm bölgesinin yakınlarında yer alması onun konut yapılı çevresinde de fiziksel ve sosyal değişimlere neden olur. Bugüne kadar birçok kentsel ve sosyal araştırmacı mahallelerdeki kentsel dönüşüm öncesi ve sonrasındaki değişiklikleri incelemiştir. Ancak, çok azı dönüşümün komşu mahalleler üzerindeki etkilerini incelemiştir. Bu çalışmanın amacı, Yalı Mahallesi'nde (İzmir, Türkiye) bu tür bir etkiyle yaşanan değişimleri incelemektir. Yöntem, 7 yıl boyunca katılımcı gözlemi, zamansal fotoğraf karşılaştırmasını ve sakinlerle görüşmeleri içerir. Yapılı çevredeki fiziksel ve morfolojik değişikliklerle ilgili bulgular, bir veya iki katlı evlerden 5-7 katlı dairelere, yeni caddelere, kamusal alanlara, tesislere ve yeni ulaşım türlerine geçişleri göstermektedir. Mahalle sakinlerinin bakış açıları ve günlük yaşamlarına ilişkin bulgular, hem bazı alışkanlıkları (örneğin, apartmanların balkonlarında halı yıkamak ve hayvan beslemek ev bahçelerine ve teraslarına göre daha zorlaşır) ve komşularla ilişkileri sürdürmenin zorluklarını hem de “yeni yaşamın” avantajlarını (örneğin, yeni binaların fiziksel dayanıklılığı ve iyileştirilmiş ısıtma sistemleri) içermektedir. Karar vericilere, fiziksel ortamda değişiklik yaparken dönüşen mahallelerde ve yakınlarında yaşayanları, onların günlük yaşam pratiklerini ve sosyal süreçleri göz önünde bulundurmaları ve tüm mahallenin tek seferde dönüştürülmesi yerine aşamalı değişiklikleri tercih etmeleri önerilir.