DEVELOPMENT PROCESS OF OGSP: EU AS A SECURITY ACTOR

Yıl 2021, Sayı: 5, 557 - 582, 20.04.2021

Aykut Karakuş

https://doi.org/10.47994/usbad.876243

Cited By: 3

Öz

EU (European Union) has met its security needs through NATO during the Cold War and has failed embraced a collective security approach based on its own initiative. Accordingly, even though Western European Union (1948) which was founded as a collective security organization in order to ensure the security of European countries, have been founded before NATO (1949), it has been overshadowed by NATO, faced problems of functionality, and failed to create a collective foreign relationship and security perspective. Especially during the crisis of Yugoslavia, Germany and partially Italy, had the inclination to recognize the Slovens and Croats however, England and England has pursued an opposing policy. In this regard, the facts that general genocide occurred in Bosnia has not been prevented, that EU has not been able to create a common approach, that NATO has intervened to Kosovo crisis and that EU has not been able to create solutions for it, have created the need to establish a military union and develop a collective security approach for EU. Afterwards, RRF (Rapid Reaction Force) has been established with the decision made in 1999 Helsinki Summit, EU Security Strategy document has been accepted in 2003 and has been transformed into CFSP/ESDP CSDP with Lisbon. Through these developments, by rendering ODGP operational, EU has taken its goal of becoming a global security actor, one step further.

Anahtar Kelimeler

CFSP, AB 2003 Security Strategy Document, Lisbon Agreement, EU Operations

OGSP’NİN GELİŞİM SÜRECİ: BİR GÜVENLİK AKTÖRÜ OLARAK AB

Öz

AB (Avrupa Birliği) güvenlik ihtiyaçlarını Soğuk Savaş dönemi boyunca NATO himayesi altında karşılamış, kolektif ve kendi inisiyatifinde bir güvenlik yaklaşımı benimseyememiştir. Öyle ki Avrupa güvenliğinin sağlanmasının ilk adımı olarak kabul edilen ve kolektif bir güvenlik örgütü olarak kurulan Batı Avrupa Birliği (1948), NATO’dan (1949) önce kurulmasına rağmen NATO’nun gölgesinde kalmış, işlevsellik sorunu yaşamış ve kolektif bir dış politika ve güvenlik anlayışı geliştirememiştir. Özellikle Yugoslavya krizinde Almanya, kısmen İtalya ve Avusturya, Sloven ve Hırvatları tanıma eğilimi içine girerken, İngiltere ve Fransa tam tersi bir politika izlemiştir. Bu bağlamda Bosna- Hersek’te meydana gelen soykırıma engel olunamaması ve ortak bir tavır benimsenememesi, Kosova krizinde NATO’nun müdahalede bulunması ve AB’nin çözüm üretememesi, AB için askeri bir birlik kurma ve kolektif bir güvenlik anlayışı geliştirme zorunluluğunu ortaya çıkarmıştır. Daha sonra 1999 Helsinki Zirvesi’nde alınan karar ile RRF (Rapid Reaction Force) oluşturulmuş, 2003 yılında AB Güvenlik Stratejisi Belgesi kabul edilmiş, Lizbon ile ODGP/AGSP OGSP’ye dönüştürülmüştür. Bu gelişmeler ile AB, ODGP’yi operasyonel hale getirerek küresel bir güvenlik aktörü olma hedefini bir adım daha ileriye taşımıştır.

Anahtar Kelimeler

OGSP, AB 2003 Güvenlik Strateji Belgesi, AB Operasyonları, Lizbon Antlaşması

Kaynakça

• Akçay, E. Y. (2011). AB’nin Tarihsel Gelişimi ve Ortak Dış ve Güvenlik Politikası. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi 3(4), 117-131.
• Akgül A. S. & Dizdaroğlu, C. (2014). NATO-AB İlişkilerinde İşbirliği ve Çatışma Dinamikleri. Uluslararası İlişkiler 10(40), 131-164.
• Arı, M. T. (2004). AB'de Demokratik Eksiklik Sorunu: Taslak Anayasal Antlaşma Çerçevesinde Ortak Dış ve Güvenlik Politikası ve Avrupa Parlamentosu İlişkileri Örnek İncelemesi. Yönetim Bilimleri Dergisi 2(1), 143-152.
• Arı, T. (2002). Uluslararası İlişkiler Teorileri Çatışma, Hegemonya, İşbirliği. İstanbul: Alfa Yayınları.
• Ayhan, H. (2020). Fransa ve Aachen Antlaşması Çerçevesinde Avrupa Ordusu Çabaları. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi 12(23), 513.
• Bağcı, H. & Kardaş, Ş. (2003). Post-September 11 Impact: The Strategic Importance of Turkey Revisited. In CEPS/IISS for the European Security Forum. Brussels: Belgium. Baydarol, C. (2007), Maliye Bakanlığı. Erişim Adresi: https://www.ikv.org.tr/images/files/A5-tr.pdf Erişim Tarihi: 23.12. 2021.
• Blockmans, S. (2013). Differentiation in CFSP. Egmont Institute Studia Diplomatica 66(3), 53-68.
• Burchill, S. vd. (2019). Uluslararası İlişkiler Teorileri. (Çev.). Aslan, A. & Ağcan M. A. İstanbul: Küre Yayınları.
• Büyükbaş, H. (2006). Avrupa Güvenlik Strateji Belgesi ve Türkiye. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi 61(01), 37-66.
• CFSP Annual Report. (2009, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016 and 2017). EEAS. Erişim Adresi: https://eeas.europa.eu/headquarters/headquartershomepage/8427/cfsp-annual-reports_en Erişim Tarihi: 22.12.2020.
• CFSP Annual Report. (2018). EEAS. Erişim Adresi: http://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-10766-2018-INIT/en/pdf Erişim Tarihi: 23.12. 2020.
• Cuyvers, A. (2017). The Road to European Integration. (Ed). Ugirashebuja E., Ruhangisa, J. E. vd. East African Community Law, Brill Nijhoff, 22-42.
• Dedeoğlu, B. (2014). Uluslararası Güvenlik ve Strateji. 3. Baskı. İstanbul: Yeniyüzyıl Yayınları.
• Delanty, G. (2013). Avrupa'nın İcadı: Fikir, Kimlik, Gerçeklik. 3. Baskı. (Çev.). İnaç, H. Ankara: Adres Yayınları.
• Deutsch K. W. & Singer, J. D. (1964). Multipolar Power Systems and International Stability. Cambridge University Press 16(3), 390-406.
• Efe, H. (2007). AB’NİN Gelişen “Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikası” ve Türkiye. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 9(3), 127-145.
• European External Action Service. Erişim Adresi: https://www.operationsophia.eu/about-us/, Erişim Tarihi: 06.03.2021.
• Galland A. B. & Williams N. (2019). How Militarily Willing and Able is the EU?. Operation Althea struggles in Bosnia and Herzegovina, European Leadership Network Policy Brief, 1-8.
• Goldstein, W. (1992). Europe After Maastricht. Council on Foreign Relations 71(5), 117-132.
• Gökbel, A. & Karakuş, A. (2019). AB Üyeliği Sonrası Bulgaristan’da Türk Azınlığa Dair Devam Eden Sorunlar. Ahi Evran Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 3(1), 56-78.
• Gül, M. (2015). Kuruluşundan 21. Yüzyıla: 1990’larda NATO’da Devamlılık ve Dönüşüm. Akademik İncelemeler Dergisi 10(1), 247-265.
• Gürkaynak, M. (2011). Angela Merkel'in Çağrısı: AB İçin Ortak Bir Avrupa Ordusu. 38. ICANAS (Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi). 10-15 Eylül 2007 - Ankara, Bildiriler: Uluslararası İlişkiler 2, 807-820.
• Hesapçıoğlu, M. & Topsakal, C. (2007). Avrupa Birliği Sürecinde Eğitim ve Avrupa Vatandaşlığı. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi 26(26), 73-93.
• Hürsoy, S. (2005). Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikası Kıskacında Türkiye-Avrupa Birliği İlişkileri. Güvenlik Stratejileri Dergisi 1(1), 34-47.
• Karabulut, B. (2011). Helsinki’den Astana’ya Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütü (AGİT): AGİT’in Geleceği Üzerine Bir Değerlendirme. Gazi Akademik Bakış 4(8), 69-93.
• Karakuş, A. (2020). 2001 Makedonya İç Çatışmasında Savaş Hukuku İhlalleri. International Social Sciences Studies Journal 6(61), 1791-1802.
• Kasım, K. (2002). NATO’ya ve ABD-AB İlişkilerine Etkisi Bakımından Ortak Avrupa Dış ve Güvenlik Politikası. Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi 1(2), 87-99.
• Kocamaz, S. (2010). Lizbon Antlaşması Çerçevesinde Avrupa Birliği Ortak Güvenlik ve Savunma Politikasının Geleceği. Ege Academic Review 10(3), 951-980.
• Matthijs, M. (2017). Europe After Brexit: A Less Perfect Union. Foreign Affairs 96(1), 85-95.
• Oproiu, M. (2012). The European Union as a Conflict Manager: Perspectives after the Lisbon Treaty. Studia Diplomatica 65(4), 39-54.
• Ortega M. (2001). The European Union, the Petersberg Missions and Intervention. European Union Institute for Security Studies (EUISS), 101-120.
• Özgen, C. (2016). Avrupa Birliği Ortak Güvenlik ve Savunma Politikasında İlk Çatlak: Libya Krizi. ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi (ODÜSOBİAD) 6(15), 143-176.
• Sanem, Ö. vd. (2010). NATO ve AB’nin Değişen Güvenlik Stratejilerinin Afganistan Örneğinde Değerlendirilmesi. Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 10(9), 257-285.
• Staden, A., Homan, K. vd. (2000). Towards a European Strategic Concept. Clingendael Institute, 21-26.
• Spolaore, E. (2013). What Is European Integration Really About? A Political Guide for Economists. The Journal of Economic Perspectives 27(3), 125-144.
• Şahin, B. (2008). Liberal Demokrasinin Temelleri. Demokrasi Teorisinde Güncel Tartışmalar. Ankara: Orion Yayınları.
• Tan, Ö. (2013). Avrupa Birliği ve Türkiye Güvenlik ve Savunma İlişkileri. Balkan Sosyal Bilimler Dergisi 2(4), 1-14.
• Topal, E. (2008). Lizbon Anlaşması ile Avrupa Birliği'nde Yasama Niteliğindeki İşlemler ve Yasa Yapım Süreçlerine Getirilecek Değişikliklere Genel Bir Bakış. Yasama Dergisi 9, 18-35.
• The Guardian. (2003, 01 24). Anger at Rumsfeld Attack on 'Old Europe'. Erişim Adresi: https://www.theguardian.com/world/2003/jan/24/germany.france Erişim Tarihi: 07.03.2021.
• Yılmaz, E. S. & Uğurlu, Y. (2013). Bölgesel Güç Olarak Avrupa Birliği ve Dış Politika. Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi 12(2), 81-104.
• Yiğittepe, L. Avrupa Birliği’nde Güvenlik Arayışları. Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi 4(7), 12-27.
• Zhussipbek, G. (2009). Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikasının Tanımı ve Düşünsel Arka Planı, Uluslararası Hukuk ve Politika Dergisi 5(19), 71-88.