Evaluation of Listening/Watching and Reading Workshop Studies According to Teachers' Opinions

Yıl 2025, Sayı: 19, 828 - 864, 30.09.2025

Osman Yakışan , Adem Gürsoy

https://doi.org/10.47994/usbad.1739108

Öz

With the publication of the 2024 Turkish Course Curriculum, listening/watching and reading workshops, which started to be implemented in 5th grades, have caused some uncertainties due to being a new practice. The people who will reveal the uncertainties about this new practice and reflect their experiences in the practice are the teachers who conduct these workshops. For this reason, this study aims to evaluate the production workshop studies for listening/watching and reading skills, which were put into practice in 2024, according to the teachers' opinions. For this purpose, a semistructured interview technique was used in the study. The study group consisted of seventeen Turkish teachers working in different provinces and teaching 5th grade classes in the 2024-2025 academic year. The “semi- structured interview form” was used as the data collection tool in the research, and content analysis was used in analyzing the data. As a result of the analyzes made in the research; It was determined that attention was paid to the fact that the materials for the workshop were prepared in the group meeting, focused on the theme, readable, compliant with moral rules, not financially burdensome for parents, easily accessible, and contained positive messages; it was concluded that the workshops improved the students' expression and collaboration skills, contributed to their vocabulary and self- confidence, but the workshops were not implemented efficiently due to the density of the activities in the textbook and the crowded class sizes

Anahtar Kelimeler

Listening/Watching , Reading , Workshop

Dinleme/İzleme ve Okuma Atölyesi Çalışmalarının Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi

Öz

2024 Türkçe Dersi Öğretim Programı’nın yayımlanmasıyla 5. sınıflardan itibaren uygulanmaya başlanan dinleme/izleme ve okuma atölyeleri yeni bir uygulama olması nedeniyle bazı belirsizliklere sebep olmuştur. Bu yeni uygulamayla ilgili belirsizlikleri ortaya koyacak ve uygulamadaki deneyimlerini yansıtacak kişiler, bu atölye çalışmalarını yürüten öğretmenlerdir. Bu nedenle bu çalışmada 2024 yılında uygulamaya konulan dinleme/izleme ve okuma becerilerine yönelik üretim atölyesi çalışmalarının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla yapılan çalışma, nitel araştırma desenlerinden durum çalışmasına (bütüncül tek durum çalışması) göre gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu farklı illerde görev yapan ve 2024-2025 eğitim öğretim yılında 5. sınıfların dersine giren on yedi Türkçe öğretmeni oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından hazırlanan “yarı yapılandırılmış görüşme formu”ndan, verilerin analiz edilmesinde ise içerik analizinden yararlanılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre atölye çalışması için materyalin zümre toplantısında, temaya yönelik, okunabilir, ahlaki kurallara uygun, maddi olarak velileri zorlamayan, kolay ulaşılabilen, olumlu mesajlar barındıran özelliklerde olmasına dikkat edildiği; atölyelerin öğrencilerin ifade etme ve işbirlikçi olma becerilerini geliştirdiği; kelime hazinelerine, özgüvenlerine katkı sağladığı ancak ders kitabındaki etkinliklerin yoğunluğu, kalabalık sınıf mevcutları nedeniyle atölye çalışmalarının verimli uygulanmadığı sonuçlarına ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Dinleme/İzleme , Okuma , Üretim Atölyesi

Kaynakça

• Arslan, G., & Kargın, T. (2021). Öğretmenlerin kitap önerisinde kullandıkları ölçütlerin çocuk edebiyatının temel ilkelerine göre incelenmesi. Türk Kütüphaneciliği, 35(4), 567–588.
• Ateş, M. (2008). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin okuduğunu anlama düzeyleri ile Türkçe dersine karşı tutumları ve akademik başarıları arasındaki ilişki [Yayımlanmamış doktora tezi]. Selçuk Üniversitesi.
• Ateş, M., Çerçi, A., & Derman, S. (2015). Eğitim bilişim ağında yer alan Türkçe dersi videoları üzerine bir inceleme. Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5(3), 105–115.
• Aydın, E., & Kazancı Tınmaz, A. (2024). Ortaokul öğrencilerinin kitap okumaya ilgileri ve kitap türlerine yönelik farkındalıkları. Kuram ve Uygulamada Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 446–465.
• Bursalı, H., & Topçuoğlu Ünal, F. (2015). Çizgi dizilerin 5. ve 6. sınıf öğrencilerinin söz varlığına katkısı. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(29), 60–74.
• Chmiliar, L. (2010). Multiple-case designs. In A. J. Mills, G. Durepos, & E. Wiebe (Eds.), Encyclopedia of case study research (pp. 582–583). SAGE Publications.
• Çağ, H. D. (2025). 2024 Ortaokul Türkçe Öğretim Programı’ndaki dinleme/izleme öğrenme çıktılarının 5. sınıf ders kitabındaki görünümleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 13(1), 249–265.
• Çalık, T., Kurt, T., & Çalık, C. (2011). Güvenli okulun oluşturulmasında okul iklimi: Kavramsal bir çözümleme. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1(4), 73–84.
• Calp, M. (2007). Özel öğretim alanı olarak Türkçe öğretimi. Eğitim Kitabevi.
• Çevik, A., & Güneş, F. (2017). Türkçe ders kitaplarındaki etkinliklerin incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(2), 272–286.
• Demirel, Ö. (1995). Türkçe programı ve öğretimi. Usem Yayınları.
• Dilekçi, A. (2021). Türkçe eğitimi açısından Eğitim Bilişim Ağı (EBA). RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 25, 1–17.
• Ekiz, D. (2020). Bilimsel araştırma yöntemleri (6. baskı). Anı Yayıncılık.
• Erdem, A. ve Erdem, M. (2015). Yapılandırmacı karma öğrenme ortamlarının dinleme ve konuşma becerilerine etkisi. İlköğretim Online, 14(3), 1130–1148.
• Fidan, N., & Baykul, Y. (1994). İlköğretimde temel öğrenme ihtiyaçlarının karşılanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(10), 7–20.
• Göçer, A., & Akgül, O. (2024). Türkçe dersi dinleme/izleme becerisinin geliştirilmesinde kısa filmlerin kullanımı. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 11(22), 67–87. https://doi.org/10.29129/inujgse.1464490
• Güneş, F. (2006). Çocuklarda okuma ilgisi ve kitap seçimi. İlköğretmen, 2, 43–45.
• Güneş, F. (2021). Türkçe öğretimi yaklaşımlar ve modeller. Pegem Akademi.
• Güneş, M., Avcı, M. Ş., Baran, H. M., Annıkızıl, B., Yavuzkurt, İ., & Erkal, F. (2023). Ortaokul öğrencilerinin okuma alışkanlıklarının incelenmesi. Uluslararası Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırma Dergisi, 10(97), 1483–1495. Güney, N., & Aytan, T. (2013). Aktif öğrenme teknikleriyle dil bilgisi öğretimi. Nobel Yayıncılık.
• Güneyli, A. (2003). Metin türlerine göre okuduğunu anlama becerisinin sınanması (Türkiye-Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Üniversiteleri üzerinde bir araştırma) [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi. Kaplan, M. (2002). Kültür ve dil. Dergâh Yayınları.
• Karabay, A., Kılıç, G. N., & Kocabaş, İ. (2023). Bir örgütsel sessizlik alanı: Millî Eğitim Bakanlığı zümre toplantıları. Yaşadıkça Eğitim, 37(2), 611–628. https://doi.org/10.33308/26674874.2023372590
• Karatay, H., & Dilekçi, A. (2020). Türkçe öğretmenlerine göre öğrencilerin okuma alışkanlıkları. International Journal of Languages Education and Teaching, 8(2), 1–24.
• Kaya, M., & Aydın, E. (2024). 2019 Türkçe dersi öğretim programı ile 2024 Türkçe dersi öğretim programının karşılaştırılması. Harran Education Journal, 9(1), 108–146. https://doi.org/10.22596/hej.1482003
• Keçeli Kaysılı, B. (2008). Akademik başarının arttırılmasında aile katılımı. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 9(1), 69–83.
• Kurtdaş, E. M. (2021). Eğitimde film kullanımının önemi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 60, 222–244.
• MEB. (2024). Ortaokul Türkçe dersi öğretim programı (5, 6, 7 ve 8. sınıflar). https://mufredat.meb.gov.tr.
• Melanlıoğlu, D. (2013). Ortaokuldaki dinleme eğitiminin niteliğine ilişkin fenomografik bir araştırma. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 1(1), 34–44.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: an expanded sourcebook (3rd ed.). Sage.
• Öğülmüş, S., & Özdemir, S. (1995). Sınıf ve okul büyüklüğünün öğrenciler üzerindeki etkisi. Eğitim Yönetimi, 2(2), 261–273.
• Onan, B. (2014). Anlama sürecinde Türkçenin yapısal işlevleri. Nobel Yayıncılık.
• Özbay, M. (2011). Anlama teknikleri I: okuma eğitimi (2. baskı). Öncü Yayınları.
• Paliç, G., & Keleş, E. (2011). Sınıf yönetimine ilişkin öğretmen görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 17(2), 199–220.
• Şahin, E., Maden, S., & Gedik, M. (2011). Zümre öğretmenler kurulu toplantılarının etkililiğinin Türkçe öğretmenlerinin görüşlerine dayalı olarak değerlendirilmesi (Erzurum il örneği). Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 155–172.
• Sarıkaya, B. (2019). Ortaokul Türkçe kitaplarındaki (5, 6, 7 ve 8. sınıf) etkinliklerin değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 64, 563–580.
• Tabak, H. (2020). Eğitime aile katılımı: Sosyo-ekonomik özellikler etkiliyor mu? Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(1), 104–121.
• Tanrıkulu, F. (2017). EBA’nın Türkçe dersi öğrenme alanlarını karşılama yeterliliğine yönelik öğretmen görüşleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(3), 395–416.
• Timur, B., Yılmaz, Ş., & İşseven, A. (2017). Ortaokul öğrencilerinin eğitim bilişim ağı (EBA) sistemini kullanmalarına yönelik görüşleri. Asya Öğretim Dergisi, 5(1), 44–54.
• Türkben, T. (2021). Okuma eğitimi. F. Temizyürek ve T. Türkben (Ed.ler), Türkçe öğretimine genel bir bakış el kitabı içinde (ss. 93–149). Pegem Akademi.
• Yaman, E. (2006). Eğitim sistemindeki sorunlardan bir boyut: Büyük sınıflar ve sınıf yönetimi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(3), 261–274.
• Yemenici, A. İ. (2021). Dinleme eğitimi. F. Temizyürek ve T. Türkben (Ed.ler), Türkçe öğretimine genel bir bakış el kitabı içinde (ss. 157–208). Pegem Akademi.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (12. baskı). Seçkin Yayıncılık.