The Effect of Personalıty Traits on the Reasons for Preferring Sports Brands of Sports Organization Employees (Example of Aegean Zone)

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 1, 37 - 47, 30.06.2023

Özlem Sisli Zeynep Onağ

https://doi.org/10.30769/usbd.1308600

Öz

The aim of this research is to reveal the effect of personality traits on the brand preferences of sports experts working in the Provincial Directorate of Youth and Sports, who are considered sports consumers. The study used a quantitative technique and a scanning model. The research population consists of specialists, sports education specialists, and sport education specialists employed between 2021 and 2022 by the Provincial Directorate of Youth and Sports in the Aegean region. In contrast, the study's dataset comprised of 208 personnel who volunteered to participate in the research after being selected using a purposeful sampling technique. In the research, questionnaire survey was used as a data collection technique. The "Five Factor Personality Inventory" developed by Goldberg (1990) and transformed into Turkish by Öztürk, Ünal, and Kepoğlu (2020) was used to determine the personality traits of the participants in this study. Using the "Sport Brand Preference Scale" developed by Tozoğlu (2009), the participants brand preferences were determined. The SPSS 25.0 statistical program was utilized for the analysis of the research's data. As a result of the research, it has been determined that the personality traits of the sports brand preferences of the Provincial Directorate of Youth and Sports's sports experts have a positive effect on the brand preferences.

Anahtar Kelimeler

Brand, Consumer, Personality

Spor Örgütü Çalışanlarının Spor Markası Tercih Nedenleri Üzerinde Kişilik Özelliklerinin Etkisinin İncelenmesi (Ege Bölgesi Örneği)

Öz

Bu araştırmanın amacı, spor tüketicisi olarak kabul edilen Gençlik ve Spor İl Müdürlüğünde çalışan spor uzmanlarının spor markası tercihlerinde kişilik özelliklerinin etkisini ortaya koyabilmektir. Çalışmada nicel araştırma tekniği ve tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini 2021- 2022 yıllarında Ege bölgesindeki Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü bünyesinde Uzman, Sportif Eğitim Uzmanı ve Spor Eğitim Uzmanı olarak görev yapan personelden oluşmaktadır. Araştırmanın örneklemi ise amaçlı örneklem yöntemi kullanılarak seçilen ve araştırmaya gönüllü olarak katılmayı kabul eden 208 personeldir. Araştırmada veri toplama tekniği olarak anket yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada katılımcıların kişilik özelliklerini belirlemek amacıyla Goldberg (1990) tarafından geliştirilen ve Türkçe’ ye uyarlaması Öztürk, Ünal ve Kepoğlu (2020) tarafından yapılan “Beş Faktör Kişilik Envanteri” kullanılmıştır. Katılımcıların spor markası tercihleri ise Tozoğlu (2009) tarafından geliştirilen ve tek boyuttan oluşan “Spor Markası Tercih Ölçeği” kullanılarak elde edilmiştir. Araştırmadan elde edilen verilerin analizinde SPSS 25.0 istatistik programı kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, Gençlik ve Spor İl Müdürlüğünde çalışan spor uzmanlarından oluşan personelin spor markası tercihlerinde kişilik özelliklerinin marka tercihlerini pozitif yönde etkilediği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Marka, Tüketici, Kişilik

Kaynakça

• Aaker, D. (1995). Strategic market management. John Wiley & Sons, Inc.
• Aktuğlu, I. K. & Temel, A. (2006). Tüketiciler markalari nasil tercih ediyor? Kamu sektörü çalışanlarının giysi markalarını tercihini etkileyen faktörlere yönelik bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (15), 43-59.
• Atkinson, R.L. Atkinson, R.C., Smith, E.E., Bem, D.J., & Hocksema, S., N. (2000). Hilgard’s ıntroduction to psychology, 13th Edition. Harcourt College Publishers
• Burger, J.M. (2006). Personality. Ninth Edition, Cengage Learning.
• Cloninger, S.C. (2004). Theories of personality: understanding persons. 4th Edition. Pearson Prentice Hall.
• Costa Jr, P. T., McCrae, R. R., & Dye, D. A. (1991). Facet scales for agreeableness and conscientiousness: A revision of the NEO Personality Inventory. Personality and individual Differences, 12(9), 887-898.
• Cüceloğlu, D. (2002). İnsan ve davranışı: Psikolojinin temel kavramları. Remzi Kitabevi.
• Çiçek, İ., ve Aslan, A. E. (2020). Kişilik ve beş faktör kişilik özellikleri: Kuramsal bir çerçeve. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 10 (1), 137-147.
• Deniz, M. (2011). Markalı ürün tercihlerinin satin alma davranışlari üzerindeki etkisi. Journal of Social Policy Conferences, (61), 243-268.
• Erdil, T. S., ve Uzun, Y. (2009). Marka olmak. Beta Basım Yayın.
• Gemci, R., Gülşen, G., ve Kabasakal, F. M. (2009). Markalar ve markalaşma şartları. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, 14(1), 105-114.
• Goldberg, L, R. (1990). “An alternative description of personality”, the big five factor structure. Journal of Personality and Social Psychology, 59, (6), 1216-1229
• Han, M. T. (2021). Futbolda takım imajı, Takım sadakati ve seyirci güdüleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi: Büyükşehir belediye Erzurumspor örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi.
• Hayran, M., ve Hayran, M. (2011). Sağlık araştırmaları için temel istatistik. Omega Araştırma.
• Johnson, J. A., & Ostendorf, F. (1993). Clarification of the five-factor model with the Abridged Big Five-Dimensional Circumplex. Journal of Personality and Social Psychology, 65(3), 563–576. https://doi.org/10.1037/0022-3514.65.3.563.
• Kotler, P., & Armstrong, G. (1989). Principles of marketing. Prencite Hall.
• McCrae, R. R., & Costa, P. T. (1987). Validation of the five-factor model of personality across instruments and observers. Journal of Personality and Social Psychology, 52(1), 81-90. https://doi.org/10.1037/0022-3514.52.1.81
• Öztürk, E., Ünal, H., ve Kepoğlu, A. (2020). Kişilik özelliklerinin spor markası tercih nedenleri üzerine etkisinin araştırılması. Spor Eğitim Dergisi, 4(1), 43-55.
• Puher, M. A. (2009). The Big five personality traits as predictors of adjustment to college. Master Dissertation. Pennsylvania: Villanova University.
• Somer, O., M., Korkmaz, M., ve Tatar, A. (2011). Kurumdan uygulamaya 5 faktör kişilik modeli ve 5 faktör kişilik envanteri (5 FKE). Ege Üniversitesi Yayınları, Yayın No: 128.
• Tozoğlu, E. (2009). Türkiye’ deki ve Amerika’ daki spor yüksekokulu öğrencilerinin spor ürünlerinde marka tercihini etkileyen faktörlerin araştırılması ve karşılaştırılması. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı Doktora Tezi. İstanbul.
• Uğur, U., ve Sarıoğlu-Uğur, S. (2020). Kişilik özelliklerinin marka geliştirme davranışı üzerine etkisi: Bir araştırma, Uluslararası Yönetim, İktisat ve İşletme Dergisi, 16(1), 160-170.
• Yılmaz, H. (2020). Spor pazarlamasında tüketicilerin taraftar kimliklerinin spor markalara yönelik tercihlerine etkisi: Farklı ilgilenim düzeylerindeki ürün gruplarında deneysel bir araştırma, Doktora Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.