Türkçe Öğretim Programlarında Hikâye Yazma Öğretimi

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 5, 309 - 332, 01.10.2021

Musa Çifci , Mehmet Soyuçok

Öz

Bu çalışmanın amacı, hikâye yazma öğretiminin Türkçe öğretim programlarındaki yerini belirleyerek program hazırlayıcılara ve konuyla ilgili olanlara bir bakış açısı sunmaktır. Çalışma doküman incelemesine dayalı olarak nitel modelde gerçekleştirilmiştir. Programlar, yapılan literatür taraması ve üç alan uzmanından alınan görüşler doğrultusunda araştırmacılar tarafından ayrıntılı olarak incelenmiştir. Programların sadece yazma kısımları değil tamamı incelenmiş ve hikâye yazma öğretimini destekleyecek unsurlar hangi öğrenme alanında olursa olsun bulgulara dâhil edilmiştir. Yazmanın bütünü ile ilgili olan beceriler ise örneğin imlâ ve noktalama becerileri, bulgulara dâhil edilmemiştir. Bulgular tamamlandıktan sonra üç uzmanın görüşüne sunulmuş, onların onayı alındıktan sonra listeler kesinleştirilmiş ve tablolaştırılmıştır. Bulgular tamamlandıktan sonra üç uzmanın görüşüne sunulmuş, onların onayı alındıktan sonra listeler kesinleştirilmiş ve tablolaştırılmıştır. Araştırma sonucunda hikâye yazma öğretimi ile ilgili kazanım ifadelerinin programlarda farklı başlıklar altında yer aldığı ve sınıflar düzeyinde değişmediği, en çok unsura yer veren programın 1981, en az unsura yer veren programın ise 1924 programı olduğu, programların kazanım/unsur sayıları bakımından önemli değişiklikler gösterdiği ve programların hikâye yazma öğretimi konusunda zayıf olduğu görülmüştür. Çalışmanın sonunda elde edilen bulgular ve ulaşılan sonuçlar doğrultusunda program hazırlayıcılarına ve araştırmacılara yönelik önerilere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Öğretim programı, yazma, hikâye, kazanım.

Story Writing Instruction in Turkish Teaching Programs

Öz

The aim of this study is to determine the place of story writing teaching in Turkish teaching programs and to provide a perspective to program preparers and those who are related to the subject. The study was carried out in qualitative model based on document review. The programs were examined in detail by the researchers in line with the literature review and the opinions received from three field experts. Not only the writing parts of the programs, but all of them were examined and the elements that support story writing teaching were included in the findings, regardless of the learning area. Skills related to the whole of writing, not just story writing, such as spelling and punctuation skills, were not included in the findings. After the findings were completed, they were presented to the opinion of three experts again, after their approval, the lists were finalized and tabulated. As a result of the research, it was found that the outcome statements related to the teaching of story writing were included under different titles in the programs and did not change at the level of the classes, the program with the most elements was 1981, the program with the least elements was 1924, the programs showed significant changes in terms of the number of gains / elements and the programs showed significant changes. It was observed that it was weak in teaching story writing. In line with the findings and results obtained at the end of the study, suggestions for program preparers and researchers were included.

Anahtar Kelimeler

Curriculum, writing, story, outcome.

Kaynakça

• Akdağ, H. (2016). Hikâyeler (öyküler) ile sosyal bilgiler öğretimi. Pegem Atıf İndeksi, 159-189.
• Baki, Y. (2019). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Yaratıcı Yazma Becerilerinin Geliştirilmesinde Dijital Öykülerin Etkisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(4), 964- 995.
• Baki, Y., & Feyzioğlu, N. (2017). Dijital Öykülerin 6. Sınıf Öğrencilerinin Öykü Yazma Becerilerine Etkisi. International Online Journal of Educational Sciences, 9(3), 686-704.
• Bozkurt, E. (1993). Anadilini Kullanma Yeterliğinin Okuldaki Öğrenme ve Öğretim Sürecine Etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 47-50.
• Celik, M., & Gurel, Z. (2017). The story of story in modern Turkish literature in Macedonia. Knowledge without Borders. 849-854.
• Cemiloğlu, M. (2015). İlköğretim okullarında Türkçe öğretimi. Bursa: Aktüel.
• Ciravoğlu, Ö. (2000). Çocuk edebiyatı. İstanbul: Esin.
• Çiftçi, B., & Akça, D. (2019). 2005 ve 2018 sosyal bilgiler öğretim programlarının coğrafi beceri ve coğrafi kazanım alanlarının karşılaştırılması. Eğitimde Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 2(1), 33-59.
• Deniz, K. (2003). Yazılı anlatım becerileri bakımından köy ve kent beşinci sınıf öğrencilerinin durumu, Türklük Bilimi Araştırmaları (Türkçenin Öğretimi Özel Sayısı), (13), 233- 255.
• Eğilmez, N. İ., & Berber, Z. T. (2017). Ortaokul beşinci sınıf öğrencilerin hikaye yazma becerileri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(2), 165-188.
• Engin, G., & Uygun, S. (2011). Osmanlı’dan günümüze okuma yazma öğretimi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(1). 197-216.
• Garip, S. (2018). Öğretmen görüşlerine göre ortaokul öğrencilerine yazma becerisi kazandırmada serbest yazma stratejisinin rolü. Çocuk, Edebiyat ve Dil Eğitimi Dergisi, 1(1), 81-104.
• Goldstein, A. A., & Carr, P. G. (1996). Can Students Benefit from Process Writing?. NAEPfacts, 1(3), 1-7.
• Gündüz, O. & Şimşek, T. (2011). Okuma eğitimi. Ankara: Grafiker.
• Güneş, F. (2003). Okuma-yazma öğretiminde cümlenin önemi. Türklük Bilimi Araştırmaları, (13), 39-48.
• Güven, Ç., & Aydın, A. (2017). 8. Sınıf fen ve teknoloji dersi öğretim programında bulunan soruların Yenilenmiş Bloom Taksonomisi’nin bilişsel süreç boyutuna göre incelenmesi. Türkiye Kimya Derneği Dergisi, Kısım C: Kimya Eğitimi, 2(1), 87-104.
• Karadağ, R. (2016). Yazma eğitimi. Türkçe Öğretimi içinde 163-210 (Ed: F. Susar Kırmızı). Ankara: Anı.
• Kardaş, S., & Şahin, F. (2020). Bilimsel Hikâyelerin 6. Sınıf Öğrencilerinin Akademik Başarılarına ve Bilimin Doğasını Anlamalarına Etkisinin İncelenmesi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, (7), 222-234.
• Karataş, Z. (2015). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştirma Yöntemleri. Manevi temelli sosyal hizmet araştırmaları dergisi, 1(1), 62-80.
• Karatay, N. R. (1945). Yazma dersleri. İstanbul: Maarif Matbaası.
• Kızılkuş, F. (2009). İlköğretim 7. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki hikâye türü öğretiminin 1981 ve 2005 Türkçe öğretim programları açısından değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisan Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
• MEB. (2002). İlköğretim okulu ders programları Türkçe-yazı programı 6, 7, 8. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi,
• MEB. (2006). İlköğretim Türkçe dersi (6, 7, 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: MEB.
• MEB. (2015). Türkçe dersi (1-8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: MEB.
• MEB. (2018). Türkçe dersi öğretim programı (1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara MEB.
• Soyuçok, M. (2017). Türkçe öğretim programlarının işlevsel okuma açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uşak Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak.
• Temizyürek, F. & Balcı, A. (2015). Cumhuriyet dönemi ilköğretim okulları Türkçe programı. Ankara: Nobel.
• Walshe, R. D. (1987). The learning power of writing. The English Journal, 76(6), 22- 27.
• Wittrock, M. C. (1983). Writing and the teaching of reading. Language Arts, 60(5), 600-606.
• Yakıcı, A., Yücel, M. Doğan, M. & Yelok, V. S. (2006). Türk dili ve kompozisyon bilgileri. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.