Transformation of women labor in the public area in republican era: A case of Çalıkuşu novel

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 10, 235 - 244, 01.04.2024

İlkben Akansel

Öz

Yüzyıllar boyunca kadınlar ekonomik alanda ikincilleştirilmişlerdir. Emekleri daima sömürü konusu olan kadınlar, emeklerinin karşılığını çok ciddi hak mücadelesinden geçerek kazanabilmişlerdir. Özellikle Batı dünyasında çok daha zorlu hak mücadelesi içine girmiş olan kadın emeğinin aksine Türkiye Cumhuriyeti kurulurken kadınların emek mücadelesinin 20. yüzyılın şartlarının çok daha ötesinde kurgulandığı tarihsel bir gerçektir. Bu çalışmada, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasından sonra kadın emeğinin nasıl kurgulandığı buna ışık tutabilecek en önde gelen edebiyat eserlerinden biri olan "Çalıkuşu" romanı ile irdelenecektir. Böylece, kadın emeğinin yaşadığı zorluklarda anahtar kavramlar olan "ataerki" ve "toplumsal cinsiyet" temelinde bir irdeleme iktisat-edebiyat çerçevesinden yapılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Kadın iş gücü, kamusal alan, özel alan, iktisat, edebiyat, ataerki, toplumsal cinsiyet

Transformation of women labor in the public area in republican era: A case of Çalıkuşu novel

Öz

For centuries women have been subordinated in the economic sphere. Women, whose labour has always been the subject of exploitation, have only been able to earn the rewards of their labour through very serious struggles for rights. It is a historical fact that unlike women's labour, which has been engaged in a much more difficult struggle for rights especially in the Western world, women's labour struggle during the establishment of the Republic of Turkey was constructed far beyond the conditions of the 20th century. In this study, how women's labour was constructed after the establishment of the Republic of Turkey will be examined with the novel "Çalıkuşu", one of the most prominent works of literature that can shed light on this. Thus, an analysis on the basis of "patriarchy" and "gender", which are key concepts in the difficulties experienced by women's labour, will be made from the economics-literature framework.

Anahtar Kelimeler

Women labor force, public area, private area, economics, literature, patriarchy, gender

Kaynakça

• Akansel, İ. (2022). Akademiyanın feminizme bakışı (Fizik ve iktisat disiplinleri özelinde bir irdeleme). Gazi Kitabevi. Butler, J. (2008). Cinsiyet belası: Feminizm ve kimliğin altüst edilmesi. (Çeviren: B. Ertür). Metis Yayınları.
• Çiçekli, A. (2019). “Evinin hanımı çocuklarının anası” olan kadının kamusal alan mücadelesi. Social Sciences Research Journal, 8(1), 1-14.
• Demir, E. (2021). Çalıkuşu romanı: Cumhuriyet Dönemi öğretmen kadın kimliği inşasının toplumsal cinisyet normları bağlamında yorumlanması. Sinop Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 5(2), 317-340.
• Güler-Aydın, D. & Akdere, Ç. (Ed.). (2018). Edebiyattaki iktisat. İletişim Yayınları.
• Günindi Ersöz, A. (2015). Özel alan/kamusal alan dikotomisi: Kadınlığın “doğası” ve Kamusal alandan dışlanmışlığı. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi. 18(1), 80-102.
• Kaleli, M. E. (2023). Vah romanında kamusal alan algısı. Hacettepe Üniversitesi Türkiye Araştırmaları Dergisi. 38(Özel Sayı), 47-60.
• Karaca, Ş. (2012). Toplumsal cinsiyet bağlamında Türk romanında kadın öğretmen kimliği: Tanzimat ve Cumhuriyet Dönemi romanlarına karşılaştırmalı bir yaklaşım. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi. 15, 1-15.
• Kılıç, M. E. (2021, 12-13 Mart 2021). İktisat ve edebiyat ilişkisi üzerine bir çalışma. [Konferans Sunumu]. 3. İzmir İktisat Kongresi Kitabı, İzmir, Türkiye. https://www.researchgate.net/publication/351228577_IKTISAT_VE_EDEBIYAT_ILISKISI_UZERINE_BIR_CALISMA
• Koparan, E. (2020). Bir kamusal alan olan iş dünyasında toplumsal cinsiyet eşitliği bağlamında kadının varlık sorunsalı. Global Journal of Economics and Business Studies. 9(17), 55-62.