The situation of women in Turkish petroleum industry

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 11, 425 - 436, 09.10.2024

Özlem Atay , Özge Koçman

Öz

Araştırma, Türk petrol endüstrisinde kadının yeri ve rolünü ortaya koymayı amaçlamaktadır. Araştırmada ayrıca Türk petrol sektöründe beyaz, mavi ve gri yakalı kadın işçilerin durumu da incelenmektedir. 2023 yılı Küresel Cinsiyet Uçurumu Raporuna göre kadınlar Petrol, Gaz ve Madencilik sektörlerinde işgücünün sadece %22,7'sini oluşturmaktadır. Dünyada tüm sektörlerde üst düzey liderlik pozisyonlarında kadınların sayısı erkeklerden daha az olmaya devam etmektedir. Ancak bu fark Petrol, Gaz ve Madencilik'te diğer sektörlere göre daha fazla olup, üst düzey liderlik pozisyonlarında kadınların oranı yalnızca %18,6'dır. Ne yazık ki yıllar geçtikçe bu konuda umut verici büyük bir gelişme sağlanamamıştır. Bu makalede “Örnek Durum Çalışması Yöntemi” (Yin, 2018) kullanılarak görüşmelerden ve doküman analizinden elde edilen nitel veri analizi yapılmıştır. Bu araştırmanın bulgularına göre, kişisel gelişim ve eğitimin desteklenmesi, mentorluk ve gelişim programlarının uygulanması, daha esnek çalışma koşulları ve konforlu çalışma alanlarının yaratılması, Türk petrol sektöründe kadın işçi sayısını artırabilir.

Anahtar Kelimeler

Toplumsal Cinsiyet Eşitliği, Türkiye Petrol Sektörü, Örnek Olay Yöntemi, Üst Yönetimde Kadın

The situation of women in Turkish petroleum industry

Öz

The research aims to portray the place and role of women in the Turkish petroleum industry. The research also examines the situation of white, blue, and grey-collar women workers in the Turkish petroleum industry. According to The Global Gender Gap Report 2023, women are poorly represented in Oil, Gas and Mining industries, as 22.7% of the workforce, where they account for less than one-quarter of workers. Women continue to be outnumbered by men in senior leadership positions across all industries. However, unlike other industries, this gap is one of the widest in Oil, Gas and Mining with only 18.6% the share of women in senior leadership positions. Unfortunately, there has been no major hopeful improvement in this regard over the years. Qualitative data analysis from interviews and document analysis using the “Case Study Method” (Yin, 2018) were undertaken in this paper. According to the findings of this research, support for personal development and education, implementation of mentoring and development programs, creating more flexible working conditions and comfortable working spaces can increase the number of female workers in Turkish petroleum industry.

Anahtar Kelimeler

Gender Equality, Turkish Petroleum Industry, Case Study Method, Women in Senior Management

Kaynakça

• British Petroleum (BP) Statistical Review of World Energy, (2022). 71st Edition, https://www.bp.com/content/dam/bp/business-sites/en/global/corporate/pdfs/energy-economics/statistical-review/bp-stats-review-2022-full-report.pdf
• Dayıoğlu, M. & Kırdar, M.G. (2010). Türkiye’de kadınların işgücüne katılımında belirleyici etkenler ve eğilimler. Türkiye Cumhuriyeti Devlet Planlama Teşkilatı ve Dünya Bankası Refah ve Sosyal Politika Analitik Çalışma Programı Çalışma Raporu. 5.
• Hughes-Plummer, W., Syth, A., Belkov, N., Wood, A., Miras, P., Riemer, P., and Beattie S. (2023). Untapped reserves report. BCG and WPC Energy.
• Karabıyık, İ. (2012). Türkiye’de çalışma hayatında kadın istihdamı. Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, XXXII, 1, 231-260.
• Kılıç, D. & Öztürk, S. (2014). Türkiye’de kadınların işgücüne katılımı önündeki engeller ve çözüm yolları: Bir ampirik uygulama. Amme İdaresi Dergisi, 47(1), 107-130.
• Kıroğlu-Bayat.İ. & Baykal-Parıldar, B. (2021). Toplumsal cinsiyet ayrımcılığının yarattığı engeller: Çalışma yaşamında varolmaya çalışan kadın. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(3), 745-762.
• Koçman, Ö. (2022). Dünyada ve Türkiye’de petrol sektöründe yeşil yönetim / Türkiye için bir model önerisi [Yayınlanmamış Doktora Tezi]. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• O’Rourke, D. & Connolly, S. (2003). Just oil? The distribution of environmental and social impacts of oil production and consumption. Annual Review of Environment and Resources, 28, 587-617.
• Özkanlı, Ö. (2001). Women’s employment in Turkey - trends and prospects. Hacettepe Üniversitesi I.I.B.F. Journal, 19(2), 123-141.
• Özkanlı, Ö., & Korkmaz, A. (2000). Kadın akademisyenler. A.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi, 586, 101-110.
• Özkanlı, Ö., & Özbilgin, M. (2002). The way forward for equal opportunities by sex in employment in Turkey and Britain, The Turkish Year Book of International Relations, 33, 151-183.
• The World Bank (2024). Gender Data Portal, https://genderdata.worldbank.org/countries/turkiye
• Tatoğlu T. (2022). Drivers of low female labor force participation in Türkiye [BBVA Research Working Paper]. https://www.bbvaresearch.com/wp-content/uploads/2022/12/WP_22_13_Drivers_of_Low_Female_Labor_Force_Participation_in_Turkiye.pdf
• The Global Gender Gap Report, (2023). World Economic Forum, https://www.weforum.org/reports/global-gender-gap-report-2023/
• TPAO 2022 Petrol ve Doğal Gaz Sektör Raporu. https://www.tpao.gov.tr/file/2305/2022-petrol-ve-dogal-gaz-sektor-raporu-14316477389807c65.pdf
• Turkstat Statistics Data Portal. https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=Istihdam,-Issizlik-ve-Ucret-108
• TÜPRAŞ. (2023). Integrated Annual Report, https://www.tupras.com.tr/assets/img/sustainability/tupras-2023-integrated-annual-report.pdf
• Yıldırım, K. & Doğrul, G. (2008). “Çalışmak ya da çalışmamak”, Türkiye’de kentsel alanlarda yaşayan kadınların işgücüne katılmama kararlarının olası belirleyicileri. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 239-262.
• Yin, R. K. (2018). Case study research and applications: Design and methods (6th ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.