YAPAY ZEKANIN ETİK GERÇEKLİĞİ

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 4, 47 - 59, 31.12.2019

Gizem Öztürk Dilek

Öz

 Yapay zekâ, gelecekteki yeri açısından etik söyleme ihtiyaç
duymaktadır. Özelikle bilgisayarın ve yapay
zekânın insan hayatında yer edinmesi günümüzde düşünme ve iş becerilerini
kısıtlayacağına; gelecekte ise insan ırkı için sorun yaratabileceği düşüncesi
ile yapay zekânın etik söyleme ihtiyacı vardır. Bu da ancak felsefe
sınırları ile birlikte günümüzü de kapsayan tartışmalarla ele alarak oluşturmak
mümkün görünmektedir. Bu anlamda günümüzün etik anlayışı olan uygulamalı etik,
yapay zekâya etik söylemini oluşturmada ve gerçekleri ortaya koymaya yardımcı
olmaktadır.  Uygulamalı etik, özellikle teknoloji ve bilimin ilerlemesi
ile birlikte oluşabilecek kriz veya epistemolojik sorunlara karşı  çözüm
önerisi sunmayı amaçlamaktadır.  Yapay zekânın etik söylemini oluşturmayı
amaçlayan uygulamalı etik ; "yapay zekâ sorumluluk sahibi olabilir
mi?" Etik yapay zekâ mümkün mü? Seçim yapma gücüne sahip olabilir mi? gibi
sorulara yönelik olarak gerçekleri ortaya koymaya çalışır.

Anahtar Kelimeler

yapay zeka, etik, uygulamalı etik

Teşekkür

Prof. Dr. Mehmet VURAL hocama teşekkürlerimle

Kaynakça

• Akşit, O. O. (2017). "Sinemada Özne Olarak Robotlar: Ben Robot Örneği", Yeni Düşünceler, s. 1-9.Altuner, İ. (2013). "Kartezyen Düalizm Ve Ruhun Kavramsal Değişimi". Sosyal Bilimler Dergisi, s. 55-67.Asimov, I. (1996). Üç Robot Yasası, İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.Aydın, A. O. (2013). Yapay Zeka: Bütünleşik Bilişe Doğru, İstanbul: İstanbul Gelişim Üniversitesi Yayınları.Cevizci, A. (1999). Felsefe Sözlüğü, İstanbul: Paradigma Yayınları.Cevizci, A. (2015). Felsefeye Giriş, İstanbul: Say Yayıncılık.Churchland, P. M. (2012). Madde ve Bilinç, çev. S. M. Tura, Çev, İstanbul: Alfa Yayınları.Crick, F. (2005). Şaşırtan Varsayım, çev. S. Say, Çev, Ankara: TÜBİTAK Yayınları.Çelebi, V. (2015). "Ryle'ın Düalizm Eleştirisi Ve Kategori Hatası Saptaması", Erciyes Üniversitesi Bölümü Degisi, s. 138-157.Çelik, E. E. (2017). "İnsan ve Sonrası", Felsefi Düşün Akademik Felsefe Dergisi, s. 1-15.Dağ, A. (2018). Transhümanizm: İnsanın ve dünyanın dönüşümü, Ankara: Elis Yayınları.Demir, A. (2018). "Ölümsüzlük ve Yapay Zekâ Bağlamında Trans-hümanizm", Online Academic Journal of Information Technology, s. 95-103.Doğan, M. (2018). "Bilincin Doğasına Yönelik Beş Temel Yaklaşımın Bir Değerlendirilmesi", Yapay Zeka Ve Zihin Felsefesi Dergisi, s. 21-55.Dore, F. (2012). "Güçlü Yapay Zekaya Karşı Çin Odası Argümanı", Sosyal Bilimler Dergisi , s. 23-38.Ersoy, Ç. (2018). Robotlar, Yapay Zeka ve Hukuk, İstanbul: On İki Levha Yayıncılık.Gödelek, K. (2013). Zihin Felsefesi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.Günday, Ş. (2002). Zihin Felsefesi, Bursa: Asa Kitapevi.Güzeldere, G. (1998). “Yapay Zeka'nın Dünü, Bugünü, Yarını”, Cogito, sayı:13, s. 27-42.Kaku, M. (2018). Geleceğin Fiziği, çev. H. Yasemin, Ankara: ODTÜ Yayıncılık.Köse, U. (2018). “Yapay Zeka ve Gelecek: Endişelenmeli miyiz?”, Bilim ve Ütopya, s. 39-44."Sürücüsüz Araba", Moral Machine, Erişim Tarihi: 02. 06.2019, (http://moralmachine.mit.edu) Onur, F. (2016). "J.R. Searle Çince Odaları Argümanı",ETHOS: Felsefe ve Toplumsal Bilimlerde Diyaloglar, s. 192-216.Özaktaş, H. M. (1998). "Yapay Zeka: Bilgi Çağında Akıl-Beden Sorunu". Cogito, sayı:13, s. 77-86.Penrose, R. (2017). Kralın Yeni Usu, çev. T. Dereli, İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.Ray, K. (2016). İnsalık 2.0., çev. M. Şengel, Alfa Yayıncılık.Ryle, G. (2011). Zihin Kavramları, çev. S. Çelik, İstanbul: Doruk Yayımcılık.Say, C. (2018). 50 soruda Yapay Zeka, İstanbul: Bilim ve Gelecek Kitaplığı .Sayan, E. (2012). “Analitik Zihin Felsefesinin Temel Problemlerine Bir Bakış”, Kaygı, s. 37-54Searle, J. (1980). “Minds, Brains and Programs”, Behavioral and Brain Sciences , s. 417-457.Searle, J. (1980). "Minds, Brains, and Programs", Erişim Tarihi: 15.07.2019 (http://cogprints.org/7150/1/10.1.1.83.5248.pdf)Searle, J. (2014). Zihnin Yeniden Keşfi, çev. M. Macit, İstanbul: Litera Yayıncılık.Taslaman, C. (2008). Modern BilimFelsefe ve Tanrı, İstanbul: İstanbul Yayınevi.Topal, Ç. (2017). "Alan Turing'in Toplumbilimsel Düşünü", DTCF Dergisi, s. 1340-1360.Turing, A. (1950). "Computing Machinery and Intelligence", Mind, s. 433-460.Tümkaya, S., & Yaylım, B. (2017). "Eleyici Materyalizm "Zihnin Tüm İçeriğini" Elemeyi mi Önerir? " Felsefe DÜnyası, s. 252-274.Türkoğlu, M. (2017). Alan Turing. İstanbul: Maviçatı Yayınları.Veruggio, G. (2005). "The Birth of Roboethics". Workshop on Robo-Ethics, s. 1-4Yüksel, A. E. (2017). "Robot Hukuku", TAAD, s. 85-112.Zeman, A. (2004). Bilinç Kullanım Klavuzu, çev. G. Koca, İstanbul: Metis Yayınları.