Türkçe Öğretiminde 5. Sınıf Ders Kitaplarında Biyografi Kullanımının Değerlendirilmesi

Yıl 2023, Sayı: 4, 10 - 19, 30.06.2023

Halil Karabulak , Aytekin Alpaslan , Bünyamin Alpaslan , Nurhayat Şimşek , Mustafa Genç , Ayhan Duran , Elif Gözübüyük , Sacid Meltem , Esra Meltem , Ela Erden

Bu makale için 10 Ocak 2024 tarihinde bir düzeltme yayımlandı. https://dergipark.org.tr/tr/pub/usmad/issue/81026/1418362

Öz

Bu çalışmanın temel amacı 2022/2023 eğitim öğretim yılında kullanılan 5. sınıf Türkçe ders kitaplarında biyografi kullanım durumunun incelenmesidir. Bu durumda, Türkçe dersinin eğitim ve öğretiminde yeni yöntem ve teknikler konusunda yapılan literatürdeki araştırmalar ile daha etkili Türkçe öğretimi için kavramlardan, görsel materyallerden ve edebiyattan nasıl yararlanılabileceği üzerinde durulmaktadır. Türkçe öğretiminde ders kitapları, eğitim öğretim sürecinin yürütülmesinde temel kaynaklar arasında gösterilmektedir. On iki yıllık zorunlu eğitim sürecinde Türkçe dersi öğretimi, ilkokul birinci sınıftan itibaren bireyin bağlı olduğu toplumdaki iletişimi sağlamak, yaşamla ilgili görüş ve düşüncelerini biçimlendirmek, bireylerin doğaya, topluma ve içinde yaşadığımız dünyaya karşı olumlu, yapıcı tutumlar geliştirmeleri açısından oldukça önemlidir. Türkçe dersi ile ilgili olarak ülkemizde son dönemlerde yapılan çalışmalar sonucunda öğretmenlerin, öğrencilerin ve velilerin Türkçe dersinin işlenişine yönelik olumlu düşüncelere sahip olmadıkları sonucu ortaya çıkmıştır. Bu durumla ilgili olarak, Türkçe dersi öğretiminde öğrenciyi merkeze alan yöntem ve tekniklerin sınıflarda uygulanması konusunda bilgi ve uygulama yetersizliğinin olması bu olumsuz durumun başlıca nedenlerinden olduğu söylenebilir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman inceleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada doküman olarak Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından hazırlanan İlköğretim Türkçe 5. sınıf ders kitabından yararlanılmıştır. Bu araştırmanın evrenini, 2022-2023 eğitim öğretim yılında okutulan Türkçe ders kitapları, örneklemini ise Tarsus ilçesinde okutulmakta olan 5. Sınıf Anıttepe Yayıncılık Türkçe ders kitabı oluşturmaktadır. Araştırmanın sonucunda elde edilen veriler içerik analizine tabi tutularak çözümlenmiştir. Araştırma sonucuna göre Türkçe dersinde biyografilerin kullanımının temalara göre farklılık gösterdiği bazı temalarda az bazı temalarda ise hiç kullanılmadığı görülmüştür. Türkçe öğretiminde biyografi kullanımının önemine vurgu yapılarak bütün temalarda yeteri kadar biyografiye yer verilmesi önerisinde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Türkçe dersi öğretimi, Türkçe ders kitabı, biyografi

Kaynakça

• Akınoğlu, O. ve Arslan, Y. (2007). Türkiye’de ortaöğretim öğrencilerinin tarih kavramlarını kazanma durumu ve değerlendirilmesi. Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18, s. 138-154. Arıkan, R. (2004). Araştırma teknikleri ve rapor hazırlama. Ankara: Asil Yayın Dağıtım. Ata, B. (2008). Sosyal Bilgilerde Atatürkçülük konularının eğitimi ve öğretmenin rolü. İçinde B. Tay ve A. Öcal (Ed.), Özel Öğretim Yöntemleriyle Türkçe Öğretimi (s. 283- 299). Ankara: Pegem A Yayıncılık. Aycan, Ş., Kaynar, Ü., Türkoğuz, S. ve Arı, E. (2002, Eylül). İlköğretimde kullanılan fen bilgisi ders kitaplarının bazı kriterlere göre incelenmesi. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi’nde sunuldu, Ankara. Aydın, İ. (2005). Okul-çevre ilişkileri. Y. Özden (Ed.). Eğitim ve okul yöneticiliği el kitabı içinde (s. 161–185). Ankara: Pegem Akademi.