The Effect of Real Interest Rates on Credit Expansion: A Study on 2013-2022

Yıl 2024, , 118 - 134, 28.10.2024

Anıl Gacar , Necip Alptekin

https://doi.org/10.70101/ussmad.1508184

Öz

The aim of this study is to determine how changes in real interest rate affect the volume of loans given to certain sectors. Fort his, interest rate changes on 9 sectors determined using monthly data between January 2013 and December 2022 were tested with economic analysis. In the application part unit root tests were first performed and then ARDL and A-ARDL methods were used to determine whether there was long term relationship between variables. Afterwards, the fourier-toda- yamamota(FTY) test was applied to determine the direction of relationship between the variables. In this study all variables contain unit roots according to the Lee- Strazichich unit root test. İt has been determined that there is acointegration relationship between real interest rate and all sectors. To obtain the long term coefficients of the models of the sectors, long term coefficients were calculated using CCR, DOLS and FMOLS methods. Real interest rates have a negative effect on all sectors, according to the results of all three methods, the negative effect of real interest rates on all sectors is statistically significant in the fisheries, manufacturing and mining sectors.

Anahtar Kelimeler

Real interest rate, Real sectors analysis, Credit volume

Reel Faizlerin Kredi Genişlemesi Üzerine Etkisi: 2013-2022 Üzerine Bir İnceleme

Öz

Bu çalışmanın amacı reel faiz oranlarındaki değişikliklerin belirlenmiş sektörler üzerinde verilen kredi hacmini nasıl etkilediğini belirlemektir. Bunun için Ocak 2013- Aralık 2022 tarihleri arası aylık veriler kullanılarak belirlenmiş 9 sektör üzerindeki faiz oranı değişikleri ekonometrik analizle sınanmıştır. Uygulama kısmında öncelikle birim kök testleri yapılmış ardından değişkenler arasında uzun dönemli ilişkinin varlığını belirlemek amacı ile ARDL ve A-ARDL yöntemleri kullanılmıştır. Sonrasında değişkenler arasında ilişkinin yönünü belirlemek için Fourier-Toda-Yamamota(FTY) testi uygulanmıştır. Çalışmada Lee-Strazichich birim kök testine göre tüm değişkenler birim kök içermektedir. Reel faiz oranı ile tüm sektörler arasında kointegrasyon ilişkisinin olduğu varlığı tespit edilmiştir. Sektörlere ait modellerin uzun dönem katsayılarını elde etmek için CCR, DOLS ve FMOLS yöntemleri ile uzun dönem katsayıları hesaplanmıştır. Reel faiz oranları tüm sektörler üzerinde negatif etkiye sahiptir, fakat her üç yöntem sonuçlarına göre, reel faiz oranlarının tüm sektörler üzerinde negatif etkisi, balıkçılık, imalat ve maden sektörlerinde istatistiksel açıdan anlamlıdır.

Anahtar Kelimeler

Reel faiz oranı, Sektör analizi, Kredi hacmi

Kaynakça

• Afşar, M. (Ed). (2020). Finansal Ekonomi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Akani, H. W.ve Onyema, J. I. (2017). Determinants of credit growth in Nigeria: A multi-dimensional analysis. Journal of Economics and Sustainable Development, 20, 201-215.
• Akın, F. (Ed). (2018). Bankacılığa Giriş. Bursa: Ekin Yayıncılık.
• Atasoy, T. ve Tanrıvermiş, H. (2021). Türkiye’de konut kredisi hacmi ile seçilmiş makroekonomik faktörler arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi,59, 461-484.
• Bakır Yiğitbaş, Ş. (2015). Türkiye’de Özel İşletme Kredilerinin Belirleyicileri. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, 47, 287-297.
• Başkaya Öztürk, N. (2012). Türkiye’de para politikası faiz ilişkisi ve faiz oranlarında yaşanan değişikliklerin kurumsal kredi kullanımına etkileri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi, Sosyal Bilimler Estitüsü, İstanbul.
• Bottero, M., Minoiu, C., Peydró, J. L., Polo, A., Presbitero, A. F. ve Sette, E. (2022). Expansionary yet different: credit supply and real effects of negative interest rate policy. Journal of Financial Economics, 146(2), 754-778.
• Coşar Aydın, G. (2017). Mevduat faiz oranlarındaki değişikliğin kredi hacmi üzerine etkisi: Türk bankacılık sektöründe bir uygulama, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Sosyal Bilimler Estitüsü, Muğla.
• Croushore, D., Abel, A. ve Bernanke, B. (2017). Makro ekonomi. Ankara: Efil Yayınevi.
• Eşsiz, F. P. ve Karabulut, K. (2018). Finansal İstikrarın Sağlanması Adına Makro İhtiyati Politikaların Kredi Büyümesi Üzerindeki Etkinliğinin Dinamik Panel Veri Yöntemiyle Ölçülmesi: 2000-2013. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 3, 661-681.
• Fase, M. (1995). The demand for commercial bank loans and the lending rate. European Economic Review, 39, 99-115.
• Fecke, W., Feil, J. H. ve Musshoff, O. (2016). Determinants of loan demand in agriculture: empirical evidence from Germany. Agricultural Finance Review, 76(4), 462-476.
• Gattin-Turkalj, K., Ljubaj, I., Martinis, A. ve Mrkalj, M. (2007). Estimating credit demand in Croatia. Croatian National Bank Paper, 1-36.
• Hazar, A.ve Babuşçu, Ş. (2019). Bankacılığa Giriş. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• İbicioğlu, M.ve Karan, M. B. (2009). Türkiye’de faiz oranlarının tüketici kredileri üzerindeki etkisi. BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar Dergisi, 2, 11-30.
• İbicioğlu, M.ve Karan, M. B. (2011). Konut Kredisi Talebini Etkileyen Faktörler: Türkiye Üzerine Bir Uygulama. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 1, 65-75.
• Kapetanios, G., Shin, Y. ve Snell, A. (2003). Testing for a Unit Root in the Nonlinear Star Framework. Journal of Econometrics, 112, 359-379.
• Karahan, P. (2016). Para politikasının banka kredi kanalı yolu ile reel etkileri ve banka kredi faiz oranlarına geçişkenliği: Türkiye Örneği, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Estitüsü, Eskişehir.
• Koivu, T. (2009). Has the Chinese economy become more sensitive to interest rates? Studying credit demand in China. China Economic Review, (3), 455-470.
• Kruse, R. (2011). A New Unit Root Test Against Estar Based on a Class of Modified Statistics. Statistical Papers, 71-75.
• Lee, J.ve Strazicich, M.C. (2003). Minimum Lagrange Multiplier Unit Root Test with Two Structural Breaks. Review of Economics and Statistics, 4, 1082-1089.
• Lee, J.ve Strazicich, M. C. (2004). Minimum LM Unit Root Test with One Structural Break. Appalachian State University Working Papers, 20041-15.
• McNown, R., Sam, C. Y. ve Goh, S. K. (2018). Bootstrapping the autoregressive distributed lag test for cointegration. Applied Economics, 50(13), 1509-1521.
• Nalın, H. T. ve Taşdelen, S. (2016). Bankalarda Kredi Arzını Etkileyen Faktörler. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, 615, 65-75.
• Narayan, P. K. (2005). The saving and investment nexus for China: Evidence from cointegration tests. Applied economics, 37(17), 1979-1990.
• Özgür, E. (2011). Türk bankacılık sektörünün kredi arzını etkileyen unsurlar: Türk bankacılık sektöründe “kredi çöküşü”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Öztürk, N. (2016). Para Banka Kredi. Bursa: Ekin Yayıncılık.
• Parasız, İ. (2013). Makro ekonomi. Bursa: Ezgi Kitabevi.
• Parasız, İ., Ekren, N. ve Eroğlu, İ. (2016). Para Politikası. Bursa: Ezgi Kitabevi.
• Parasız, İ. ve Ekren, N. (2019). Uluslararası Finans. Bursa: Ezgi Kitabevi.
• Pesaran, H. M. (2001). Bounds testing approaches to the analysis of level relationships. Journal of Applied Econometrics, 16, 289-326.
• Rabab’ah, M. (2015). Factors Affecting the Bank Credit: An Empirical Study on the Jordanian Commercial Banks. International Journal of Economics and Finance, 7(5), 166-178.
• Schelling, T. ve Towbin, P. (2020). Negative interest rates, deposit funding and bank lending. Swiss National Bank, 05.
• Schelling, T. ve Towbin, P. (2022). What lies beneath—Negative interest rates and bank lending. Journal of Financial Intermediation, 51.
• Sollis, R. (2009). A Simple Unit Root Test Against Asymmetric Star Nonlinearity with an Application Real Exchange Rates in Nordic Countries. Economic Modelling, 118-119.
• Şahbalı, S. N. (2020). Makro ihtiyati politikaların Türk bankacılık sistemi kredi hacmi üzerindeki etkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
• Türkdönmez, C. S. (2022). Kredi genişlemesi ile politik konjonktür hareketleri ilişkisinin analizi-Türkiye örneği (1980-2017), Yayımlanmamış Doktora Tezi, Başkent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Uzunoğlu, S. (2020). Bankacılığa Giriş. İstanbul: Literatür Yayınları.
• Varlık, C. (2020). Türkiye ekonomisinde sermaye girişlerinin bileşenlerinin aşırı kredi genişlemeleri üzerindeki etkileri. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 2, 219-238.