Tefsîr-i Kebîr Çerçevesinde Fahreddin er-Râzî’nin Vahiy Anlayışı

Yıl 2012, Cilt: 17 Sayı: 17, 11 - 52, 01.06.2012

İhsan Kahveci

Öz

Vahiy, genel anlamda bir bildirim biçimi, özel olarak Allah’ın sözlü ya da sözsüz kelamını yarattıklarına doğrudan ya da dolaylı olarak iletmesinin bir aracı olarak karşımıza çıkmaktadır. En temelde Allah, melek, kitap, peygamber ve nihayet insanla ilişkilidir. Bu çalışmada Kur’an’da temel bir kavram olan vahiy, tefsirde önemli bir figür olan Fahreddin er-Râzî’nin yorum ve bakış açısı ile incelenmektedir. Böylece alanında otorite bir müfessirin, tefsirinde farklı âyetleri yorumlarken vahiyle alakalı temas ettiği hususlar bir arada işlenmeye çalışılmıştır

Anahtar Kelimeler

Vahiy, Fahreddin Râzî, Tefsîr-i Kebîr

Kaynakça

• Abdulganî Abdulhâlık, Hucciyyetu’s-Sünne, Beyrut 1986.
• Ahmed b. Hanbel, Ebû Abdullah Ahmed b. Muhammed eş-Şeybani, Müsned (Thk. Şuayb Arnaûd-Âdil Mürşid), Müessesetü’r-Risâle, Beyrut 1995-2001.
• Aksekili, Ahmed Hamdi, Bir Zındık Uydurması Garaniq Safsatası: Kur’an’a ve Peygam- bere Çirkin İftira, İşaret Yayınları, İstanbul 2003.
• Aslan, Abdülgaffar, Kur’an’da Vahiy, Ankara Okulu Yayınları, Ankara 2000.
• Beşer, Faruk, “Vahiy: Keyfiyeti, Alanı ve Devamlılığı Konusunda Bir Anlama Deneme- si”, Usûl: İslam Araştırmaları, Adapazarı 2005.
• Buharî, Ebû Abdullah Muhammed b. İsmail, el-Câmiu’s-Sahîh, el-Mektebetü’l-İslâmî, İstanbul, ts.
• Cerrahoğlu, İsmail, “Garânîk”, DİA, TDV İslam Araştırmaları Merkezi, İstanbul 1996.
• Cilacı, Osman, “Havârî”, DİA, TDV İslam Araştırmaları Merkezi, İstanbul 1997.
• Demirci, Muhsin, Kur’ân Tarihi, Ensar Neşriyat, İstanbul 2005.
• Duman, M. Zeki, Vahiy Gerçeği, Fecr Yayınları, Ankara 1997.
• Erbaş, Ali, Melekler Âlemi, Nûn Yayıncılık, İstanbul 1998.
• Bayram, Enver, “Fahdeddin er-Râzî’nin et-Tefsîru’l-Kebîr’inde Tefsir Usûlü Uygulama- ları”, AÜSB Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara 2011.
• Fahreddin er-Râzî, Mefâtîhu’l-Ğayb (et-Tefsîru’l-Kebîr), Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, Beyrut, ts.
• Fîrûzâbâdî, Ebu't-Tahir Mecdüddin Muhammed b. Yakub b. Muhammed, el-Kâmûsu’l- Muhît, Müessesetu’r-risâle, Beyrut 1987.
• İbn Mâce, Ebu Abdullah Muhammed b. Yezid er-Rebeî el-Kazvinî, Sünen, Kahraman Yayınları, İstanbul 1982.
• İbn Manzûr, Ebu’l-Fazl Muhammed b. Mükerrem b. Ali el-Ensârî, Lisânu’l-‘Arab, Dâru’l-meârif, Kahire, ts.
• Mennâ‘u’l-Kattân, Mebâhis fî Ulûmi’l-Kur’ân, Müessesetü’r-Risâle, Beyrut 1981.
• Muhammed Fuâd Abdulbâkî, el-Mu’cemu’l-Mufehres li Elfâzı’l-Kur’âni’l-Kerîm, el- Mektebetü’l-İslâmiyye, İstanbul 1982.
• Müslim, Ebu’l-Huseyn Müslim Haccâc el-Kuşeyrî en-Nîşâbûrî, el-Câmiu’s-Sahîh, Kahire, ts.
• Râğıb el-İsfahanî, Ebu'l-Kâsım Hüseyin b. Muhammed b. Mufaddal, el-Mufredât fî garîbi’l-Kur’an, Dâru’l-Ma‘rife, Beyrut, ts.
• Reşid Rıza, el-Vahyu’l-Muhammedî, Mısır 1352/1935.
• Taberânî, Ebu’l-Kâsım Süleymân b. Ahmed el-Lahmî, Müsnedu’ş-Şâmiyyîn (Thk. Hamdi Abdülmecîd Selefî), I-IV, Müessesetü’r-Risâle, Beyrut, ts.
• Taberî, Ebû Cafer Muhammed b. Cerir b. Yezid, Câmi‘u’l-beyân an te’vîl-i âyi’l-Kur’ân, Dâru’l-Fikr, I-XV, Beyrut 1995.
• Tirmizî, Ebû İsa Muhammed b. İsa b. Sevre es-Sülemî, Sünen, Kahire 1964.
• Toksarı, Ali, Delil Olma Yönünden Sünnet, Rey Yayıncılık, Kayseri 1994.
• Yazır, Elmalılı M.Hamdi, Hak Dini Kur’an Dili, İstanbul 1936.
• Yıldırım, Suat, Kur’ân-ı Hakîm’in Açıklamalı Meali, Işık Yayınları, İstanbul 2003.
• a.mlf., Kur’an-ı Kerim ve Kur’an İlimlerine Giriş, Ensar Neşriyat, İstanbul 2005.
• Yurdagür, Metin, “Devir”, DİA, TDV İslam Araştırmaları Merkezi, İstanbul 1994.
• Zebîdî, Ebu’l-Feyz Murtaza Muhammed b. Muhammed b. Muhammed, Tâcü’l-arûs min cevâhiri’l-Kâmûs, Dâru’l-fikr, Beyrut 1994.