İbn İyâs’ın Bedâ’i‘u’z-zühûr Adlı Kitabında Memlük-Osmanlı Çatışması Hakkındaki Kaynakları (922-923/1516-1517)

Yıl 2016, Sayı: 25, 311 - 330, 01.01.2016

Şâdiye Hasan Ahmed El Advân Çev. Esra Atmaca

Öz

Bu makale, olayın muasırı bir tarihçi olan İbn İyâs’ın Bedâ’i‘u’z-zühûr adlı kitabında
Memlük-Osmanlı çatışması hakkındaki kaynaklarını araştırmaktadır. Dolayı-
sıyla bu çalışma onun dayandığı kaynakların çeşitlerini, bu konunun çatışmanın
araştırılması sırasındaki değerini, kaynak seçimindeki yöntemini açıklamaya çalış-
maktadır. İbn İyâs’ın kaynakları dört maddeden oluşmaktadır: Memlük Devleti’nin
resmî takrîrleri; çatışmadaki tarafların (Memlükler ve Osmanlılar) sunduğu yazılı
bilgiler; mücadeledeki tarafların sunduğu sözlü rivâyetler ve İbn İyâs’ın olaylar üzerindeki
gözlemleri. Buna ilaveten ayrıca Kahire halkının naklettiği sözlü rivayetler ve
olaylar hakkında yazılan şiirler de İbn İyâs’ın kaynakları arasında yer almıştır.

Anahtar Kelimeler

Tarih yazımı, Kaynaklar, İbn İyâs, Memlükler, Osmanlılar

The Sources of the Memluk-Ottoman Conflict Ibn Iyas’s Book “Bada’l al-Zuhu’r”

Öz

This article investigates the sources in regards to the Memluk-Ottoman
conflict in the book of the contemporary historian of the time, Ibn Iyas, namely
“Bedâ’i‘u’z-zühûr”. The aim is to explain the types of references, the value of this
research at the time of researching about the conflict, as well as the method in selecting
his sources. Ibn Iyas’s sources consist of four points: the official reports of the
Memluk State; the written information provided by the two sides in the conflict (the
Memluks and the Ottomans); the verbal reports of the parties and Ibn Iyas’s observations
of the events. In addition, the verbal reports and the poems written on the events
by the people of Cairo have also been used as sources by Ibn Iyas.

Anahtar Kelimeler

Writing of history, Sources, Ibn Iyas, Mamluks, Ottomans