TÜRKİYE’DE MEVCUT YAPI STOĞU VE KENTSEL DÖNÜŞÜM

Yıl 2012, Cilt: 4 Sayı: 2, 89 - 95, 01.06.2012

Cenk Öcal Hüseyin Hakan İnce

Öz

Türkiye nüfusunun %90’dan fazlası birinci derece deprem bölgesinde yaşamaktadır. Nitekim Anadolu, tarihte yaşanmış birçok depremin izlerini de taşımaktadır. Tarihi yapılarda izleri görülebilen bu yıkıcı olaya karşı önlemlerin alınması zorunludur. Bu önlemler, teşhisi takiben tedavi edilerek yapılabilir. Tarihi yapıların güçlendirilmesi tedavi yöntemlerinden biridir. Yerel kültürün korunması için bu şarttır. Ancak tarihi nitelik taşımayan yapılar bugün ki standartlara göre değerlendirilmeli ve önlem alınmalıdır. Bugün ki standartlar yalnızca taşıyıcı sistem ile ilgili olmayıp, Bina Enerji Performans yönetmeliği, Yangın yönetmeliği, hâttâ teknolojik ilerleme ve gelişmeler ile fonksiyonellik açısından da ele alınmalıdır. Toplum yaşantısı bugün geçmişten oldukça farklıdır. Köyden kente yaşanmış göç, eğitim ve diğer amaçlı yaşam şartları, hâttâ konfor şartları dahi bugün eskisinden çok daha önemlidir. Değerlendirme kriterlerinden bir diğeri ise sürdürülebilirliktir. Bu şartların tümü değerlendirildiğinde mevcut binalarımız bugüne ve geleceğe yeterince hitap etmemektedir. Dahası çoğunun iyileştirilerek getirilebileceği seviye yeterli olmayabilir. Bu nedenle, belirtilen standartlara ulaştırılabilecek olanlar özenle seçilerek finansal koşul ve teşviklerin yardımıyla sağlıklı bir yapısal sistem oluşturmanın koşulları Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti’nce oluşturulmuştur. Akademik çalışmalarla desteklenmesi gereken bu büyük değişimin doğru bir şekilde yönetilmesi gereklidir. Bu çalışmada yaygınlaşan Yapı Denetim Sistemi’nin, değişimin yönetimi üzerindeki etkisi üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kentsel dönüşüm, mevcut yapı stoğu, güçlendirme, performans yönetmelikleri

EXISTING STRUCTURAL STOCK IN TURKEY AND URBAN TRANSFORMATION

Öz

More than 90 % of Turkish people is living in 1. degree earthquake zone. In fact, Anatolia carries traces of many earthquakes lived in. Precautions against these destructive effects have to be carried out. These measures can be taken by cure following identification. One of the cures of historical structures is, strengthening. This is a must in order to preserve local culture. But measures have to be taken and diagnosis have to be performed for non-historical structures according to todays’ standards. Todays standards are not only about structural system but also, Building Energy Performance Regulation, Fire Regulation and also, from the technological advance, developments and functionality point of view. Today, public experience is very different from the past. Today, mass migration experienced from village to cities, conditions of education and other types of life, even comfort conditions are today more important than former. Another evaluation criteria is sustainability. When evaluating all these conditions, existing buildings do not appeal to todays and future needs. Still, improving lots of them may not catch the required level of assurance. Therefore, structures that can be improved to the mentioned standards have to be chosen carefuly and with a healty financial encouraging system, Turkish Government has established the system of change. This system of change has to be encouraged by Academical studies and has to be directed carefully. In this study, the effect of Structural Supervision System that has become widespread on the management of change is studied.

Anahtar Kelimeler

Urban transformation, existing structural stock, strengthening, performance regulations

Kaynakça

• ABYYHY (2007). Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik. Resmi Gazete, Ankara.
• ARAADHK (2012). Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun. Resmi Gazete, Ankara.
• Aydın, M., (2011). Deprem Gerçeği ve Kentsel Dönüşüm - 2. http://www.izmir.gov.tr/ortak_icerik/izmir/KYM_PDF/DEPREM%20GER%C3%87E%C4 %9E%C4%B0%20VE%20KENTSEL%20D%C3%96N%C3%9C%C5%9E%C3%9CM- 2.pdf (15.06.2012)
• DBYBHY (2007). Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik. Resmi Gazete, Ankara.
• Çatalbaş, F., (2011). Kentsel Dönüşüm Projelerinin Mekansal ve Sosyo-Ekonomik Etkileri: Diyarbakır İli Suriçi Bölgesi Örneği. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 168 s., Ankara.
• TÜTEV (2012). Kentsel Dönüşüm. http://www.tutev.org.tr/makaleler/kentsel-donusum (15.06.2012)
• YDHK (2001). Yapı Denetimi Hakkında Kanun. Resmi Gazete, Ankara.