Ana Dili Arnavutça Olan Öğrenciler Tarafından Yazılan D2 Türkçe Görüş Metinlerinde Üstsöylem Belirleyicilerinin Kullanımı

Yıl 2025, Cilt: 5 Sayı: 2, 288 - 316, 25.08.2025

Ruhan Güçlü

https://doi.org/10.5281/zenodo.16890470

Öz

Üstsöylem, söylem oluşturma sürecinde temel bir retorik araç olarak yaygın biçimde kabul edilmekte ve özellikle ikinci dil (D2) öğretimi ile öğrenimi bağlamında ikna edici metinlerin düzenlenmesi ve şekillendirilmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Son yıllarda, ikinci dil olarak Türkçe öğretiminde üstsöylem çalışmaları önemli ilerleme kaydetmiştir. Ancak, özellikle akademik ve görüş yazıları gibi farklı D2 bağlamlarında üstsöylem kullanımına dair araştırmalar hâlâ sınırlıdır. Hyland'ın Kişilerarası Üstsöylem Modelini çözümsel çerçeve olarak kullanan bu çalışma, Türkçeyi ikinci dil olarak öğrenen Arnavut öğrencilerin yazdığı metinlerde üstsöylem kullanımını incelemektedir. Çalışmada, metin çözümlemesi için AntConc 4.2.0 ve Log- likelihood istatistiği kullanılmıştır. Veri çözümlemesi, ana dili Arnavutça olan öğrencilerin ikinci dil olarak Türkçede yazdıkları metinlerde üstsöylem unsurlarını, görüşlerini düzenli bir söylem çerçevesinde ortaya koymak ve okuyucuyla metin boyunca etkileşim kurmak için sıklıkla kullandıklarını; özellikle alıcı odaklı etkileşimli unsurları kullanmaya eğilimli olduklarını göstermektedir. Mantıksal bağlayıcılar ve kendinden söz etme unsurları, öğrencilerin metinlerinde mantıklı bir akış sağlama ve kişisel etkileşimi sürdürme çabalarını yansıtan en yaygın üstsöylem ulamları olarak belirlenmiştir. Öte yandan, tanıtlayıcılar ve metiniçi belirleyicilerin daha az kullanılması, akademik yazının niteliğini geliştirmek için bu belirleyicilere daha fazla vurgu yapılması gerektiğini göstermektedir. Elde edilen sonuçların, müfredat geliştiricilere ve eğitmenlere, öğrencilerin akademik yazma becerilerini ve Türkçedeki genel iletişim yeterliklerini destekleyecek özelleştirilmiş pedagojik stratejiler geliştirmede rehberlik etmesi beklenmektedir. Bu doğrultuda birtakım öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Alıcı odaklı etkileşimli ulamlar , ana dili Arnavutça olan öğrenciler , bilgi odaklı etkileşimli ulamlar , D2 Türkçe görüş metinleri , üstsöylem

Etik Beyan

Gaziantep Üniversitesi Rektörlüğü, Tarih: 04.11.2024, Toplantı no: 18

Destekleyen Kurum

Bu çalışma için herhangi bir kurumdan maddi destek alınmamıştır.

The Use of Metadiscourse Markers in L2 Turkish Opinion Texts by Native Albanian Students

Öz

Metadiscourse is widely recognized as a fundemental rhetorical device in discourse construction, playing a key role in organizing and shaping persuasive texts, especially in the context of second language (L2) learning and teaching. In recent years, notable progress has been made in studies on metadiscourse in teaching Turkish as a second language. However, research on metadiscourse use in various L2 contexts, particularly in academic and opinion-based writing, remains limited. This study investigates the use of metadiscourse in opinion texts written by Albanian students learning Turkish as a second language, employing Hyland’s Interpersonal Model of Metadiscourse as the analytical framework. Employing AntConc 4.2.0 for corpus analysis and Log-likelihood statistics, the study reveals that native Albanian students frequently use metadiscourse markers in their L2 texts to present their opinions within an organized discourse and engage readers throughout the text, with a notable inclination to use interactional elements. Transitions and self-mentions are the most commonly used metadiscourse categories, indicating students' efforts to maintain a logical flow and personal engagement in their texts. However, the relatively lower use of evidentials and endophoric markers suggests a need for greater emphasis on these elements to enhance the quality of academic writing. The results are expected to help syllabus designers and educators develop specialized pedagogical strategies to improve students' academic writing and communication skills in Turkish. In line with this, several recommendations are presented.

Anahtar Kelimeler

Interactional categories , interactive categories , L2 Turkish opinion texts , metadiscourse , native Albanian students

Etik Beyan

Gaziantep University Rectorate, Date: 04.11.2024, Meeting no: 18

Destekleyen Kurum

No financial support was received from any institution for this study.

Kaynakça

• Ädel, A. (2006). Metadiscourse in L1 and L2 English. John Benjamins Publishing Company.
• Ädel, A. (2010). Just to give you kind of a map of where we are going: A taxonomy of metadiscourse in spoken and written academic English. Nordic Journal of English Studies, 9(2), 69–97.
• Akbaş, E. (2014). Are they discussing in the same way? Interactional metadiscourse in Turkish writers’ texts. In Occupying niches: Interculturality, cross-culturality and aculturality in academic research (pp. 119-133). Springer.
• Ak Başoğul, D. ve Can, F. S. (2014). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenen Balkanlı öğrencilerin yazılı anlatımda yaptıkları hatalar üzerine tespitler. Journal of Language and Literature Education, 2(10), 100-119.
• Alavinia, P., & Zarza, S. (2016). Toward a reappraisal of the role of MD Markers in EFL learners’ perception of written texts. The Journal of Language Learning and Teaching, 2(2), 1-23.
• Basturkmen, H., & Von Randow, J. (2014). Guiding the reader (or not) to re-create coherence: Observations on postgraduate student writing in an academic argumentative writing task. Journal of English for Academic Purposes, 16, 14-22.
• Bax, S., Nakatsuhara, F., & Waller, D. (2019). Researching L2 writers’ use of metadiscourse markers at intermediate and advanced levels. System, 83, 79-95.
• Bayrakdar, E. ve Dilidüzgün, Ş. (2024). Uluslararası öğrencilerin Türkçe akademik yazma becerilerinin değerlendirilmesine yönelik analitik dereceli puanlama anahtarının geliştirilmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(4), 636-659.
• Bogdanović, V. Ž. (2014). Genre-based Metadiscourse analysis in two ESP textbook. Facta Universitatis-Linguistics and Literature, 12(2), 115-124.
• Boylu, E., Güney, E. Z. ve Özyalçın, K. E. (2017). Yanlış çözümleme yaklaşımına göre Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen B1 seviyesi öğrencilerinin yazılı anlatımlarının değerlendirilmesi. International Journal of Languages' Education and Teaching, 5(3), 184-202.
• Bunton, D. (1999). The use of higher-level metatext in PhD theses. English for Specific Purposes, 18(1), 41-56.
• Burneikaitė, N. (2008). Metadiscourse in linguistics master’s theses in English L1 and L2. Kalbotyra, 59, 38-47.
• Camaj, M. (1984). Albanian grammar: With exercises, chrestomathy and glossaries. Otto Harrassowitz Verlag.
• Castillo-Hajan, B., Hajan, B. H., & Marasigan, A. C. (2019). Construction of second language writer identity in student persuasive essays: A metadiscourse analysis. Online Submission, 21, 36-60.
• Cubukcu, F. (2017). Revisiting metadiscourse markers of the language learners in academic writing. Revista Românească pentru Educaţie Multidimensională, 9(2), 36-47.
• Çapar, M. (2014). A study on interactional metadiscourse markers in research articles [Published Doctoral dissertation]. Anadolu University.
• Çerçi, A., Derman, S. ve Bardakçı, M. (2016). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin yazılı anlatımlarına yönelik yanlış çözümlemesi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(2), 695-715.
• Dafouz-Milne, E. (2003). Metadiscourse revisited: A contrastive study of persuasive writing in professional discourse [Unpublished Doctoral dissertation]. Complutense University of Madrid.
• Dahl, T. (2004). Textual metadiscourse in research articles: A marker of national culture or of academic discipline? Journal of Pragmatics, 36(10), 1807-1825.
• Demiriz, H. N. ve Okur, A. (2019). Türkçe öğretiminde yazma öğretimine akademik Türkçe aşamasında yabancı öğrenciler üzerinden bir bakış. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(2), 436-449.
• Ebrahimi, S. J. (2018). The role of metadiscourse markers in comprehending texts of reading comprehension books published in Iran and oxford university press. International Journal of Applied Linguistics and English Literature, 7(3), 90-96.
• Eghtesadi, A. R., & Navidinia, H. (2009). A comparative study of metadiscourse use in research articles written by native and non-native speakers: Is audience taken into account?. Journal of Asia TEFL, 6(3), 157-176.
• Esmer, E. (2018). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen öğrenciler tarafından üretilen ikna metinlerinde üstsöylem belirleyicilerinin kullanımı. Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 4(3), 216-228.
• Gai, F. H., & Wang, Y. (2022). Correlated metadiscourse and metacognition in writing research articles: A cross-linguistic and cross-cultural study. Frontiers in Psychology, 13, 1026554.
• Guziurová, T. (2017). The role of metadiscourse in genre analysis: Engagement markers in undergraduate textbooks and research articles. Contrastive Analysis of Discourse-pragmatic Aspects of Linguistic Genres, 211-233.
• Güçlü, R. (2022). A diachronic and gender-based analysis of Turkish MA theses: The use of metadiscourse markers [Published doctoral dissertation]. Hacettepe University.
• Güler, E. B. ve Eyüp, B. (2016). Hâl eklerinin ikinci dil olarak Türkçe öğrenen öğrenciler tarafından kullanılması. Electronic Turkish Studies, 11(14).
• Hawkey, R., & Barker, F. (2004). Developing a common scale for the assessment of writing. Assessing Writing, 9(2), 122-159.
• Hunston, S. (2000). Evaluation and planes of discourse: Status and value in persuasive texts. In S. Hunson & G. Francis (Eds.), Pattern grammar: A corpus-driven approach to lexical grammar of English. Benjamins. https://doi.org/10.1075/scl.4
• Hyland, K. (1996). Talking to academy: Forms of hedging in science research articles. Written Communication, 13(2), 251–82.
• Hyland, K. (2000). Disciplinary discourses: Social interactions in academic writing. Longman.
• Hyland, K. (2004). Disciplinary interactions: Metadiscourse in L2 postgraduate writing. Journal of Second Language Writing, 13(2), 133-151.
• Hyland, K. (2005). Metadiscourse: Exploring interaction in writing. Continuum.
• Hyland, K. (2008). Persuasion, interaction and the construction of knowledge: representing self and others in research writing. IJES, 8 (2),1-23.
• Hyland, K., & Tse, P. (2004). Metadiscourse in academic writing: A reappraisal. Applied Linguistics, 25(2), 156-177.
• Ingebrand, S. W. (2016). The development of writing skills: The use of genre-specific elements in second and third grade students' writing [Published doctoral dissertation]. Arizona State University.
• Intaraprawat, P., & Steffensen, M. S. (1995). The use of metadiscourse in good and poor ESL essays. Journal of Second Language Writing, 4(3), 253-272.
• Junqueiria, L., & Cortes, V. (2014). Metadiscourse in book reviews in English and Brazilian Portuguese: A corpus-based analysis. Journal of Rhetoric, Professional Communication, and Globalization, 6(1), 5.
• Kafes, H. (2017). An intercultural investigation of meta-discourse features in research articles by American and Turkish academic writers. International Journal of Languages' Education and Teaching, 5(3), 373-391.
• Kalapos, A. (2024). On the syntax-morphology divide: Towards a unified analysis of causatives. The case of Hungarian and Japanese [Published doctoral dissertation]. Concordia University.
• Karimi, K., Maleki, M., & Farnia, M. (2017). Metadiscourse markers in the abstract sections of Persian and English law articles. International Journal of Foreign Language Teaching and Research, 5(18), 69-83.
• Kartallıoğlu, N. ve Topuzkanamış, E. (2021). Bir yanlış çözümlemesi araştırması: Yabancı öğreniciler neyi yanlış yazıyor? RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (25), 38-55.
• Kasik, R. (1997). Typology of Estonian and Finnish word-formation: The verb. Estonian: Typological Studies, 2, 42-73.
• Kawase, T. (2015). Metadiscourse in the introductions of PhD theses and research articles. Journal of English for Academic Purposes, 20, 114-124.
• Koleci, F & Turano, G. (2011). Introduction to generative syntax. Publishing House of the University Book.
• Kondowe, W. (2014). Hedging and boosting as interactional metadiscourse in literature doctoral dissertation abstracts. International Journal of Language Learning and Applied Linguistics World, 5(3), 214-221.
• Köroğlu, Z. (2018). A study on metadiscoursive interaction in the doctoral dissertations of the native speakers of English and the Turkish speakers of English. Journal of Language and Linguistic Studies, 14(3), 396-404.
• Kuhi, D., & Mojood, M. (2014). Metadiscourse in newspaper genre: A cross-linguistic study of English and Persian editorials. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 98, 1046-1055.
• Kurudayıoğlu, M. ve Çimen, L. (2020). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin akademik yazılarında etkileşimli üstsöylem belirleyicilerinin kullanımı. OPUS International Journal of Society Researches, 16(31), 3899-3923.
• Lee, J. J., & Deakin, L. (2016). Interactions in L1 and L2 undergraduate student writing: Interactional metadiscourse in successful and less-successful argumentative essays. Journal of Second Language Writing, 33, 21-34.
• Letsoela, P.M. (2014). Interacting with readers: Metadiscourse features in national university of Lesotho undergraduate students' academic writing. International Journal of Linguistics, 5(6), 138-153.
• Mahmood, R., Javaid, G., & Mahmood, A. (2017). Analysis of metadiscourse features in argumentative writing by Pakistani undergraduate students. International Journal of English Linguistics, 7(6), 78-87.
• Mauranen, A. (1993). Cultural differences in academic rhetoric: A textlinguistic study. Peter Lang.
• Newmark, L., Hubbard, P., & Prifti, P. R. (1982). Standard Albanian: A reference grammar for students. Stanford University Press.
• Obeng, B., Wornyo, A. A., & Hammond, C. (2023). Variations in rhetorical moves and metadiscourse elements in conference abstracts: A genre analysis. European Journal of Applied Linguistics Studies, 6(1).
• Oshima, A., & Hogue, A. (1988). Introduction to academic writing. Addison-Wesley Publishing Company.
• Ozdemir, N. O., & Longo, B. (2014). Metadiscourse use in thesis abstracts: A cross-cultural study. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 141, 59-63.
• Seyedi, G. (2019). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde akademik yazma öğretimi [Unpublished dissertation]. Hacettepe University.
• Simin, S. & Tavangar, M. (2009). Metadiscourse knowledge and use in Iranian EFL writing. Asian EFL Journal, 11(1), 230-255.
• Soyşekerci, G., Öztürk, E. A. ve İşeri, K. (2022). Lisansüstü tezlerin sonuç bölümlerinde üstsöylem belirleyicileri. Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Dergisi, 7(2), 766-794.
• Swales, J. M., & Feak, C. B. (2004). Academic writing for graduate students: Essential tasks and skills (Vol. 1). University of Michigan Press.
• Şimşek, R., & Erol, T. (2023). Akademik Türkçe içeriklerinde üstsöylem belirleyicilerin görünümleri. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(2), 393-403.
• Vande Kopple, W. J. (2012). The importance of studying metadiscourse. Applied Research on English Language, 1(2), 37-44.
• Vázquez Orta, I., & Giner, D. (2009). Writing with conviction: The use of boosters in modelling persuasion in academic discourses. Revista Alicantina de Estudios Ingleses 22, 219-237.
• Williams, J. M. (1982). Style: Ten lessons in clarity and grace. Scott, Foresman.
• Yağmur Şahin, E., İşcan, A., Kana, F. ve Koçer, Ö. (2013). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin ihtiyaç algilari: Betimsel bir durum çalışması. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(4), 1185-1119.
• Yang, L. (2013). Evaluative functions of reporting evidentials in English research articles of applied linguistics. Open Journal of Modern Linguistics, 3(2), 119-126.
• Zarei, G. R., & Mansoori, S. (2011). A contrastive study on metadiscourse elements used in humanities vs. non humanities across Persian and English. English Language Teaching, 4(1), 42-50.
• Zhao, C. G., & Wu, J. (2024). Voice and voicing strategies across native and second language writing: Extending the interactional metadiscourse framework. Applied Linguistics, 45(6), 1075-1090.