SULUKULU’DE SOYLULAŞMA VE ETKİSİYLE BAŞLAYAN YABANCILAŞMA

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 2, 10 - 25, 31.12.2020

Okan Şeker

Öz

Bu makalede İstanbul Sulukule'de 2005 yılında başlatılan Kentsel Dönüşüm Projesi, Romanların tarihsel süreç içerisinde yaşadıkları göçler, yerinden edilmeler, soyutlanmalar ve yerleşik hayata geçmeleri de ele alınarak yabancılaşma kavramı üzerinden incelenmiştir. Araştırma geniş bir tarihsel perspektifle Sulukule Romanlarının günlük yaşamı, ekonomik yaşamı ve politik yaklaşımlarını ele almıştır. Başlatılan Kentsel dönüşüm projesiyle topraklarından ayrılan ve Taşoluk’a ve Ege’de belli köylere gitme durumunda kalan Romanlar toplumsal bir parçalanma yaşamıştır. Bu parçalanma bireyler üzerinde kendi yaşamlarını sorgulama, topluluklar olarak ise maddi ve manevi değişim süreci içerisinde bir araya gelememelerine yol açmıştır. Bireysel ve toplumsal düzeyde iki tür yabancılaşma sürecine girmişlerdir. Önceki mesleklerinden ve kültürel pratiklerinden mekanın bozuma uğramasıyla vazgeçmek zorunda kalan Romanlar yeni iş kollarına atılma da çok başarılı olamamışlardır. Sulukule’de kalmayı başarmış Romanlar eski komşularının yerlerine gelen Suriyeli Mülteciler ve dışarıdan gelen insanlarla kültürel bir ayrışmaya girmiş, Taşoluk’a giden Romanlar ise eski yaşamlarıdaki pratikleri ve para kazanma arasında sıkışmışlardır. Araştırmada hem Sulukule tarafı hem de Taşoluk tarafı yüz yüze görüşmeler gerçekleştirilerek yabancılaşma ve soylulaştırmanın boyutları ortaya konmuştur. Tüm süreç boyunca yaşanan mağduriyetler, medyaya yansıyan haberler, Sulukule ve Taşoluk'ta yapılan görüşmeler sonucunda Romanların içinde bulundukları durum yine yabancılaşma kavramı üzerinde tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Soylulaştırma, yabancılaşma, Romanlar, , kentsel dönüşüm projesi, Sulukule topluluğu

Kaynakça

• Başkaya F. ve Ördek A. (2008) Ekonomik Kurumlar Ve Kavramlar Sözlüğü Eleştirel Bir Giriş, Özgür Üniversite.
• Berger H. (2015). Çingene Mitolojisi, Bilgesu Yayıncılık.
• Biçki Doğan, (2005). Kentsel Yoksulluğun Yapısal Faktörlerle Analizi: Ekonomik Ve Politik Yapının Yeniden Örgütlenmesi; Karşılaştırılmalı Bir Analiz, İş Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi Cilt:7 Sayı:1.
• Çubukçu, S. (2011). Mekanın İzdüşümünde Toplumsal Cinsiyet: Sulukule Mahallesi Ve Romanlar, İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi No:44
• Dinçer İ. ve Enlil Z. (2002). Eski Kent Merkezinde Yeni Yoksullar:Tarlabaşı İstanbul,” Yoksulluk Kent Yoksulluğu Ve Planlama, Dünya Şehircilik Günü 26. Kolokyumu, Ankara.
• Duygulu M. (1992). Çingeneler, Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi.
• Enlil Z. (2002). Yeniden İşlevlendirme Ve Soylulaştırma: Bir Sınıfsal Proje Olarak Eski Kent Merkezlerinin Ve Tarihi Konut Dokusunun Yeniden Ele Geçirilmesi, Domus M, 2000, Aralık No:8.
• İnce E. (2013). Yeni Ev Değil, Hayat Boyu Borç, Radikal Gazetesi.
• İslam T. (2005). Outside The Core, Gentrification In İstanbul, Taylor & Francis e-Library.
• İstanbul Şehir Kültür Tarihi Araştırmaları Merkezi, (2005) Sözlü Tarih Çalışmaları.
• Ortayli İ. (1994) ''Sulukule'', Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, Cilt 7, Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Özdek Y. (2002). Küresel Yoksulluk Ve Küresel Şiddet Kıskacında İnsan Hakları Yoksulluk,
• Passati A.. (1870). Etude Sur Les Tchinghianes Ou Bohemiens De L'empire Ottoman, İstanbul.
• Smith N. (2002) New Globalism, New Urbanism: Gentrification As Global Urban Strategy ,
• Sönmez B. (2014). Soylulaştırmanın Yeni Biçimleriyle Yerinden Edilmeyi Yeniden Düşünmek
• Sümer S. (2015). Hayalet Mahalle: Sulukule, Radikal Gazetesi.
• Şiddet ve İnsan Hakları'' İnsan Hakları Araştırma ve Derleme Merkezi Yayını, Ankara.
• Yalçintan M.ve Çavuşoğlu E. (2009). An Alternative To Revitalise Sulukule As A Neighbourhood
• Yalçintan M.ve Çavuşoğlu E. (2011). Sulukule'den Arda Kalan: Yenileme Sürecinin Öğretileri Ve Yenilikçi Muhalefet Pratikleri, Toplumbilim Dergisi
• Yalçintan M.ve Çavuşoğlu E. (2008). Kentsel Dönüşüm Süreçlerine Bağlı Yeni Sınıf Dengelerinin İnşasında Toplumsal Muhalefet: Taraflar Ve Stratejiler
• Yavaşoğlu S. (2014). Sulukule Mülteci Kampına Benzedi Yeniçağ Gazetesi.
• Yavuztürk Ş. ve Göncüoğlu S. (2009). Sulukule ve Çingeneleri, Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi Arşiv Sayı 23.
• Yedikardeş U. (2015). Sulukule’de Romansız Sanat Olur Mu Be Ya! 'Cumhuriyet Gazetesi.