Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

ULTRAVİYOLE (UV) IŞINLARININ FARKLI TEKNİK POLİESTER İPLİKLERİN ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2019, , 253 - 264, 30.04.2019
https://doi.org/10.17482/uumfd.514016

Öz

Bu çalışmada, ultraviyole (UV) ışınlarının teknik
alanlarda kullanılan poliester ipliklerin yüzey özellikleri, mekanik
özellikleri ve içyapısı üzerine etkisi araştırılmıştır. Bu amaçla teknik
alanlarda kullanılan yüksek dayanımlı polietilen tereftalat (HT PET), boyutsal
kararlı polietilen tereftalat (DS PET), polietilen naftalat (PEN) ve sıvı
kristal polimer yapısında olan Vectran
iplikler kullanılmıştır. Karşılaştırma yapılabilmesi amacıyla konvansiyonel
olarak kullanılan tam çekimli polietilen tereftalat (FDY PET) iplikler de
çalışmaya dâhil edilmiştir. İpliklerin UV ile yaşlandırma sonrası yüzey
özellikleri taramalı elektron mikroskobu (SEM), mekanik özellikleri çekme testleri,
içyapılarındaki değişiklikler ise Fourier Dönüşümlü Infrared Spektrofotometre
(FTIR) analizleri ile incelenmiştir. Yapılan çalışmalar sonucunda, UV ile yaşlandırma
sonrasında en belirgin değişikliklerin Vectran’da,
en az değişimin ise PEN’de olduğu gözlenmiştir. Vectran liflerinin sarardığı, yüzeylerinde bazı hasarların meydana geldiği
ve mekanik özelliklerinin olumsuz etkilendiği görülmüştür. FTIR analizleri de
bu bulguları desteklemektedir. 

Kaynakça

  • 1. Beers, D. E., Ramirez, J. E., (1990), Vectran High-Performance Fibre, Journal of Textile Institute, 81(4), 561-574. doi: 10.1080/00405009008658729
  • 2. Bunsell, A. R., (2018), Handbook of Properties of Textile and Technical Fibres, The Textile Institute Book Series, Woodhead Publishing, Kidlington, United Kingdom.
  • 3. Cakmak, M., Kim, J. C. (1997), Structure Development in High-Speed Spinning of Polyethylene Naphthalate (PEN) Fibers, Journal of Applied Polymer Science, 64, 729-747. doi: 10.1002/(sici)1097-4628(19970425)64:4<729::aid-app13>3.0.co;2-p
  • 4. Geller, V. E., (2001), Technological Aspects of Orientational Strenthening of Poly(ethylene terephthalate). Modern Schemes for Production of High-Strength Polyester Fibres, Fiber Chemistry, 33 (5), 353-363. doi: 10.1023/a:1013996823687
  • 5. Hakme, C., Stevenson, I., Voice, A., Lespinasse, G., Seytre, G., David. L., (2007), Orientation of Uniaxially Stretched Poly(ethylene naphthalene 2,6-dicarboxylate) Films by Polarized Infrared Spectroscopy. Journal of Polymer Science: Part B: Polymer Physics, 45: 1950–1958. doi: 10.1002/polb.21219
  • 6. Hearle, J. W. S., (2001), High Performance Fibers, CRC Press, Woodhead Publishing Limited, Cambridge, England.
  • 7. Hockenberger, A. S., Koral, S., Wilding M. A., (2005), Recovery from Strain and Shrinkage Measurements of Poly(m-methylene Terephthalate) and Poly(ethylene 2,6-Naphthalate) Fibers, Textile Research Journal, 75(2), 111-116. doi: 10.1177/004051750507500204
  • 8. Kunugi, T., Suzuki, A., Hashimoto, M. (1981), Preparation of High-Modulus and High-Strength Poly(ethylene Terephthalate) Fiber by Zone Annealing, Journal of Applied Polymer Science, 26, 213-221. doi: 10.1002/app.1981.070260120
  • 9. Lechat, C., Bunsell, A. R., Davies, P., Piant A., (2006), Mechanical Behaviour of Polyethylene Terephthalate & Polyethylene Naphthalate Fibres under Cyclic Loading. Journal of Materials Science, 41, 1745-1756. doi: 10.1007/s10853-006-2372-x
  • 10. Lewin, M., (2007), Handbook of Fiber Chemistry,Third Edition, CRC Press, Taylor & Francis Group, Boca Raton, FL, USA.
  • 11. Liu, Y., Liu, Y., Lin, J., Tan, H., Zhang, C., (2014), UV-Protective Treatment for Vectran Fibers with Hybrid Coatings of TiO2/Organic UV Absorbers, Journal of Adhesion Science and Technology, 28(18), 1773-1782. doi: 10.1080/01694243.2014.921130
  • 12. Liu, Y., Liu, Y., Tan, H., Wang, C., Wei, H., Guo, Z., (2013), Structural Evolution and Degredation Mechanism of Vectran® Fibers upon Exposure to UV-radiation, Polymer Degradation and Stability, 98, doi: 10.1016/j.polymdegradstab.2013.05.023
  • 13. Morton, W. E. , Hearle, J. W. S., (2008), Physical Properties of Textile Fibres, Fourth Edition, Woodhead Publishing in Textiles Number 68, Cambridge, England.
  • 14. Peng, K. L., Roland, C. M., (1993), The Amorphous Phase in High-Speed Spun PET Fibers, Journal of Polymer Science: Part B: Polymer Physics, 31, 1339-1345. doi: 10.1002/polb.1993.090311009
  • 15. Said, M. A., Dingwall, B., Gupta, A., Seyam, A. M. , Mock, G., Theyson, T., (2006), Investigation of Ultra Violet (UV) Resistance for High Strength Fibers, Advances in Space Research, 37, 2052-2058. doi: 10.1016/j.asr.2005.04.098
  • 16. Scheirs, J., (2003), Modern Polyesters: Chemistry and Technology of Polyesters and Copolyesters, Wiley Series in Polymer Science, John Wiley & Sons, Sussex, England.
  • 17. Smith, B., (1998), Infrared Spectral Interpretation, p.183, CRC Press, New York, USA

An Investigation on the Effect of Ultra Violet (UV) Light on the Properties of Different Technical Polyester Yarns

Yıl 2019, , 253 - 264, 30.04.2019
https://doi.org/10.17482/uumfd.514016

Öz

In this study, the effect of ultraviolet (UV) light on the surface
properties, mechanical properties and microstructural properties of technical
polyester yarns were investigated. Therefore, high tenacity polyethylene
terepthtalate (HT PET), dimensionally stable polyethylene terepthtalate (DS
PET), polyethylene naphthalate (PEN) and liquid crystal polymer Vectran yarns were used. Fully drawn
polyethylene terepthtalate (FDY PET) yarns were also included in the study in
order to compare the results. The changes
in the properties of the samples after UV aging were investigated by scanning
electron microscopy (SEM) studies, tensile tests and Fourier transform infrared
spectroscopy (FTIR) analyses. The most significant difference was observed
in Vectran in terms of colour and surface properties. Moreover, the mechanical properties of Vectran were negatively affected. PEN
showed the least difference among the other samples. FTIR results supported the
findings. 

Kaynakça

  • 1. Beers, D. E., Ramirez, J. E., (1990), Vectran High-Performance Fibre, Journal of Textile Institute, 81(4), 561-574. doi: 10.1080/00405009008658729
  • 2. Bunsell, A. R., (2018), Handbook of Properties of Textile and Technical Fibres, The Textile Institute Book Series, Woodhead Publishing, Kidlington, United Kingdom.
  • 3. Cakmak, M., Kim, J. C. (1997), Structure Development in High-Speed Spinning of Polyethylene Naphthalate (PEN) Fibers, Journal of Applied Polymer Science, 64, 729-747. doi: 10.1002/(sici)1097-4628(19970425)64:4<729::aid-app13>3.0.co;2-p
  • 4. Geller, V. E., (2001), Technological Aspects of Orientational Strenthening of Poly(ethylene terephthalate). Modern Schemes for Production of High-Strength Polyester Fibres, Fiber Chemistry, 33 (5), 353-363. doi: 10.1023/a:1013996823687
  • 5. Hakme, C., Stevenson, I., Voice, A., Lespinasse, G., Seytre, G., David. L., (2007), Orientation of Uniaxially Stretched Poly(ethylene naphthalene 2,6-dicarboxylate) Films by Polarized Infrared Spectroscopy. Journal of Polymer Science: Part B: Polymer Physics, 45: 1950–1958. doi: 10.1002/polb.21219
  • 6. Hearle, J. W. S., (2001), High Performance Fibers, CRC Press, Woodhead Publishing Limited, Cambridge, England.
  • 7. Hockenberger, A. S., Koral, S., Wilding M. A., (2005), Recovery from Strain and Shrinkage Measurements of Poly(m-methylene Terephthalate) and Poly(ethylene 2,6-Naphthalate) Fibers, Textile Research Journal, 75(2), 111-116. doi: 10.1177/004051750507500204
  • 8. Kunugi, T., Suzuki, A., Hashimoto, M. (1981), Preparation of High-Modulus and High-Strength Poly(ethylene Terephthalate) Fiber by Zone Annealing, Journal of Applied Polymer Science, 26, 213-221. doi: 10.1002/app.1981.070260120
  • 9. Lechat, C., Bunsell, A. R., Davies, P., Piant A., (2006), Mechanical Behaviour of Polyethylene Terephthalate & Polyethylene Naphthalate Fibres under Cyclic Loading. Journal of Materials Science, 41, 1745-1756. doi: 10.1007/s10853-006-2372-x
  • 10. Lewin, M., (2007), Handbook of Fiber Chemistry,Third Edition, CRC Press, Taylor & Francis Group, Boca Raton, FL, USA.
  • 11. Liu, Y., Liu, Y., Lin, J., Tan, H., Zhang, C., (2014), UV-Protective Treatment for Vectran Fibers with Hybrid Coatings of TiO2/Organic UV Absorbers, Journal of Adhesion Science and Technology, 28(18), 1773-1782. doi: 10.1080/01694243.2014.921130
  • 12. Liu, Y., Liu, Y., Tan, H., Wang, C., Wei, H., Guo, Z., (2013), Structural Evolution and Degredation Mechanism of Vectran® Fibers upon Exposure to UV-radiation, Polymer Degradation and Stability, 98, doi: 10.1016/j.polymdegradstab.2013.05.023
  • 13. Morton, W. E. , Hearle, J. W. S., (2008), Physical Properties of Textile Fibres, Fourth Edition, Woodhead Publishing in Textiles Number 68, Cambridge, England.
  • 14. Peng, K. L., Roland, C. M., (1993), The Amorphous Phase in High-Speed Spun PET Fibers, Journal of Polymer Science: Part B: Polymer Physics, 31, 1339-1345. doi: 10.1002/polb.1993.090311009
  • 15. Said, M. A., Dingwall, B., Gupta, A., Seyam, A. M. , Mock, G., Theyson, T., (2006), Investigation of Ultra Violet (UV) Resistance for High Strength Fibers, Advances in Space Research, 37, 2052-2058. doi: 10.1016/j.asr.2005.04.098
  • 16. Scheirs, J., (2003), Modern Polyesters: Chemistry and Technology of Polyesters and Copolyesters, Wiley Series in Polymer Science, John Wiley & Sons, Sussex, England.
  • 17. Smith, B., (1998), Infrared Spectral Interpretation, p.183, CRC Press, New York, USA
Toplam 17 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Mühendislik
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Sebnem Duzyer 0000-0003-3737-5896

Yayımlanma Tarihi 30 Nisan 2019
Gönderilme Tarihi 17 Ocak 2019
Kabul Tarihi 13 Mart 2019
Yayımlandığı Sayı Yıl 2019

Kaynak Göster

APA Duzyer, S. (2019). ULTRAVİYOLE (UV) IŞINLARININ FARKLI TEKNİK POLİESTER İPLİKLERİN ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, 24(1), 253-264. https://doi.org/10.17482/uumfd.514016
AMA Duzyer S. ULTRAVİYOLE (UV) IŞINLARININ FARKLI TEKNİK POLİESTER İPLİKLERİN ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ. UUJFE. Nisan 2019;24(1):253-264. doi:10.17482/uumfd.514016
Chicago Duzyer, Sebnem. “ULTRAVİYOLE (UV) IŞINLARININ FARKLI TEKNİK POLİESTER İPLİKLERİN ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ”. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi 24, sy. 1 (Nisan 2019): 253-64. https://doi.org/10.17482/uumfd.514016.
EndNote Duzyer S (01 Nisan 2019) ULTRAVİYOLE (UV) IŞINLARININ FARKLI TEKNİK POLİESTER İPLİKLERİN ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi 24 1 253–264.
IEEE S. Duzyer, “ULTRAVİYOLE (UV) IŞINLARININ FARKLI TEKNİK POLİESTER İPLİKLERİN ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ”, UUJFE, c. 24, sy. 1, ss. 253–264, 2019, doi: 10.17482/uumfd.514016.
ISNAD Duzyer, Sebnem. “ULTRAVİYOLE (UV) IŞINLARININ FARKLI TEKNİK POLİESTER İPLİKLERİN ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ”. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi 24/1 (Nisan 2019), 253-264. https://doi.org/10.17482/uumfd.514016.
JAMA Duzyer S. ULTRAVİYOLE (UV) IŞINLARININ FARKLI TEKNİK POLİESTER İPLİKLERİN ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ. UUJFE. 2019;24:253–264.
MLA Duzyer, Sebnem. “ULTRAVİYOLE (UV) IŞINLARININ FARKLI TEKNİK POLİESTER İPLİKLERİN ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ”. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, c. 24, sy. 1, 2019, ss. 253-64, doi:10.17482/uumfd.514016.
Vancouver Duzyer S. ULTRAVİYOLE (UV) IŞINLARININ FARKLI TEKNİK POLİESTER İPLİKLERİN ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ. UUJFE. 2019;24(1):253-64.

DUYURU:

30.03.2021- Nisan 2021 (26/1) sayımızdan itibaren TR-Dizin yeni kuralları gereği, dergimizde basılacak makalelerde, ilk gönderim aşamasında Telif Hakkı Formu yanısıra, Çıkar Çatışması Bildirim Formu ve Yazar Katkısı Bildirim Formu da tüm yazarlarca imzalanarak gönderilmelidir. Yayınlanacak makalelerde de makale metni içinde "Çıkar Çatışması" ve "Yazar Katkısı" bölümleri yer alacaktır. İlk gönderim aşamasında doldurulması gereken yeni formlara "Yazım Kuralları" ve "Makale Gönderim Süreci" sayfalarımızdan ulaşılabilir. (Değerlendirme süreci bu tarihten önce tamamlanıp basımı bekleyen makalelerin yanısıra değerlendirme süreci devam eden makaleler için, yazarlar tarafından ilgili formlar doldurularak sisteme yüklenmelidir).  Makale şablonları da, bu değişiklik doğrultusunda güncellenmiştir. Tüm yazarlarımıza önemle duyurulur.

Bursa Uludağ Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi Dekanlığı, Görükle Kampüsü, Nilüfer, 16059 Bursa. Tel: (224) 294 1907, Faks: (224) 294 1903, e-posta: mmfd@uludag.edu.tr