PİLOT ÖLÇEKLİ İÇME SUYU ARITMA TESİSİNDE HIZLI KARIŞTIRMA ÜNİTESİNİN MATEMATİKSEL MODELLENMESİ

Yıl 2021, Cilt: 26 Sayı: 2, 379 - 388, 31.08.2021

Ece Sağır Kurt Fatma Busra Buyukbuberoglu Nigar Eyit Onur Kiraz Çağlar Yıldırım Mehmet Çakmacı Erdem Görgün

https://doi.org/10.17482/uumfd.824638

Öz

Konvansiyonel arıtma üniteleri suda bulunan partiküler ve kolloidal maddelerin uzaklaştırılmasında yaygın olarak kullanılmaktadır. Ham sudaki organik maddenin karakteri ve konsantrasyonu, bulanıklık, pH, alkalinite ve sıcaklık gibi parametreler arıtma verimini önemli ölçüde etkilemektedir. Arıtma ünitelerinin verimini artırmak amacıyla genellikle inorganik pıhtılaştırıcılara ihtiyaç duyulmaktadır. İnorganik pıhtılaştırıcılar hızlı karıştırma ünitesine ilave edilmektedir ve suda çözündüğünde pH ile diğer parametrelere etki edebilmektedir. Konvansiyonel arıtma ünitelerinden biri olan hızlı karıştırma ünitesi, partiküler ve kolloidal maddelerin destabilize edilmesinde önemli rol oynamaktadır. Hızlı karıştırma ünitesinin verimli olması sonraki ünitelerin de verimlerini etkilemektedir. Bu çalışma kapsamında Büyükçekmece İçme Suyu Arıtma Tesisi ham suyu ile pilot ölçekli tesis işletilerek hızlı karıştırma ünitesi modellenmiştir. Ham su parametreleri kullanılarak hızlı karıştırma ünitesinin çıkış pH değerini tahmin edebilmek için korelasyon ve regresyon analizleri gerçekleştirilmiştir. İstatistiksel analiz ve modellemede Excel veri çözümleme araçları kullanılmıştır. %1,90 hata sınırı içerisinde pH değeri tahmin edilmiştir. Böylece, Türkiye’de ilk defa hızlı karıştırma ünitesi için bir matematiksel model oluşturulmuştur. Bu sonuçlar, oluşturulan modelin içme suyu arıtma tesislerinde kullanılabilir olacağını göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

hızlı karıştırma, pH, model, içme suyu arıtma

Destekleyen Kurum

İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi

Teşekkür

Bu çalışma, İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi’nin (İSKİ) Araştırma ve Geliştirme Şube Müdürlüğü bünyesinde yürütülen “İçme Suyu Arıtma Tesis Proseslerinin Matematiksel Modellenmesi Araştırma Geliştirme Projesi” tarafından desteklenmiştir. Yazarlar, desteklerinden dolayı Proje Ekibi ’ne, Büyükçekmece Su Arıtma Şube Müdürlüğü’ne ve Temiz Su Laboratuvar Şube Müdürlüğü’ne teşekkür eder.

Mathematical Modeling of Rapid Mixing Unit in Pilot Scale Drinking Water Treatment Plant

Öz

Conventional treatment units are widely used for the removal of particulate and colloidal substances in water. Parameters such as character and concentration of organic matter in raw water, turbidity, pH, alkalinity and temperature significantly affect the treatment efficiency. Inorganic coagulants are usually needed to increase the efficiency of treatment units. They are added to the rapid mixing unit and can affect pH and other parameters when dissolved in water. The rapid mixing unit, one of the conventional treatment units, plays an important role in destabilizing particulate and colloidal substances. The efficiency of the rapid mixing unit also affects the efficiency of the subsequent units. Within the scope of this study, a pilot plant was operated with the raw waters of Buyukcekmece Drinking Water Treatment Plant and a rapid mixing unit was modeled in terms of pH. Correlation and regression analyses were carried out to estimate the outlet pH of the rapid mixing unit by using the raw water parameters. Excel data analysis tools were used in statistical analysis and modeling. The pH value was estimated within the 1.90% error limit. Thus, a mathematical model has been developed for the rapid mixing unit for the first time in Turkey. These results indicate that the model created will be usable in drinking water treatment plants.

Anahtar Kelimeler

rapid mixing, pH, model, drinking water treatment

Kaynakça

• Bakker, M., Vreeburg, J.H.G., Palmen, L.J., Sperber, V., Bakker, G. ve Rietveld, L.C. (2013) Better water quality and higher energy efficiency by using model predictive flow control at water supply systems, Journal of Water Supply: Research and Technology—AQUA, 62(1), 1–13. doi: 10.2166/aqua.2013.063
• Brandt, M.J., Johnson, K.M., Elphinston, A.J. ve Ratnayaka, D.D. (2017) Twort's Water Supply, 7. Basım, IWA Publishing, İngiltere. ISBN 13: 9781780406411
• EPA, (2002). Water Treatment Manuals. Ireland Environmental Protection Agency. ISBN: 1-84095-090-0
• Ernest, E., Onyeka, O., David, N., Blessing, O. (2017) Effects of pH, Dosage, Temperature and Mixing Speed on The Efficiency of Water Melon Seed in Removing the Turbidity and Colour of Atabong River, Awka-Ibom State, Nigeria, International Journal of Advanced Engineering, Management and Science, 3(5), doi: 10.24001/ijaems.3.5.4
• Faust, S.D. ve Aly, O.M. (2017) Chemistry of Water Treatment, 2. Basım, CRC Press; Taylor and Francis, İngiltere. ISBN 13: 978-1575040110
• Gagnon, C., Grandjean, B.P.A. ve Thibault, J. (1997) Modelling of coagulant dosage in a water treatment plant, Artificial Intelligence in Engineering, 11(4), 401-404. doi: 10.1016/S0954-1810(97)00010-1
• Heddam, S., Bermad, A. Ve Dechemi, N. (2012) ANFIS-based modelling for coagulant dosage in drinking water treatment plant: a case study, Environmental Monitoring and Assessment 184, 1953–1971. doi: 10.1007/s10661-011-2091-x
• Kumar, A. ve Dixit, C. (2017) Advances in Nanomedicine for the Delivery of Therapeutic Nucleic Acids, Woodhead Publishing Elsevier Ltd, İngiltere, 43-58. doi: 10.1016/B978-0-08-100557-6.00003-1
• Lanciné, G.D., Bamory, K., Raymond, L., Jean-Luc, S., Chrıstelle, B. ve Jean, B. (2008) Coagulation-Flocculation Treatment of a Tropical Surface Water with Alum for Dissolved Organic Matter (DOM) Removal: Influence of Alum Dose and pH Adjustment, Journal of International Environmental Application and Science, 3(4), 247-257.
• Leeuwen Van, J., Holmes, M., Heidenreich, C., Daly, R., Fisher, I., Kastl, G., Sathasivan, A. ve Bursill, D. (2003) Modelling the Application of Inorganic Coagulants and pH Control Reagents for Removal of Organic Matter from Drinking Waters, International Congress on Modelling and Simulation, Townsville, 1835-1840. ISBN: 1 74052 098 X
• Masoomi, B., Jaafarzadeh, N., Tabatabaie, T., Kouhgardi, E. ve Jorfi S. (2019) Effects of pre-ozonation and chemical coagulation on the removal of turbidity, color, TOC, and chlorophyll a from drinking water, Environmental Health Engineering and Management Journal, 6(1), 53–61. doi: 10.15171/EHEM.2019.06
• Uyak, V., Yavuz, S., Toroz, İ., Özaydin, S. ve Ateş-Genceli, E. (2007) Disinfection by-products precursors removal by enhanced coagulation and PAC adsorption, Desalination, 216(1-3), 334–344. doi: 10.1016/j.desal.2006.11.026
• van der Helm, A.W.C. ve Rietveld, L.C. (2002) Modelling of drinking water treatment processes within the Stimela environment, Water Science and Technology: Water Supply 2(1), 87–93. doi: 10.2166/ws.2002.0011
• Vrale, L. ve Jorden, R.M. (1971) Rapid Mixing In Water Treatment, American Water Works Association, 63(1), 52-58. doi: 10.1002/j.1551-8833.1971.tb04027.x
• Xie, J., Wang, D., van Leeuwen, J., Zhao, Y., Xing, L. ve Chow, C.W.K. (2012) pH Modeling For Maximum Dissolved Organic Matter Removal By Enhanced Coagulation, Journal of Environmental Sciences, 24(2), 276–283. doi: 10.1016/S1001-0742(11)60717-1
• Zainal-Abideen, M., Aris, A., Yusof, F., Abdul-Majid, Z., Selamat, A. ve Omar, S.I. (2012) Optimizing the coagulation process in a drinking water treatment plant - comparison between traditional and statistical experimental design jar tests, Water Science & Technology 65(3), 496-503. doi: 10.2166/wst.2012.561