Poliklorlu dibenzo-p-dioksinler ve dibenzofuranlar (PCDD/F’ler) Stokholm Sözleşmesi’nin EK-C kısmında listelenmiş, insan ve çevre sağlığı açısından önemli risk teşkil eden kalıcı organik kirleticilerdendir. PCDD/F’ler kaynaktan salındıktan sonra atmosferik çökelme ve dağılım mekanizmaları ile toprak ve su ortamına karışabilmektedirler. Biyolojik olarak zor bozunabilme özellikleri sayesinde bu ortamlarda yaygın olarak bulunabilmekte ve farklı canlı ve ortamlara taşınabilmektedirler. PCDD/F’lerin farklı ortamlardaki konsantrasyon seviyelerinin belirlenmesi bu kirleticilerin davranış mekanizmalarının anlaşılması açısından önem taşımaktadır. Türkiye’de toprak ortamı için oldukça az sayıda ölçüm verisi bildirilmiş olup sucul ortam için bildirilen herhangi bir veri bulunmamaktadır. Bu çalışmada Bursa şehrinin kentsel bir bölgesinde dört mevsimi kapsayacak şekilde ölçümü yapılmış olan atmosferik PCDD/F konsantrasyonları kullanılarak çeşitli denge durumu eşitlikleri yardımı ile toprak ve sucul ortamlardaki PCDD/F konsantrasyon seviyelerinin araştırılması amaçlanmıştır. Buna göre toprak ve sucul ortam için hesaplanan ortalama PCDD/F konsantrasyonlarının sırasıyla 702,74±553,74 pg/g (21,14±13,41 pg TEQ/g) ve 0,8±0,61 pg/L (0,12±0,08 pg TEQ/L) olduğu belirlenmiştir. Bu değerlerin literatürde bildirilen çeşitli çalışmalar ile uyum içinde olduğu görülmüştür. En yüksek konsantrasyon değerleri iki ortam için de kış ayları için hesaplanmış, mevsimsel etkinin konsantrasyon seviyeleri üzerindeki etkisi açıkça gözlemlenmiştir.
Dioksin dağılım katsayısı denge durumu Henry yasası su toprak
Etik Onayına ihtiyaç yoktur.
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK)
TÜBİTAK 121Y473
TÜBİTAK'a finansal desteğinden dolayı teşekkür ederiz.
Polychlorinated dibenzo-p-dioxins and dibenzofurans (PCDD/Fs) are persistent organic pollutants listed in Annex C of the Stockholm Convention, which pose a significant risk to public and environmental health. PCDD/Fs, after being released from the source, can enter the soil and water environment through atmospheric deposition and partition mechanisms. Due to their characteristic of difficult biodegradability, they can be widely found in these environments and can be transported to different living organisms and environments. Determination of the concentration levels of PCDD/Fs in different environments is important for understanding the behavioural mechanisms of these pollutants. In Türkiye, few measurement data have been reported for the soil environment, and currently, there is no data reported for the aquatic environment. In this study, it was aimed to investigate the PCDD/F concentration levels in soil and aquatic environments by using atmospheric PCDD/F concentrations measured over four seasons in an urban area of Bursa city by means of various equilibrium equations. Accordingly, the mean total PCDD/F concentrations estimated for soil and aquatic environment were 702.74±553.74 pg/g (21.14±13.41 pg TEQ/g) and 0.8±0.61 pg/L (0.12±0.08 pg TEQ/L), respectively. These values were found to be in agreement with various studies reported in the literature. The highest concentration values were estimated in winter months for both environments, and the effect of seasonal effect on concentration levels was clearly observed.
Dioxin partition coefficient equilibrium state Henry water soil
TÜBİTAK 121Y473
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Çevre Mühendisliği (Diğer) |
Bölüm | Araştırma Makaleleri |
Yazarlar | |
Proje Numarası | TÜBİTAK 121Y473 |
Erken Görünüm Tarihi | 30 Temmuz 2025 |
Yayımlanma Tarihi | 20 Ağustos 2025 |
Gönderilme Tarihi | 30 Nisan 2025 |
Kabul Tarihi | 27 Haziran 2025 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 30 Sayı: 2 |
DUYURU:
30.03.2021- Nisan 2021 (26/1) sayımızdan itibaren TR-Dizin yeni kuralları gereği, dergimizde basılacak makalelerde, ilk gönderim aşamasında Telif Hakkı Formu yanısıra, Çıkar Çatışması Bildirim Formu ve Yazar Katkısı Bildirim Formu da tüm yazarlarca imzalanarak gönderilmelidir. Yayınlanacak makalelerde de makale metni içinde "Çıkar Çatışması" ve "Yazar Katkısı" bölümleri yer alacaktır. İlk gönderim aşamasında doldurulması gereken yeni formlara "Yazım Kuralları" ve "Makale Gönderim Süreci" sayfalarımızdan ulaşılabilir. (Değerlendirme süreci bu tarihten önce tamamlanıp basımı bekleyen makalelerin yanısıra değerlendirme süreci devam eden makaleler için, yazarlar tarafından ilgili formlar doldurularak sisteme yüklenmelidir). Makale şablonları da, bu değişiklik doğrultusunda güncellenmiştir. Tüm yazarlarımıza önemle duyurulur.
Bursa Uludağ Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi Dekanlığı, Görükle Kampüsü, Nilüfer, 16059 Bursa. Tel: (224) 294 1907, Faks: (224) 294 1903, e-posta: mmfd@uludag.edu.tr