Tıp fakültesi pre-klinik dönem öğrencilerinde yorgunluk ve uyku kalitesinin durumu

Yıl 2020, Cilt: 1 Sayı: 2, 38 - 43, 01.06.2020

Arzu Yalçın Ülker Tunca Mustafa Saygın

Öz

Amaç: Bu çalışma, tıp fakültesi pre-klinik öğrencilerinde yorgunluk ve uyku kalitesinin durumunu tespit etmek amacıyla yapıldı. Materyal-Metod: Kesitsel tipteki araştırmamızda üniversitemizin tıp fakültesi I, II, ve III sınıf öğrencilerine sosyo-demografik özellikler anketi, uyku kalitesini değerlendirmeye yönelik Pittsburg Uyku Kalite İndeksi (PUKİ) ve yorgunluk derecesini belirlemede Piper Yorgunluk Ölçeği kullanıldı. Verilerin tanımlayıcı istatistik ve ANOVA testi ile analizi yapıldı. Bulgular: Dönem I; 43 öğrenci (% 31,9), Dönem II; 52 öğrenci (%38,5) ve Dönem III; 40 öğrenci (%29,6) dahil edildi. Çalışmaya katılan öğrencilerin yaş ortalaması 20,31±0,12’di. Öğrencilerin ders çalışma saatleri 1-2 saat 87 (%64,4), 4-5 saat 42 (%31,1), 5-8 saat 3 (%2,2) ve 9 saat ve üzeri 3(%2,2) olarak saptandı. Katılımcılardan 113 (%83,7) kişi karanlık ortamda uyumayı tercih ederken, 62 (%45,9) kişi yatmadan önce tüketilen içeceklerin uyku kalitesini etkilemediğini düşünüyordu. Çalışmamızda toplam PUKİ ölçeği ortalaması 12,6±0,49 ve PİPER ölçeği ortalaması 5±0,15 olarak bulundu. Dönem III öğrencilerinin PUKİ puanı Dönem I ve Dönem II öğrencilerine göre anlamlı olarak azaldı (p=0,001). Dönem I, II ve III öğrencileri arasında uykuya dalma zamanı ve toplam uyku süresi arasında anlamlı bir fark bulunmadı. Dönem I ve III ile dönem II öğrencileri arasında PİPER puanında istatistiksel olarak anlamlı fark vardı (p=0,039). Sonuç: Pre-klinik öğrencileri kötü uyku kalitesine sahip olmakla birlikte yorgunluk seviyeleri orta düzeyde bulunmuştur. Öğrencilerin yaşam kalitesini etkileyen kötü uyku kalitesini düzeltmeye yönelik düzenlemeler yapılmalı, uyku kalitesine yüksek oranda katkısı bulunan yorgunluk düzeyleri azaltılmalıdır.

Anahtar Kelimeler

''Pre-klinik'', ''Uyku kalitesi'', ''Yorgunluk'', ''Tıp fakültes'', ''Öğrenci''

Fatigue and sleep quality pre-clinical term students in medical faculty

Öz

Objective: This study was conducted to determine the state of fatigue and sleep quality in medical faculty pre-clinical students. Material-Method: In our cross-sectional study, socio-demographic characteristics questionnaire, Pittsburg Sleep Quality Index (PSQI) to evaluate sleep quality and Piper Fatigue Scale were used to determine the degree of fatigue in the I, II, and III grade students of our university's medical faculty. Data were analyzed using descriptive statistics and ANOVA test. Results: Period I; 43 students (31.9%), Term II; 52 students (38.5%) and Term III; 40 students (29.6%) were included. The average age of the students participating in the study was 20.31 ± 0.12. Students' course work hours are 1-2 h 87 (64.4%), 4-5 h 42 (31.1%), 5-8 h 3 (2.2%) and 9 h and above 3 (2.2%) ) was detected. While 113 (83.7%) of the participants preferred to sleep in the dark environment, 62 (45.9%) people thought that the drinks consumed before going to bed did not affect their sleep quality. In our study, the mean of the total PSQI scale was 12.6 ± 0.49 and the mean of the PIPER scale was 5 ± 0.15. The PSQI score of Term III students decreased significantly compared to Semester I and Term II students (p = 0.001). No significant difference was found in terms of time to fall asleep and total sleep time between semester I, II and III students. There was a statistically significant difference in PIPER scores between semester I and III and semester II students (p = 0.039). Conclusion: Although pre-clinic students had poor sleep quality, their fatigue levels were found to be moderate. Arrangements should be made to improve poor sleep quality that affects students' quality of life, and fatigue levels that contribute to sleep quality should be reduced.

Anahtar Kelimeler

''Pre-clinic'', ''Sleep quality'', ''Fatique'', ''Medical school'', ''Student''

Kaynakça

• 1. Alp N, Mete S. Postpartum yorgunluk düzeyi ile uyku ve beslenmenin yorgunluğa etkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2008; 11(4): 10-18.
• 2. Troxel WM, Buysse DJ, Matthews KA, Kip KE, Strollo PJ, Hall M, Drummheller O, Reis SE. Sleep symptoms predict the development of the metabolic syndrome. Sleep 2010; 33: 1633-1640.
• 3. Small S, Lamb M. Fatigue in chronicillness: the experience of individuals with chronic obstructive pulmonary disease and with asthma. Journal of Advanced Nursing. 1999; 30: 469–478.
• 4. Ünal KS, Gözüyeşil E, Tar E. Üniversite öğrencilerinde uykusuzluk, yorgunluk ve ağrıda kullanılan tamamlayıcı ve alternatif yöntemler. Cukurova Medical Journal 2019; 44(2): 602-611.
• 5. Önler E, Yılmaz A. Cerrahi birimlerde yatan hastalarda uyku kalitesi. İstanbul Üniversitesi Hemşirelik Dergisi 2008; 16 (62): 114-121.
• 6. Guyton AC, Hall JA. Tıbbi Fizyoloji. Çavuşoğlu H, çeviren. İstanbul: Yüce & Nobel Tıp; 2001.
• 7. Saygın M, Özgüner M. Uykunun mikro yapısı ve mimarisi. Uyku Bülteni 2020; 1(1): 19-29.
• 8. Altıntaş H, Sevencan F, Aslan T, Cinel M, Çelik E, Onurdağ, F. The Evaluation of Sleep Disorders and Sleepiness State with Epworth Sleepiness Scale of Phase Four Students at Hacettepe University Faculty of Medicine. Sted 2006; 15(7): 114-120.
• 9. Lee YC, Chien KL, Chen HH. Lifestyle risk factors associated with fatigue in graduate students. Journal of the Formosan Medical Association 2007; 106(7): 565-572.
• 10. Oginska H, Pokorski J. Fatigue and mood correlates of sleep length in three age-social groups: Schoolchildren, students, and employees. The Journal of Biological and Medical Rhythm Research 2006; 23(6): 1317-1328.
• 11. Taylor DJ, Bramoweth AD. Patterns and consequences of inadequate sleep in college students: Substance use and motor vehicle accidents. Journal of Adolescent Health 2010; 46(6): 610-612.
• 12. Lund HG, Reider BD, Whiting AB, Prichard JR. Sleep patterns and predictors of disturbed sleep in a large population of college students. Journal of Adolescent Health 2010; 46(2) :124-132.
• 13. Kang JH, Chen SC. Effects of an irregular bedtime schedule on sleep quality, daytime sleepiness, and fatigue among university students in Taiwan. BMC Public Health 2009; 19(9): 248.
• 14. Fernández-Mendoza J, Vela-Bueno A, Vgontzas AN, Olavarrieta-Bernardino S, Ramos-Platón MJ, Bixler EO, De la Cruz-Troca JJ. Nighttime sleep and daytime functioning correlates of the insomnia complaint in young adults. Journal of Adolescence 2009; 32(5):1059-74.
• 15. Mayda AS, Kasap H, Yıldırım C, Yılmaz M, Derdiyok Ç, Ertan D, Erten R, Gül A, Gül G, Kara M, Karakaya H, Kasırga F. 4-5-6. sınıf tıp fakültesi öğrencilerinde uyku bozukluğu sıklığı. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2012; 2(2): 8-11.
• 16. Curcio G, Ferrara M, Gennaro L. Sleep loss, learning capacity and academic performance. Sleep Medicine Reviews 2006;10: 323-337.
• 17. ÜB Semiz, A Algül, C Başoğlu, ve ark. Antisosyal Kişilik Bozukluğu Olan Erkek Bireylerde Subjektif Uyku Kalitesinin Saldırganlık İle İlişkisi. Türk Psikiyatri Dergisi 2008; 19: 373-81.
• 18. Can G. Meme kanserli hastalarda yorgunluğun ve bakım gereksinimlerinin değerlendirilmesi. İstanbul: İstanbul Universitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü 2001.
• 19. Piper BF, Dibble SL, Dodd MJ, Weiss MC, Slaughter RE, Paul SM. The revised Piper Fatigue Scale: Psychometric evaluation in women with breast cancer. Oncology Nursing Forum 1998; 25(4): 677–684.
• 20. Zheng J, Yang L, Chen Q. Effect of physical exercise on sleep quality in medical students. Chinese Journal of Public Health 2008-03
• 21. Mayda AS, Kasap H, Yıldırım C, Yılmaz M, Derdiyok Ç, Ertan D, Erten R, Gül AH, Gül G, Kara M, Karakaya H, Kasırgaf F. 4-5-6. Sınıf Tıp Fakültesi Öğrencilerinde Uyku Bozukluğu Sıklığı. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2012;2(2): 8-11.
• 22. Uyar K, Gündoğan R, Gürbüz ÖB, Özçakar N. Status of fatigue and sleep quality in clinical medical students. Marmara Medical Journal 2016; 29: 164-169.
• 23. Buysse DJ, Reynolds CF, Monk TH, Berman SR, Kupfer DJ. The Pittsburgh Sleep Quality Index: a new instrument for psychiatric practice and research. Psychiatry Res. 1989; 28: 193-213.
• 24. Vail-Smith K, Felts WM, Craig C. Relationship between sleep quality and health risk behaviors ın undergraduate college students. College Student Journal 2009; 43: 924-930.
• 25. Sarı ÖY, Üner S, Büyükakkuş B. Bostancı EÖ, Çeliksöz AH, Budak M. Bir üniversitenin yurtta kalan öğrencilerinde uyku kalitesi ve etkileyen bazı faktörler. TAF Prev Med Bull 2015;14:93-100.
• 26. Van RO, Mennuni G: Fatigue and sleep: the point of view of the chronobiologist. Rev Med Brux. 2002; 23: A288-A293